Metamfetamina

Metamfetamina
Data klinikal
Nama dagang	Desoxyn, Methedrine
Nama lain	N-metilamfetamina, N,α-dimetilfenetilamina, desoksiefedrina
AHFS/Drugs.com	Monograph
Data lesen	AS FDA: Methamphetamine;
Liabiliti; penggantungan	Fizikal: Tiada; Psikologi: Tinggi
Liabiliti; ketagihan	Tinggi
Kaedah; pemberian	Perubatan: Mulut; Rekreasi: Mulut, intravena, intraotot, subkutaneus, sedutan, insuflasi, rektum, faraj
Kod ATC	N06BA03 (WHO) ;
Status perundangan
Status perundangan	AU: S8 (Dadah terkawal) ; BR: Kelas A3 (Dadah psikoaktif) ; KA: Jadual I ; DE: Anlage II (Dagangan diizinkan sahaja, tidak boleh dipreskripsikan) ; NZ: Kelas A ; UK: Kelas A ; AS: Jadual II ; UN: Psychotropic Schedule II ;
Data farmakokinetik
Bioketersediaan	Mulut: 67%; Intrahidung: 79%; Sedutan: 67–90%; Intravena: 100%
Pengikatan protein	Pelbagai
Metabolisme	CYP2D6 dan FMO3
Mula masa tindak	Mulut: 3 jam (puncak); Intrahidung: <15 minit; Sedutan: <18 minit; Intravena: <15 minutes
Penyingkiran separuh hayat	9–12 jam (julat 5–30 jam) (tak bergantung kepada pemasukan)
Tempoh tindak	8–12 jam
Perkumuhan	Primarily kidney
Pengecam
	Nama IUPAC (RS)-N-metil-1-fenilpropan-2-amina;
Nombor CAS	537-46-2 ; (dl)-Metamfetamina hidroklorida: 300-42-5 ;
PubChem CID	1206;
IUPHAR/BPS	4803;
DrugBank	DB01577 ;
ChemSpider	1169 ;
UNII	44RAL3456C; (dl)-Metamfetamina hidroklorida: 24GNZ56D62 ;
KEGG	D08187 ;
ChEBI	CHEBI:6809 ;
ChEMBL	ChEMBL1201201 ;
Ligan PDB	B40 (PDBe, RCSB PDB);
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID8037128 ;
ECHA InfoCard	100.007.882
Data kimia dan fizikal
Formula	C10H15N
Jisim molar	149.24 g·mol−1
Model 3D (JSmol)	Gambar interaktif;
Kekiralan	Campuran rasemik
Takat lebur	170 °C (338 °F)
Takat didih	212 °C (414 °F) 760 mmHg
	SMILES CNC(C)Cc1ccccc1;
	InChI InChI=1S/C10H15N/c1-9(11-2)8-10-6-4-3-5-7-10/h3-7,9,11H,8H2,1-2H3 ; Key:MYWUZJCMWCOHBA-UHFFFAOYSA-N ;
	(verify)

Metamfetamina merupakan sejenis (psikotrapit) dadah perangsang yang mampu menghasilkan perasaan ghairah kepada pengguna. Penggunaan meth tanpa nasihat daripada doktor yang bertauliah boleh menyebabkan sengsara. Tidak semua manusia boleh menerima kesan akibat penggunaan dadah ini. Ianya pula bergantung kepada tahap kesihatan individu Nama ringkas bagi metamfetamina ialah meth. Metamfetamin asli berbentuk seperti pepejal kristal, dan tidak berwarna. Metamfetamin dicipta untuk kali pertama oleh ahli kimia Jepun A.Ogata pada tahun 1919

Kesan sampingan

Mental dan emosi: ghairah, Gila akibat halusinasi dan ilusinasi sehingga mampu membunuh diri, gelisah, cepat marah, gementar,guni guni, kebingungan,liu liu, fikiran terganggu dan boleh bersifat ganas. Pada dos yang tinggi menaikkan suhu badan kepada tahap membahayakan, mengakibatkan sawan dan akhirnya maut.

