Kabinet Bayangan Malaysia

(Dilencongkan daripada Kabinet Bayangan Hamzah Zainudin)

Kabinet Bayangan Malaysia adalah satu ciri umum dalam demokrasi parlimen matang. Ia wujud kerana, dalam teori, kerajaan dapat dengan mudah runtuh dengan kehilangan keyakinan Parlimen. Oleh itu, jika mana-mana kerajaan baharu akan dilantik dengan serta-merta tanpa pemilihan baharu, ia hanya bertanggungjawab dan munasabah bagi mana-mana pihak yang ingin menggantikan kerajaan sedia ada untuk menyediakan barisannya.

Kabinet Bayangan Malaysia yang pertama ditubuhkan adalah pada tahun 2018 selepas Barisan Nasional tewas dalam pilihan raya umum buat pertama kalinya.

Perikatan Nasional 2023-kini

sunting

Perikatan Nasional telah mewujudkan sistem Jawatankuasa Portfolio Dewan Rakyat ke-15 Perikatan Nasional bagi membayangi menteri-menteri Kerajaan Perpaduan mengikut portfolio-portfolio yang ada pada 2 Februari 2023.[1][2][3] Walau bagaimanapun, Setiausaha Agong PN yang juga Ketua Pembangkang Dewan Rakyat, Hamzah Zainudin menafikan ia merupakan Kabinet Bayangan.[4][5] Jawatankuasa atau kabinet bayangan ini dikritik kerana kekurangan keterangkuman kerana senarai itu didominasi oleh satu kaum.[6] Bagaimanapun, pada 8 Februari 2024, Hamzah mengumumkan rombakan jawatankuasa dan menambah beberapa portfolio, termasuk ekonomi, digital, peralihan tenaga dan transformasi air, pendidikan tinggi dan wilayah persekutuan. [7][8]

Portfolio Ahli Dewan Rakyat Parti Kawasan
Pengerusi Perikatan Nasional Tan Sri Muhyiddin Yassin MP BERSATU Pagoh
Timbalan Pengerusi Perikatan Nasional Tan Sri Abdul Hadi Awang MP PAS Marang
Ketua Pembangkang Dato' Seri Hamzah Zainudin MP BERSATU Larut
Ketua Whip Datuk Seri Takiyuddin Hassan MP PAS Kota Bharu
Keselamatan Dalam Negeri
Jabatan Perdana Menteri Hal Ehwal Agama Datuk Haji Idris Ahmad MP PAS Bagan Serai
Undang-undang dan Reformasi Institusi Datuk Che Mohamad Zulkifly Jusoh MP PAS Besut
Hal Ehwal Sabah dan Sarawak Datuk Ali Biju MP BERSATU Saratok
Wilayah Persekutuan Dato' Azman Nasrudin MP BERSATU Padang Serai
Sumber Asli dan Kelestarian Alam Dato' Sri Tuan Ibrahim Tuan Man MP MLA PAS Kubang Kerian
Peralihan Tenaga dan Transformasi Air Datuk Abdul Khalib Abdullah MP BERSATU Rompin
Pertanian dan Keterjaminan Makanan Datuk Seri Ronald Kiandee MP BERSATU Beluran
Kewangan Datuk Dr. Mohd Radzi Md Jidin MP BERSATU Putrajaya
Ekonomi Mohd Syahir Che Sulaiman MP PAS Bachok
Pendidikan Dato' Sri Saifuddin Abdullah MP BERSATU Indera Mahkota
Pengajian Tinggi Dato' Sri Ahmad Samsuri Mokhtar MP MLA PAS Kemaman
Kemajuan Desa dan Wilayah Dato' Seri Shahidan Kassim MP PAS Arau
Belia dan Sukan Afnan Hamimi Taib Azamudden MP PAS Alor Setar
Luar Negeri Wan Ahmad Fayhsal Wan Ahmad Kamal MP BERSATU Machang
Perdagangan Dalam Negeri dan Kos Sara Hidup Datuk Rosol Wahid MP BERSATU Hulu Terengganu
Pembangunan Keusahawanan dan Koperasi Datuk Haji Muslimin Yahaya MP BERSATU Sungai Besar
Wanita, Keluarga dan Pembangunan Masyarakat Dato' Siti Zailah Mohd Yusoff MP PAS Rantau Panjang
Perumahan dan Kerajaan Tempatan Dato' Sri Dr. Haji Ismail Abdul Muttalib MP PAS Maran
Pelancongan, Seni dan Budaya Datuk Wira Mas Ermieyati Samsudin MP BERSATU Masjid Tanah
Pertahanan Dato' Sri Ikmal Hisham Abdul Aziz MP BERSATU Tanah Merah
Sumber Manusia Datuk Haji Awang Hashim MP PAS Pendang
Sains, Teknologi dan Innovasi Datuk Haji Ahmad Amzad Mohd Hashim MP PAS Kuala Terengganu
Komunikasi Datuk Wan Saiful Wan Jan MP BERSATU Tasek Gelugor
Digital Ahmad Fadhli Shaari MP PAS Pasir Mas
Kerja Raya Dato' Mohd Suhaimi Abdullah MP BERSATU Langkawi
Perpaduan Negara Dr. Halimah Ali MP PAS Kapar
Pelaburan, Perdagangan dan Industri Dato' Wira Ku Abdul Rahman Ku Ismail MP BERSATU Kubang Pasu
Kesihatan Dato' Dr Ahmad Yunus Hairi MP MLA PAS Kuala Langat
Perladangan dan Komoditi Bakri Jamaluddin MP PAS Tangga Batu
Pengangkutan Ir. Ts. Khairil Nizam Khirudin MP PAS Jerantut

