Letupan velar tak bersuara

Letupan velar tak bersuara ialah sejenis bunyi konsonan yang terdapat dalam kebanyakan bahasa lisan, dilambangkan oleh aksara k dalam Abjad Fonetik Antarabangsa (IPA) dan k dalam X-SAMPA. Dalam bahasa Melayu, letupan velar tak bersuara dilambangkan oleh huruf k, contohnya: kaki, angka, skuter.

Nombor AFA109
Pengekodan
X-SAMPAk
Imej
Sampel audio
noicon

Ciri-ciri

sunting

Ciri-ciri letupan velar tak bersuara:

Bentuk varian

sunting
IPA Huraian
k plain k
k berhembusan
k terlelangit
k terbibir
k tak terlepas
k bersuara
k ejektif

Penggunaan

sunting
Bahasa Perkataan IPA Erti Catatan
Melayu [[[Ortografi bahasa Melayu|kaki]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) [kaki] 'kaki' Rujuk fonologi bahasa Melayu
Aleut[1] [[[Abjad Rumi|kiikax̂]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) [kiːkaχ] 'rimbun kranberi'
Arab Baku[2] كتب [ˈkatabɐ] 'dia menulis' Rujuk fonologi bahasa Arab
Belanda[3] [[[Ortografi bahasa Belanda|koning]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) [ˈkonɪŋ] 'raja' Rujuk fonologi bahasa Belanda
Catalonia[4] [[[Ortografi bahasa Catalonia|clenxa]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) [ˈklɛnʲɕə] 'belah rambut' Rujuk fonologi bahasa Catalonia
Cina Kantonis [[[Aksara Cina|家]]] Error: {{Lang}}: teg bahasa tidak diiktiraf: zh-yue-Hani (bantuan)/gaa1 [kaː˥˥] 'rumah'
Mandarin [[[Aksara Cina|高]]] Error: {{Lang}}: teg bahasa tidak diiktiraf: zh-cmn-Hani (bantuan)/gāo [kɑʊ˥] 'tinggi' Dibezakan dengan bentuk berhembusan. Rujuk Bahasa Mandarin Baku
Georgia[5] ვა [kʰva] 'batu'
Hindi [[[Devanāgarī|काम]]] Error: {{Lang}}: aksara: deva tidak disokong untuk kod: hi (bantuan) [kɑːm] 'kerja' Rujuk fonologi bahasa Hindi-Urdu
Inggeris [[[Ortografi bahasa Inggeris|kiss]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) [kʰɪs] 'ciuman' Rujuk fonologi bahasa Inggeris
Itali[6] [[[Abjad Itali|casa]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) [ˈkaza] 'rumah' Rujuk fonologi bahasa Itali
Jepun[7] /kaban [kabaɴ] 'beg tangan' Rujuk fonologi bahasa Jepun
Perancis[8] [[[Ortografi bahasa Perancis|cabinet]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) [kabinɛ] 'pejabat' Rujuk fonologi bahasa Perancis
Poland[9] [[[Ortografi bahasa Poland|buk]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) [ˈbuk] 'pokok bic' Rujuk fonologi bahasa Poland
Portugis[10] [[[Ortografi bahasa Portugis|corno]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) [ˈkoɾnu] 'tanduk' Rujuk fonologi bahasa Portugis
Rusia[11] короткий [kɐˈrotkʲɪj] 'pendek' Rujuk fonologi bahasa Rusia
Sepanyol[12] [[[Ortografi bahasa Sepanyol|casa]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) [ˈkasa] 'rumah' Rujuk fonologi bahasa Sepanyol
Zapotec Tilquiapan[13] canza [kanza] 'berjalan'

Rujukan

sunting

Bibliografi

sunting
  • Carbonell, Joan F.; Llisterri, Joaquim (1992), "Catalan", Journal of the International Phonetic Association, 22 (1–2): 53–56
  • Cruz-Ferreira, Madalena (1995), "European Portuguese", Journal of the International Phonetic Association, 25 (2): 90–94
  • Fougeron, Cecile; Smith, Caroline L (1993), "Illustrations of the IPA:French", Journal of the International Phonetic Association, 23 (2): 73–76
  • Gussenhoven, Carlos (1992), "Dutch", Journal of the International Phonetic Association, 22 (2): 45–47
  • Jassem, Wiktor (2003), "Polish", Journal of the International Phonetic Association, 33 (1): 103–107
  • Ladefoged, Peter (2005). Vowels and Consonants (ed. Second). Blackwell. Text "authorlink-Peter Ladefoged" ignored (bantuan)
  • Martínez-Celdrán, Eugenio; Fernández-Planas, Ana Ma.; Carrera-Sabaté, Josefina (2003), "Castilian Spanish", Journal of the International Phonetic Association, 33 (2): 255–259
  • Merrill, Elizabeth (2008), "Tilquipan Zapotec", Journal of the International Phonetic Association, 38 (1): 107–114
  • Okada, Hideo (1991), "Phonetic Representation:Japanese", Journal of the International Phonetic Association, 21 (2): 94–97
  • Padgett, Jaye (2003), "Contrast and Post-Velar Fronting in Russian", Natural Language & Linguistic Theory, 21 (1): 39–87
  • Rogers, Derek; d'Arcangeli, Luciana (2004), "Italian", Journal of the International Phonetic Association, 34 (1): 117–121
  • Shosted, Ryan K.; Vakhtang, Chikovani (2006), "Standard Georgian", Journal of the International Phonetic Association, 36 (2): 255–264
  • Thelwall, Robin (1990), "Illustrations of the IPA: Arabic", Journal of the International Phonetic Association, 20 (2): 37–41