Kepala: Mulut kering, berpeluh berlebihan, anak mata menjadi besar, menggeletar dan sakit kepala, dopamine pada otak kurang aktif, urat saraf pada otak putus hingga menyebabkan strok atau lumpuh.

Fizikal: Pengguna tidak tidur selama 1tahun sehingga hilang selera makan dan berat badan menurun sehingga kelihatan tulang, berpeluh, pucat, pengabaian kesihatan diri,badan berbau jamban atau kelurau,gigi kekuningan emas kehitaman,berparut dan berjahit di badan akibat atau kerana menggaru kulit akibat terlalu mengancak pada kulit zakar,vaginayang disangka berada pada kulitnya. Kurang daya tahan melawan penyakit akibat pengabaian kesihatan. Lumpuh.

Saraf: Kerosakan pada sistem saraf dan otak boleh menyebabkan gejala seperti penyakit Parkinson (dengan gangguan pergerakan anggota badan) dan penyakit Alzheimer (dengan fungsi otak menjadi sort dan biul).

Jantung dan salur darah: Kerosakan pada jantung akibat degupan kencang, tidak menentu dan tekanan darah meningkat hingga mengakibatkan sakit jantung dan maut. Saluran darah pecah akibat bahan kimia syabu menghakis dinding salur darah.

Perut dan sistem penghadaman: Mengalami gangguan saluran makanan dan kebuluran berlanjutan sebab tidak makan ketika pengambilan syabu; bahan toksik dalam dadah yang dicampur dengan bahan lain menyebabkan gangguan kepada perut dan sistem penghadaman.

Sistem peranakan (wanita): Pengambilan syabu ketika mengandung akan menjejaskan pembentukan bayi, kelahiran sebelum cukup tempoh atau keguguran; bayi dilahirkan adalah kecil, terlalu aktif, mudah gelisah dan dikhuatiri mengalami masalah mental dan tumbesaran.

Budaya dan masyarakat

Penggunaan ketenteraan

Metamfetamina tidak dibenarkan dan diberikan dalam ketenteraan pada abad kini. Semasa era perang dunia, metamfetamina kadangkala diberikan kepada askar untuk merangsang penggunanya agar mampu bertahan dalam keadaan di medan perang.

Semasa Perang Dunia II, askar-askar Wehrmacht Jerman dan Tentera Merah Soviet sering dibekalkan dengan metamfetamin. Adolf Hitler juga dikatakan menyuntik dirinya dengan metamfetamina. Selain itu, juruterbang kamikaze Jepun juga dibekalkan dengan metamfetamin.

Nama-nama lain

Metamfetamin mempunyai pelbagai nama lain seperti glass, ice, crystal, crank,"peliu","tantalau" atau speed,dan 'produk'.

Di Jepun, Malaysia dan Filipina metamfetamin juga dikenali sebagai shabu atau syabu. Nama panggilan dijalanan ialah Batu, Ais, Barang,peliu,bahan,udang.

Metamfetamin yang dihasilkan dengan campuran anhydrous ammonia dipanggil sebagai Nazi Dope kerana dikatakan pihak Nazi menggunakan kaedah tersebut untuk menghasilkan metamfetamin untuk tenteranya. Ia juga dikenali sebagai annie's dope atau annie sahaja. Di Thailand pula, metamfetamin dikenali sebagai ya ba.