Rombakan kabinet bayangan (8 Februari 2024)

sunting
Penyandang Sebelum Selepas
Mohd Radzi Md Jidin Kewangan dan Ekonomi Kewangan
Abdul Khalib Abdullah Peralihan Tenaga dan Transformasi Air
Che Mohamad Zulkifly Jusoh Kerja Raya Undang-undang dan Reformasi Institusi
Ali Biju Hal Ehwal Sabah, Sarawak dan Tugas-Tugas Khas Hal Ehwal Sabah dan Sarawak
Azman Nasrudin Perladangan dan Komoditi Wilayah Persekutuan
Mohd Syahir Che Sulaiman Ekonomi
Mohd Suhaimi Abdullah Pelancongan, Kesenian dan Kebudayaan Kerja Raya
Tuan Ibrahim Tuan Man Sumber Asli, Alam Sekitar dan Perubahan Iklim Sumber Asli dan Kelestarian Alam
Ahmad Samsuri Mokhtar Pengajian Tinggi
Mas Ermieyati Samsudin Undang-undang dan Reformasi Institusi Pelancongan, Kesenian dan Kebudayaan
Wan Saiful Wan Jan Komunikasi dan Digital Komunikasi
Saifuddin Abdullah Pendidikan dan Pengajian Tinggi Pendidikan
Afnan Hamimi Taib Azamudden Belia dan Sukan
Bakri Jamaluddin Perladangan dan Komoditi
Ahmad Fadhli Shaari Belia dan Sukan Digital

Parti Tindakan Demokratik 2022-2025

sunting

Parti Tindakan Demkratik mengumumkan pembentukan barisan jurucakap rasmi parti dalam kalangan ahli parlimen pada 14 April 2022.[9]

