Bantuan:AFA/Yunani

Laman ini merupakan kekunci sebutan transkripsi AFA untuk bahasa Yunani di Wikipedia.

Ia mewakili satu set simbol yang mewakili sebutan bahasa Yunani di rencana-rencana Wikipedia, dan contoh-contoh kata yang menggambarkan suara tersebut berpadanan dengan bunyi vokal tersebut. Integriti antara kekunci dan transkripsi yang berpaut di sini perlu dikekalkan; jangan mengubah sebarang simbol atau nilai tanpa mencapai kesepakatan pada laman perbincangan terlebih dahulu.

Untuk panduan pengenalan simbol-simbol AFA, sila lihat Bantuan:AFA. Untuk membezakan simbol [ ], / / dan ⟨ ⟩, sila lihat IPA § Tanda-tanda kurung dan pembatas-pembatas transkripsi.

Jalan pintas

Carta-carta berikut menunjukkan AFA bagi sebutan Yunani Kuno (YK) dan Moden (YM) dalam rencana-rencana Wikipedia. Sebutan Yunani Kuno yang ditunjukkan di sini merupakan rekonstruksi dialek Attika pada abad ke-5 SM. Untuk dialek-dialek Yunani Kuno yang lain, seperti Yunani Doria, Aeolia, atau Koine, sila gunakan |generic=yes. Untuk panduan menambahkan aksara AFA pada rencana Wikipedia, lihat Templat:AFA dan Wikipedia:Manual gaya penulisan/Sebutan § Memasukkan aksara AFA.

Lihat fonologi Yunani Purba dan fonologi Yunani Moden untuk melihat bunyinya dengan lebih teliti.

Konsonan^[1]
AFA	YK	YM	Contoh	Penghampiran dalam Melayu
c		κ	κιόλας^[2]	ski
k	κ		κατά^[3]^[2]	kaki
kʰ	χ		χάρτης^[2]	seperti kaki tetapi dengan hembusan
x		χ	χάρτης^[2]	akhir
ç		χ	χέρι^[2]	khianat
j	ι		εἴη^[4]	sayang
ʝ		γ	γη^[2]	seperti diftong ⟨ia⟩ dalam tiada
ɣ		γ	γάλα^[2]	ghaib
ɡ	γ		γάλα^[2]	gigi
ɡ		γκ γγ	εγκώμιο^[2]^[5]	gigi
ɟ		γκ γγ	άγγελος^[2]^[5]	terajang dalam Kelantan-Pattani
p	π		πέτρα^[3]	pisau
pʰ	φ		φως	seperti dalam para tetapi dengan hembusan
f		φ	φως	feri
v		β, υ^[6]	βέλος	van
b	β		βέλος	bola
b		μπ	μπαμπάς^[5]	bola
w	υ		παύω^[4]	warna
t	τ		τάφος	tali
tʰ	θ		θεός	seperti dalam tarik tetapi dengan hembusan
θ		θ	θεός	Bluetooth
ð		δ	δούλη	azan
d	δ		δούλη	daun
d		ντ	εντάξει^[5]	daun
h	῾◌		ἥρως^[7]	hari
l	λ		λόγος	lihat
ʎ		λ	ελιά	Alia
m	μ		μοίρα	merak
n	ν		ναι	nobat
ɲ		ν	νιότη	nyanyi
ŋ	γ		άγχος	nganga
r	ρ		ώρα	ratus
r̥	ῥ		ῥίζα	lebih kurang seperti tren
s	σ, ς ξ, ψ		σοφός, ψυχή, ξένος^[3]	satu
z	ζ, σ		κόσμος, ζωή^[3]	zon
Gugusan konsonan
ks	ξ		ξένος	teksi
ps	ψ		ψυχή	preskripsi
t͡s		τσ	τσάι	sketsa
d͡z	ζ	τζ	τζάκι	Ridzuan

Segmen dialek
AFA	Penghampiran dalam Melayu
ʃ	syampu
ɕ	syampu
ʒ	genre
ʑ	genre
t͡ʃ	cawan
t͡ɕ	cawan
d͡ʒ	jarum
d͡ʑ	jarum
æ	standard
AFA	Penjelasan
◌ː	menandakan konsonan yang dihasilkan dua kali lebih panjang^[1]