Rujukan

^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Cruickshank CC, Dyer KR (July 2009). "A review of the clinical pharmacology of methamphetamine". Addiction. 104 (7): 1085–99. doi:10.1111/j.1360-0443.2009.02564.x. PMID 19426289. S2CID 37079117.
^ ^a ^b ^c ^d ^e Schep LJ, Slaughter RJ, Beasley DM (August 2010). "The clinical toxicology of metamfetamine". Clinical Toxicology. 48 (7): 675–694. doi:10.3109/15563650.2010.516752. ISSN 1556-3650. PMID 20849327. S2CID 42588722.
^ ^a ^b ^c Courtney KE, Ray LA (October 2014). "Methamphetamine: an update on epidemiology, pharmacology, clinical phenomenology, and treatment literature". Drug Alcohol Depend. 143: 11–21. doi:10.1016/j.drugalcdep.2014.08.003. PMC 4164186. PMID 25176528.
^ ^a ^b Rau T, Ziemniak J, Poulsen D (2015). "The neuroprotective potential of low-dose methamphetamine in preclinical models of stroke and traumatic brain injury". Prog. Neuropsychopharmacol. Biol. Psychiatry. 64: 231–6. doi:10.1016/j.pnpbp.2015.02.013. PMID 25724762. In humans, the oral bioavailability of methamphetamine is approximately 70% but increases to 100% following intravenous (IV) delivery (Ares-Santos et al., 2013).
^ "Toxicity". Methamphetamine. PubChem Compound. National Center for Biotechnology Information. Diarkibkan daripada yang asal pada 4 January 2015. Dicapai pada 4 January 2015.
^ Sellers EM, Tyndale RF (2000). "Mimicking gene defects to treat drug dependence". Ann. N. Y. Acad. Sci. 909 (1): 233–246. Bibcode:2000NYASA.909..233S. doi:10.1111/j.1749-6632.2000.tb06685.x. PMID 10911933. S2CID 27787938. Methamphetamine, a central nervous system stimulant drug, is p-hydroxylated by CYP2D6 to less active p-OH-methamphetamine.
^ Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama FDA Pharmacokinetics
^ Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama FMO
^ Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama FMO3-Primary
^ ^a ^b "Chemical and Physical Properties". Methamphetamine. PubChem Compound. National Center for Biotechnology Information. Diarkibkan daripada yang asal pada 4 January 2015. Dicapai pada 4 January 2015.

Rencana berkenaan kimia ini ialah rencana tunas. Anda boleh membantu Wikipedia dengan mengembangkannya.

[pmid19426289-1] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Cruickshank CC, Dyer KR (July 2009). "A review of the clinical pharmacology of methamphetamine". Addiction. 104 (7): 1085–99. doi:10.1111/j.1360-0443.2009.02564.x. PMID 19426289. S2CID 37079117.

[Schep-2] Schep LJ, Slaughter RJ, Beasley DM (August 2010). "The clinical toxicology of metamfetamine". Clinical Toxicology. 48 (7): 675–694. doi:10.3109/15563650.2010.516752. ISSN 1556-3650. PMID 20849327. S2CID 42588722.

[pmid25176528-3] Courtney KE, Ray LA (October 2014). "Methamphetamine: an update on epidemiology, pharmacology, clinical phenomenology, and treatment literature". Drug Alcohol Depend. 143: 11–21. doi:10.1016/j.drugalcdep.2014.08.003. PMC 4164186. PMID 25176528.

[Bioavailability-4] Rau T, Ziemniak J, Poulsen D (2015). "The neuroprotective potential of low-dose methamphetamine in preclinical models of stroke and traumatic brain injury". Prog. Neuropsychopharmacol. Biol. Psychiatry. 64: 231–6. doi:10.1016/j.pnpbp.2015.02.013. PMID 25724762. In humans, the oral bioavailability of methamphetamine is approximately 70% but increases to 100% following intravenous (IV) delivery (Ares-Santos et al., 2013).

[Pubchem1-5] "Toxicity". Methamphetamine. PubChem Compound. National Center for Biotechnology Information. Diarkibkan daripada yang asal pada 4 January 2015. Dicapai pada 4 January 2015.

[Methamphetamine_–_p-hydroxymethamphetamine_CYP2D6_review-6] Sellers EM, Tyndale RF (2000). "Mimicking gene defects to treat drug dependence". Ann. N. Y. Acad. Sci. 909 (1): 233–246. Bibcode:2000NYASA.909..233S. doi:10.1111/j.1749-6632.2000.tb06685.x. PMID 10911933. S2CID 27787938. Methamphetamine, a central nervous system stimulant drug, is p-hydroxylated by CYP2D6 to less active p-OH-methamphetamine.

[FDA_Pharmacokinetics-7] Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama FDA Pharmacokinetics

[FMO-8] Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama FMO

[FMO3-Primary-9] Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama FMO3-Primary

[Pubchem2-10] "Chemical and Physical Properties". Methamphetamine. PubChem Compound. National Center for Biotechnology Information. Diarkibkan daripada yang asal pada 4 January 2015. Dicapai pada 4 January 2015.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]