Senarai Jurucakap Rasmi Parti Tindakan Demokratik 2022-2025
Portfolio Nama Parlimen
Ketua Parlimen DAP Nga Kor Ming Teluk Intan
Ketua Whip Ahli Parlimen DAP Alice Lau Kiong Yieng Lanang
Pengerusi Jawatankuasa Kira-kira Wang Negara DAP Wong Kah Woh Ipoh Timor
Jurucakap
Jurucakap Kewangan Tony Pua Kiam Wee Damansara
Jurucakap Perdagangan Antarabangsa dan Industri Ong Kian Ming Bangi
Jurucakap Tenaga, Sains, Teknologi, Alam Sekitar dan Perubahan Iklim Yeo Bee Yin Bakri
Jurucakap Pendidikan Teo Nie Ching Kulai
Jurucakap Pembangunan Wanita, Keluarga dan Masyarakat Hannah Yeoh Tseow Suan Segambut
Jurucakap Sumber Manusia Kulasegaran Murugeson Ipoh Barat
Jurucakap Perusahaan, Perladangan dan Komoditi Teresa Kok Suh Sim Seputeh
Jurucakap Pertahanan Wong Hon Wai Bukit Bendera
Jurucakap Kesihatan Kelvin Yii Lee Wuen Bandar Kuching
Jurucakap Parlimen dan Undang-undang Ngeh Koo Ham Beruas
Pang Hok Liong Labis
Jurucakap Hal Ehwal Sabah Chan Foong Hin Kota Kinabalu
Jurucakap Hal Ehwal Sarawak Chong Chieng Jen Stampin
Jurucakap Hal Ehwal Dalam Negeri Ramkarpal Singh Bukit Gelugor
Sanisvara Nethaji Rayer Jelutong
Jurucakap Alam Sekitar Wong Tack Bentong
Jurucakap Air dan Tenaga Charles Anthony Santiago Klang
Jurucakap Wilayah Persekutuan Lim Lip Eng Kepong
Fong Kui Lun Bukit Bintang
Jurucakap Pengangkutan Thomas Su Keong Siong Kampar
Jurucakap Pertanian dan Industri Makanan Tengku Zulpuri Shah Raja Puji Raub
Wong Ling Biu Sarikei
Jurucakap Kerja Raya Oscar Ling Chai Yew Sibu
Jurucakap Pelancongan, Seni dan Budaya Khoo Poay Tiong Kota Melaka
Jurucakap Perumahan dan Kerajaan Tempatan Teh Kok Lim Taiping
Jurucakap Belia dan Sukan Steven Sim Chee Keong Bukit Bendera
Jurucakap Luar Negeri Kasthuriraani Patto Batu Kawan
Jurucakap Pelajaran Tinggi Vivian Wong Shir Yee Sandakan
Jurucakap Perdagangan Dalam Negeri dan Hal Ehwal Pengguna Cha Kee Chin Rasah
Jurucakap Pembangunan Luar Bandar Noorita Sual Tenom
Mordi Bimol Mas Gading
Jurucakap Perpaduan Negara Sivakumar Varatharaju Batu Gajah
Jurucakap Komunikasi dan Multimedia Wong Shu Qi Kluang

Parti Keadilan Rakyat 2020-2022

sunting

Parti Keadilan Rakyat telah memperkenalkan sistem Jurucakap Parlimen PKR bagi membayangi menteri-menteri Kerajaan Perikatan Nasional mengikut portfolio-portfolio yang ada. Pelantikan itu adalah bagi memastikan dan mempertingkatkan keberkesanan ahli-ahli Parlimen PKR di samping menonjolkan kekuatan parti itu. Walau bagaimanapun, Pengarah Komunikasi PKR, Fahmi Fadzil menafikan ia merupakan Kabinet Bayangan.[10][11]