Vokal
Monoftong
AFA	YK	YM	Contoh	Penghampiran dalam Melayu
a	ᾰ	α	άρτος	beras dalam loghat Kedah
aː	ᾱ		χώρᾱ	api dalam loghat Kedah (panjang)
ɛː	η		ψυχή^[8]	paling dalam loghat Johor-Riau (panjang)
e	ε^[9]		θεός	beta
eː	ει		εἰμί^[8]^[10]	epal (panjang)
i	ῐ	ι^[8]	ίδιος	ikan
iː	ῑ		πίνω^[8]	iri tetapi panjang
ɔː	ω		ἐγώ^[9]	sotong dalam loghat Johor-Riau (panjang)
o		ω	ἐγώ^[9]	lolos
o	ο^[9]		οδός	lolos
uː	ου		μου	ulat (panjang)
u		ου	μου	bulat (pendek)
y	ῠ		φύσις^[8]	seperti few dalam Inggeris, 女 / nǚ dalam Mandarin
yː	ῡ		ψυχή^[8]	seperti kiwi atau kiu (panjang)
Diftong^[4]
AFA	YK	YM	Contoh	Penghampiran dalam Melayu
ai̯	αι		αἴτιος, πάλαι, ψῡχαί^[9]	taik
ai̯		αϊ^[11]	γαϊδούρι	taik
au̯	αυ		αὐτός^[6]	kerbau
au̯		αου	Νικολάου	kerbau
ei̯	ει		εἴη^[8]	hei
ei̯		έι^[12]		hei
eu̯	ευ		εὖ^[6]	neutron
eu̯		εου	Θέουτα	neutron
oi̯	οι		οἶδα, λόγοι^[8]	sepoi
oi̯		όι^[13]	κορόιδο	sepoi
yi̯	υι		υἱός^[8]	yis
aːi̯	ᾳ		ᾄδω, χώρᾳ^[14]	mengetuai (a panjang)
ɛːi̯	ῃ		ᾖς, ψυχῇ^[8]^[14]	eseis (e panjang)
ɔːi̯	ῳ		ᾠδή, λόγῳ^[14]	mempidatoi (o panjang)

Suprasegmental
AFA^[15]	YK	YM	Contoh	Penjelasan
◌́	´		γάλα [ɡála]	nada tinggi
◌̌	´		ἐγώ [eɡɔ̌ː]	nada menaik
◌	`		μὲν [men]	nada sedang
◌̂	῀		γῆ [ɡɛ̂ː]	nada turun
ˈ		΄	άλλος [ˈa.los]	tekanan
.			άλλος [ˈa.los]	pemisah suku kata