Jurucakap Parlimen Parti Keadilan Rakyat
Portfolio Nama Parlimen
Ketua Pembangkang Dewan Rakyat Anwar Ibrahim Port Dickson
Pengerusi Majlis Penasihat Keadilan Wan Azizah Wan Ismail Pandan
Portfolio Jurucakap Parlimen Pembantu Jurucakap Parlimen
Pertahanan dan Hal Ehwal Dalam Negeri Johari Abdul Sungai Petani Karuppaiya Muthusamy Padang Serai
Kewangan, Kos Sara Hidup dan Hal Ehwal Pengguna Saifuddin Nasution Ismail Kulim-Bandar Baharu Noor Amin Ahmad Kangar
Sumber Asli dan Tenaga Nor Azrina Surip Merbok Michael Teo Yu Keng Miri
Perumahan, Kerajaan Tempatan dan Infrastruktur Chang Lih Kang Tanjung Malim
Pembangunan Wanita, Keluarga dan Masyarakat Nurul Izzah Anwar Permatang Pauh Natrah Ismail Sekijang
Kesihatan Lee Boon Chye Gopeng Azman Ismail Kuala Kedah
Alam Sekitar dan Air Fuziah Salleh Kuantan Chan Ming Kai Alor Setar
Perdagangan Antarabangsa dan Industri Wong Chen Subang Tan Yee Kew Wangsa Maju
Pendidikan Nik Nazmi Nik Ahmad Setiawangsa Rusnah Aluai Tangga Batu
Sabah & Sarawak Awang Husaini Sahari Putatan
Pembangunan Luar Bandar Shamsul Iskandar Md. Akin Hang Tuah Jaya Kesavan Subramaniam Sungai Siput
Belia dan Sukan Ahmad Akmal Nasrullah Mohd. Nasir Johor Bahru P. Prabakaran M. Parameswaran Batu
Teknologi Digital, Telekomunikasi dan Pengangkutan Syed Ibrahim Syed Noh Ledang June Leow Hsiad Hui Hulu Selangor
Pekerjaan dan Hak Pekerja Abdullah Sani Abdul Hamid Kapar Hassan Abdul Karim Pasir Gudang
Komunikasi, Seni dan Budaya Fahmi Fadzil Lembah Pantai
Parlimen dan Pentadbiran William Leong Jee Keen Selayang Maria Chin Abdullah Petaling Jaya
Pelancongan Muhammad Bakhtiar Wan Chik Balik Pulau Christina Liew Chin Jin Tawau
Pertanian dan Komoditi Sim Tze Tzin Bayan Baru
Undang-undang Sivarasa Rasiah Sungai Buloh

Barisan Nasional 2018

sunting

Barisan Nasional (BN) membentuk Kabinet Bayangan pada 26 September 2018[12] yang menggunakan sistem Jawatankuasa Portfolio[13] (JKP) bagi setiap kementerian dalam kerajaan. Setiap JKP terdiri daripada Pengerusi bersama oleh dua ahli Parlimen BN. Satu-satunya portfolio dari Kabinet Malaysia yang tidak mempunyai rakan sejawatan dalam Kabinet Bayangan ini adalah Perpaduan Negara dan Kesejahteraan Sosial.

Kabinet Bayangan Barisan Nasional
Portfolio Ketua Parti Parlimen Catatan
Kluster 1: Jabatan Perdana Menteri, Undang-undang, Sumber Manusia dan Keselamatan
Jabatan Perdana Menteri Ahmad Zahid Hamidi UMNO Bagan Datok Ketua Pembangkang
Ismail Sabri Yaakob UMNO Bera
Tengku Razaleigh Hamzah UMNO Gua Musang
Dalam Negeri Shahidan Kassim UMNO Arau
Adham Baba UMNO Tenggara
Pertahanan Hishammuddin Hussein UMNO Sembrong
Abdul Rahim Bakri UMNO Kudat Keluar UMNO
Zakaria Mohd Edris UMNO Libaran Keluar UMNO
Sumber Manusia Ismail Abd Muttalib UMNO Maran
Luar Negeri Reezal Merican Naina Merican UMNO Kepala Batas
Undang-undang Azalina Othman Said UMNO Pengerang
Ronald Kiandee UMNO Beluran Keluar UMNO
Kluster 2: Kewangan, Ekonomi dan Industri
Kewangan Khairy Jamaluddin Abu Bakar UMNO Rembau
Arthur Joseph Kurup PBRS Pensiangan PBRS Keluar BN [14]
Hal Ehwal Ekonomi Hasan Arifin UMNO Rompin
Pembangunan Usahawan Abdul Azeez Abdul Rahim UMNO Baling
Ahmad Nazlan Idris UMNO Jerantut
Perdagangan Dalam Negeri dan Hal Ehwal Pengguna Hamzah Zainudin UMNO Larut Keluar UMNO
Ikmal Hisham Abdul Aziz UMNO Tanah Merah Keluar UMNO
Industri Utama Sivarraajh Chandran MIC Cameron Highlands Kemenangan dibatalkan
Mastura Mohd. Yazid UMNO Kuala Kangsar
Perdagangan Antarabangsa dan Industri Ahmad Maslan UMNO Pontian
Ismail Mohamed Said UMNO Kuala Krau
Kluster 3: Pendidikan, Sosial dan Kebudayaan
Pembangunan Luar Bandar Annuar Musa UMNO Ketereh
Ahmad Jazlan Yaakub UMNO Machang
Pendidikan Mahdzir Khalid UMNO Padang Terap
Idris Jusoh UMNO Besut
Pembangunan Wanita, Keluarga dan Masyarakat Noraini Ahmad UMNO Parit Sulong
Azizah Mohd. Dun UMNO Beaufort Keluar UMNO
Perumahan dan Kerajaan Tempatan Noh Omar UMNO Tanjong Karang
Halimah Mohd. Sadique UMNO Kota Tinggi
Belia dan Sukan Mohd Shahar Abdullah UMNO Paya Besar
Yamani Hafez Musa UMNO Sipitang Keluar UMNO
Pelancongan, Seni dan Budaya Mohamed Nazri Abdul Aziz UMNO Padang Rengas
Jalaluddin Alias UMNO Jelebu
Hal Ehwal Agama Shabudin Yahaya UMNO Tasek Gelugor Keluar UMNO
Zahidi Zainul Abidin UMNO Padang Besar
Kluster 4: Infrastruktur, Teknologi dan Kesihatan
Pengangkutan Wee Ka Siong MCA Ayer Hitam
Mohd. Salim Shariff UMNO Jempol
Komunikasi dan Multimedia Shamsul Anuar Nasarah UMNO Lenggong
Pertanian dan Industri Asas Tani Tajuddin Abd. Rahman UMNO Pasir Salak
Mohamad Fasiah Mohd. Fakeh UMNO Sabak Bernam Keluar UMNO
Kesihatan Abd. Latiff Ahmad UMNO Mersing Keluar UMNO
Rosol Wahid UMNO Hulu Terengganu Keluar UMNO
Air, Tanah dan Sumber Asli Bung Moktar Radin UMNO Kinabatangan
Mohd. Nizar Zakaria UMNO Parit
Kerja Raya Saravanan Murugan MIC Tapah
Abdul Rahman Mohamad UMNO Lipis
Tenaga, Teknologi, Sains, Perubahan Iklim dan Alam Sekitar Ahmad Hamzah UMNO Jasin
Hasbullah Osman UMNO Gerik
Wilayah Tengku Adnan Tengku Mansor UMNO Putrajaya
Rozman Isli UMNO Labuan[15] Keluar UMNO

Parti Tindakan Demokratik 2015

sunting

Parti Tindakan Demokratik (DAP) menyenaraikan jurucakap DAP bagi Parlimen Malaysia ke-13 pada 19 Mei 2015.[16]