Catatan

^ ^a ^b Bahasa Yunani kuno ada konsonan bersabdu (geminat), disebut lebih panjang daripada konsonan tunggal, yang boleh dialihtuliskan dengan huruf konsonan berganda ⟨ss⟩ atau simbol panjang ⟨sː⟩. Bahasa Yunani Baku Moden tiada konsonan bersabdu, tetapi beberapa dialek tidak baku mempunyainya.
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Dalam bahasa Yunani Moden, ⟨κ; γκ, γγ; γ; χ⟩ dilafazkan dengan menyentuh lelangit [c, ɟ, ʝ, ç] sebelum vokal-vokal depan [e i], dan lelangit lembut [k, ɡ, ɣ, x] dalam kes lain.
^ ^a ^b ^c ^d ⟨ζ⟩ melambangkan gugusan [zd] dalam bahasa Attika Klasik tetapi [z] dalam Yunani Moden. Dalam bahasa Yunani Kuno dan Mmoden, ⟨σ⟩ disebut sebagai [z] bersuara sebelum konsonan bersuara.
^ ^a ^b ^c Dalam bahasa Yunani Kuno, diftong sebelum vokal menjadi satu vokal yang diikuti dengan dua semivokal: [jj, ww].
^ ^a ^b ^c ^d Dalam bahasa Yunani Moden, ⟨μπ, ντ, γκ, γγ⟩ disebut sebagai hentian bersuara prasengau [mb, nd, ɲɟ, ŋɡ] atau hentian bersuara tanpa sengau [b, d, ɟ, ɡ].
^ ^a ^b ^c Dalam bahasa Yunani Moden, ⟨υ⟩, dalam ⟨αυ ευ ηυ⟩, disebut sebagai [f] sebelum konsonan tidak bersuara atau di akhir perkataan dan [v] dalam kes lain. Dalam Yunani Kuno, ⟨αυ ευ ηυ⟩ adalah diftong [au̯ eu̯ ɛːu̯].
^ Nafas kasar ⟨῾⟩ dilambangkan [h] sebelum vokal, dan nafas lancar ⟨᾿⟩ melambangkan ketiadaan [h].
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Dalam bahasa Yunani Moden, ⟨η, ῃ, ει, ι, οι, υ, υι⟩ semua mewakili [i], tetapi disebut [ɛː, ɛːi̯, eː, ei̯, i(ː) oi̯, y(ː), yi̯] dalam bahasa Yunani Kuno. Vokal-vokal yang banyak menjadi [i] yang satu dipanggil iotasisme.
^ ^a ^b ^c ^d Dalam bahasa Yunani Moden, ⟨ε, αι⟩ melambangkan [e], dan ⟨ο, ω⟩ melambangkan [o]. Dalam Yunani Kuno, ⟨ε, ο⟩ melambangkan [e, o], ⟨ω⟩ melambangkan [ɔː] dan ⟨αι⟩ melambangkan diftong [ai̯].
^ Dalam bahasa Yunani kuno dan beberapa dialek ⟨ει⟩ mewakili diftong sebenar [ei̯] tetapi dalam contohnya Yunani Attika, [ei̯] dan [eː] kemudiannya bergabung dengan [eː] maka ⟨ει⟩ ialah diftong palsu, yakni ia sebenarnya melambangkan monoftong [eː].
^ Juga ⟨άι⟩ dan kadangkala ⟨άϊ⟩.
^ Juga ⟨εϊ⟩ dan kadangkala ⟨έϊ⟩.
^ Juga ⟨οϊ⟩ dan kadangkala ⟨όϊ⟩.
^ ^a ^b ^c Dalam bahasa Yunani Purba awal, ⟨ᾳ, ῃ, ῳ⟩ adalah diftong, tetapi unsur kedua [i̯] hilang tidak lama selepas zaman Klasik, dan bergabung dengan ⟨ᾱ, η, ω⟩.
^ Simbol-simbol yang digunakan di sini untuk aksen nada Yunani Kuno dalam sesetengah kes mesti ditambahkan kepada aksara lain. Letakkan rujukan aksara numerik selepas huruf, tekan "Paparkan pralihat" dan salin aksara dengan aksen yang terhasil. ́ ialah rujukan aksara numerik untuk tanda gabungan nada tinggi, ̌ untuk karon gabungan (nada menaik), ̂ untuk sirkumfleks gabungan (nada jatuh).

Rujukan

Arvaniti, Amalia (2007). "Greek Phonetics: The State of the Art". Journal of Greek Linguistics. 8 (1): 97–208. doi:10.1075/jgl.8.08arv.

Pautan luar

[double2-1] Bahasa Yunani kuno ada konsonan bersabdu (geminat), disebut lebih panjang daripada konsonan tunggal, yang boleh dialihtuliskan dengan huruf konsonan berganda ⟨ss⟩ atau simbol panjang ⟨sː⟩. Bahasa Yunani Baku Moden tiada konsonan bersabdu, tetapi beberapa dialek tidak baku mempunyainya.

[palatal2-2] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Dalam bahasa Yunani Moden, ⟨κ; γκ, γγ; γ; χ⟩ dilafazkan dengan menyentuh lelangit [c, ɟ, ʝ, ç] sebelum vokal-vokal depan [e i], dan lelangit lembut [k, ɡ, ɣ, x] dalam kes lain.

[sibilant2-3] ⟨ζ⟩ melambangkan gugusan [zd] dalam bahasa Attika Klasik tetapi [z] dalam Yunani Moden. Dalam bahasa Yunani Kuno dan Mmoden, ⟨σ⟩ disebut sebagai [z] bersuara sebelum konsonan bersuara.

[semivowel3-4] Dalam bahasa Yunani Kuno, diftong sebelum vokal menjadi satu vokal yang diikuti dengan dua semivokal: [jj, ww].

[prenasalized2-5] Dalam bahasa Yunani Moden, ⟨μπ, ντ, γκ, γγ⟩ disebut sebagai hentian bersuara prasengau [mb, nd, ɲɟ, ŋɡ] atau hentian bersuara tanpa sengau [b, d, ɟ, ɡ].

[u_diphthong3-6] Dalam bahasa Yunani Moden, ⟨υ⟩, dalam ⟨αυ ευ ηυ⟩, disebut sebagai [f] sebelum konsonan tidak bersuara atau di akhir perkataan dan [v] dalam kes lain. Dalam Yunani Kuno, ⟨αυ ευ ηυ⟩ adalah diftong [au̯ eu̯ ɛːu̯].