Jurucakap Parlimen Parti Tindakan Demokratik
Portfolio Menteri bayangan Kawasan Tempoh
Pertanian, Komoditi dan Pembangunan Luar Bandar Ariff Sabri Abdul Aziz Raub 2015–2018
Hal Ehwal Pengguna Sim Tong Him Kota Melaka 2015–2017
Kebudayaan, Pelancongan dan Komunikasi Anthony Loke Siew Fook Seremban 2015–2018
Pendidikan, Sains dan Teknologi Zairil Khir Johari Bukit Bendera 2015–2018
Wilayah Persekutuan Tan Kok Wai Cheras 2015–2018
Kewangan dan Ekonomi Tony Pua Kiam Wee Petaling Jaya Utara 2015–2018
Luar Negara dan Pertahanan Kulasegaran Murugeson Ipoh Barat 2015–2018
Kesihatan dan Alam Sekitar Ong Kian Ming Serdang 2015–2018
Dalam Negeri dan Undang-undang Gobind Singh Deo Puchong 2015–2018
Perumahan Ng Wei Aik Tanjong 2015–2018
Sumber Manusia Sivakumar Varatharaju Naidu Batu Gajah 2015–2018
Perdagangan Antarabangsa dan Industri Teresa Kok Suh Sim Seputeh 2015–2018
Kerajaan Tempatan dan Isu-isu Bandar Nga Kor Ming Taiping 2015–2018
Sabah Jimmy Wong Sze Phin Kota Kinabalu 2015–2018
Sarawak Chong Chieng Jen Bandar Kuching 2015–2018
Pengangkutan dan Kerja Raya Liew Chin Tong Kluang 2015–2018
Wanita dan Kebajikan Teo Nie Ching Kulai 2015–2018
Belia dan Sukan Teo Kok Seong Rasah 2015–2018
Sumber: The Rocket

Pakatan Rakyat 2009

sunting

Pada 2 Julai 2009, Pakatan Rakyat mengumumkan senarai anggota Parlimen yang akan membayangi kementerian secara persendirian. Ahli Parlimen DAP,Tony Pua menyatakan bahawa jawatankuasa parlimen ini bukan kabinet bayangan, memandangkan Parlimen Malaysia tidak mengiktiraf institusi kabinet bayangan.[17]

Jawatankuasa Parlimen Pakatan Rakyat
Portfolio Jurucakap
Parti Keadilan Rakyat Parti Tindakan Demokratik Parti Islam Se-Malaysia
Jabatan Perdana Menteri Anwar Ibrahim Lim Kit Siang Abdul Hadi Awang
Mohamed Azmin Ali Ngeh Koo Ham Nasharudin Mat Isa
Sivarasa Rasiah Hiew King Cheu Salahuddin Ayub
Abdul Khalid Ibrahim John Fernandez Mohd Hatta Ramli
William Leong Jee Keen Dzulkefly Ahmad
Ahmad Kasim Taib Azamudden Md Taib
Fuziah Salleh Khalid Abdul Samad
Hal Ehwal Dalam Negeri Johari Abdul Karpal Singh Salahuddin Ayub
Kewangan Mohamed Azmin Ali Lim Guan Eng Dzulkefly Ahmad
Pengangkutan Zahrain Mohamed Hashim Tan Kok Wai Khalid Abdul Samad
Kerja Raya Kamarul Bahrin Abbas Gobind Singh Deo Mahfuz Omar
Perusahaan Perladangan dan Komoditi Rashid Din Er Teck Hwa Wan Abdul Rahim Wan Abdullah
Tenaga, Teknologi Hijau dan Air Chua Tian Chang Charles Anthony Santiago Mohd Nasir Zakaria
Perdagangan Antarabangsa dan Industri William Leong Jee Keen Teresa Kok Suh Sim Mohd Hatta Ramli
Pertanian dan Industri Asas Tani Ahmad Kasim Sim Tong Him Taib Azamudden Md Taib
Perdagangan Dalam Negeri, Koperasi dan Kepenggunaan Azan Ismail Jeff Ooi Chuan Aun Mohd Abdul Wahid Endut
Pendidikan Yusmadi Yusoff Chong Eng Che Uda Che Nik
Penerangan, Komunikasi dan Kebudayaan Amran Abdul Ghani Teo Nie Ching Mahfuz Omar
Sumber Manusia Abdullah Sani Abdul Hamid Kulasegaran Murugeson Muhammad Husain
Sains, Teknologi dan Invasi Nurul Izzah Anwar Chow Kon Yeow Che Rosli Che Mat
Perumahan dan Kerajaan Tempatan Hee Loy Sian Nga Kor Ming Siti Mariah Mahmud
Pertahanan Saifuddin Nasution Ismail Liew Chin Tong Mohammad Nizar Jamaluddin
Pembangunan Luar Bandar dan Wilayah Abdul Aziz Abdul Kadir Manogaran Marimuthu Abdul Halim Abdul Rahman
Hal Ehwal Luar Sivarasa Rasiah Ramasamy Palanisamy Kamarudin Jaffar
Belia dan Sukan Tan Tee Beng Anthony Loke Siew Fook Mohd Firdaus Jaafar
Kesihatan Lee Boon Chye Tan Seng Giaw Mohd Hayati Othman
Pembangunan Wanita, Keluarga dan Masyarakat Zuraida Kamaruddin Fong Po Kuan Siti Zailah Mohd Yusoff
Pelancongan Manikavasagam Sundram Fong Kui Lun Wan Abdul Rahim Wan Abdullah
Wilayah Persekutuan Wee Choo Keong Lim Lip Eng Lo' Lo' Mohd Ghazali
Pengajian Tinggi Zulkifli Nordin Tony Pua Salahuddin Ayub
Sumber Asli dan Alam Sekitar Gobalakrishnan Nagapan Chong Chieng Jen Mujahid Yusof Rawa

Rujukan

sunting
  1. ^ HUSAIN, NURUL HUDA (2023-02-02). "PN lancar kabinet bayangan". Sinar Harian. Dicapai pada 2024-02-08.
  2. ^ "PN lancar Kabinet bayangan". www.astroawani.com. Dicapai pada 2024-02-08.
  3. ^ "PN unveils shadow Cabinet". MalaysiaNow (dalam bahasa Inggeris). 2023-02-02. Dicapai pada 2023-05-03.
  4. ^ "Jawatankuasa portfolio bukan kabinet bayangan PN, kata Hamzah". Malaysiakini. 2023-02-12. Dicapai pada 2024-02-08.
  5. ^ "PN 'portfolio committees' not shadow cabinet, Hamzah clarifies". Malaysiakini. 2023-02-12. Dicapai pada 2023-05-03.
  6. ^ "Ex-DAP MP: PN's shadow cabinet dominated by one race, lacks inclusivity". Malaysiakini. 2023-02-03. Dicapai pada 2023-05-03.
  7. ^ "PN umum lima barisan portfolio baharu kabinet bayangan". Sinar Harian. 2024-02-08. Dicapai pada 2024-02-09.
  8. ^ "Hamzah announces PN 'shadow cabinet', hints at Muhyiddin being PM pick". New Straits Times. 2024-02-08. Dicapai pada 2024-02-09.
  9. ^ SYAZIE, KIM (2022-04-14). "DAP umum senarai jawatankuasa penuh bagi penggal 2022-2025". Malaysia Dateline (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2024-04-26.
  10. ^ https://keadilanrakyat.org/index.php/jurucakap-parlimen-keadilan/
  11. ^ https://www.sinarharian.com.my/article/90591/BERITA/Politik/Senarai-Jurucakap-Parlimen-bukan-Kabinet-bayangan-kata-PKR
  12. ^ "BN membentuk Kabinet Bayangan, yang pertama dalam sejarah Malaysia". Borneo Post. 26 September 2018. Dicapai pada 26 September 2018.
  13. ^ Aswad, Mohd. Noor (2018-09-26). "Annuar Musa mendedahkan kabinet bayangan BN". New Straits Times. Dicapai pada 2018-09-26. Cite has empty unknown parameter: |1= (bantuan)
  14. ^ https://www.themalaysianinsight.com/index.php/bahasa/s/118085
  15. ^ Lee, Stephanie (2018-10-11). "Labuan MP quits Umno to join Warisan". The Star. Dicapai pada 2018-10-11.
  16. ^ "DAP MPs portfolios". The Rocket (dalam bahasa Inggeris). 2015-05-19. Dicapai pada 2018-09-26.
  17. ^ Pathmawathy, S (2009-07-02). "Pakatan forms 'cabinet' committees". Malaysiakini. Dicapai pada 2009-07-02.