[7] Nafas kasar ⟨῾⟩ dilambangkan [h] sebelum vokal, dan nafas lancar ⟨᾿⟩ melambangkan ketiadaan [h].

[iotacism2-8] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Dalam bahasa Yunani Moden, ⟨η, ῃ, ει, ι, οι, υ, υι⟩ semua mewakili [i], tetapi disebut [ɛː, ɛːi̯, eː, ei̯, i(ː) oi̯, y(ː), yi̯] dalam bahasa Yunani Kuno. Vokal-vokal yang banyak menjadi [i] yang satu dipanggil iotasisme.

[mid_vowel2-9] Dalam bahasa Yunani Moden, ⟨ε, αι⟩ melambangkan [e], dan ⟨ο, ω⟩ melambangkan [o]. Dalam Yunani Kuno, ⟨ε, ο⟩ melambangkan [e, o], ⟨ω⟩ melambangkan [ɔː] dan ⟨αι⟩ melambangkan diftong [ai̯].

[10] Dalam bahasa Yunani kuno dan beberapa dialek ⟨ει⟩ mewakili diftong sebenar [ei̯] tetapi dalam contohnya Yunani Attika, [ei̯] dan [eː] kemudiannya bergabung dengan [eː] maka ⟨ει⟩ ialah diftong palsu, yakni ia sebenarnya melambangkan monoftong [eː].

[11] Juga ⟨άι⟩ dan kadangkala ⟨άϊ⟩.

[12] Juga ⟨εϊ⟩ dan kadangkala ⟨έϊ⟩.

[13] Juga ⟨οϊ⟩ dan kadangkala ⟨όϊ⟩.

[long_diphthong2-14] Dalam bahasa Yunani Purba awal, ⟨ᾳ, ῃ, ῳ⟩ adalah diftong, tetapi unsur kedua [i̯] hilang tidak lama selepas zaman Klasik, dan bergabung dengan ⟨ᾱ, η, ω⟩.

[15] Simbol-simbol yang digunakan di sini untuk aksen nada Yunani Kuno dalam sesetengah kes mesti ditambahkan kepada aksara lain. Letakkan rujukan aksara numerik selepas huruf, tekan "Paparkan pralihat" dan salin aksara dengan aksen yang terhasil. ́ ialah rujukan aksara numerik untuk tanda gabungan nada tinggi, ̌ untuk karon gabungan (nada menaik), ̂ untuk sirkumfleks gabungan (nada jatuh).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

l b s Kekunci Abjad Fonetik Antarabangsa
Afrikaans Albania Amara Arab lahjat Mesir lahjat Hijaz lahjat Tunisia Aram Armenia Assam Asturia Asli Australia Azerbaijan Basque Belanda Belarusia Benggali Berber Breton Bulgaria Burma Corsica Ceka Denmark Dari Arpitan Inggeris Dialek Inggeris Kuno Esperanto Estonia Extremadura Fiji Finland Frisia Saterland Barat Gael Scotland Galicia Gagauz Georgia Guarani Gujarati Hawaii Hindi-Urdu Hungari Ibrani Iceland Inuktitut Ireland Itali Jepun Jerman Baku Alemannik Köln Kannada Kantonis Kashmiri Katalan Kazakh Kicua Khmer Korea Kouri-Vini Kreol Haiti Kurdi Lao Latin Latvia Laz Lituania Luxembourg Makedonia Malagasi Melayu (termasuk baku Malaysia dan baku Indonesia) Malayalam Malta Manchu Mandarin Manx Māori Marshall Maya Mingrelia Mongolia Mirandese Nawatl Navajo Napoli Thai Utara Norway Ok Odia Oromo Ossetia Parsi Perancis Poland Portugis Punjabi Romania Romansh Rusia Sangsakerta Sardinia Sepanyol Sepanyol Yahudi Serbo-Croatia Shan Slovak Slovene Svan Swahili Swazi Sweden Tagalog Tai Lü Hokkien Taiwan Tajik Tamil Thai Tibet Tigrinya Turki Turkmen Ukraine Venetia Vietnam Walloon Wandamen Wales Xhosa Yunani Yiddish Zulu
Perbandingan	dengan konvensyen AFA Inggeris yang lain dengan kekunci sebutan ejaan semula Wikipedia dengan kekunci sebutan semula Inggeris yang lain
Panduan pengenalan	Simbol Untuk penutur Inggeris Gaya Panduan: Sebutan