Raja Tun Uda
Almarhum Tun Dato' Seri Utama Haji Sir Raja Uda bin Raja Muhammad (15 Disember 1894 – 17 Oktober 1976) ialah seorang tokoh politik Malaysia. Beliau memegang beberapa jawatan yang penting seperti Gabenor Pulau Pinang yang pertama yang berkhidmat antara 31 Ogos 1957 sehingga 30 Ogos 1967[1]. Selain itu, beliau juga menjadi Menteri Besar Selangor kedua dan keempat dari 1 Julai 1949 hingga Mac 1953 serta 1954 ke 1955[2].
Raja Uda Raja Muhammad | |
|---|---|
 | |
| Yang di-Pertua Negeri Pulau Pinang ke-1 | |
| Dalam jawatan 31 Ogos 1957 – 30 Ogos 1967 | |
| Raja | Tuanku Abdul Rahman Sultan Hisamuddin Alam Shah Tuanku Syed Putra |
| Didahului oleh | Pejabat didirikan |
| Digantikan oleh | Syed Sheh Shahabudin |
| Menteri Besar Selangor ke-2 | |
| Dalam jawatan 01 Julai 1949 – 1953 | |
| Raja | Sultan Hisamuddin Alam Shah |
| Didahului oleh | Datuk Hamzah Abdullah |
| Digantikan oleh | Othman Mohamad |
| Menteri Besar Selangor Ke-4 | |
| Dalam jawatan September 1954 – August 1955 | |
| Raja | Sultan Hisamuddin Alam Shah |
| Didahului oleh | Othman Mohamad |
| Digantikan oleh | Abdul Aziz Abdul Majid |
| Maklumat peribadi | |
| Lahir | 15 Disember 1894 Tembok, Jugra, Kuala Langat, Selangor |
| Mati | 17 Oktober 1976 (umur 81) Masjid Sultan Sulaiman |
| Parti politik | Bebas |
| Pasangan | Raja Maslamah Raja Busu Tengku Badariah Tengku Puan Nor Saadah |
| Pertalian | Raja Petra Kamarudin (cucu) |
| Ibu bapa Ralat ungkapan: Aksara tanda baca "[" tidak dikenali |
|
| Kediaman | Seri Mutiara |
| Tempat belajar | Kolej Melayu Kuala Kangsar |
| Bidang pengkhususan | Pentadbir awam |
Keluarga
suntingRaja Uda dilahirkan pada 15 Disember 1894 di Tembok, Kuala Langat kepada Raja Muhammad bin Raja Othman dan Raja Embut Long. Beliau berketurunan Daeng Chelak.
Uda adalah kerabat diraja Selangor, sepupu jauh Sultan Hisamuddin Alam Shah dan keturunan langsung Sultan Selangor yang pertama, Raja Lumu. Beliau berkahwin dengan salah satu adinda perempuan Sultan Hisamuddin iaitu Tengku Badariah binti Sultan Alaeddin Sulaiman Shah (3 Sep 1896 - 11 Feb 1937).
Isteri keduanya ialah Raja Maslamah Binti Raja Busu manakala isteri ketiganya Tengku Puan Nor Saadah Binti Almarhum Sultan Ala'eddin Suleiman Shah (1922 - 2014), iaitu adinda perempuan sebapa Sultan Hisamuddin. [3]
Salah seorang cucunya adalah blogger politik Malaysia Raja Petra Kamaruddin. yang mengendalikan blog MalaysiaToday.
Kerjaya
suntingRaja Tun Uda belajar di Kolej Melayu Kuala Kangsar, sama seperti ramai kerabat diraja pada ketika itu.
Setelah tamat zaman persekolahan, beliau menyertai perkhidmatan awam pada umur 16 tahun. 4 Tahun kemudian beliau diterima masuk ke dalam Perkhimatan Agrikultural Melayu (M.A.S). Beliau berkhidmat dalam pelbagai jawatan dan dinaikkan pangkat sehingga ke Kelas V, Perkhidmatan Awam Malaya (M.C.S).
Pada tahun 1939, beliau menjadi orang Melayu yang pertama untuk memegang jawatan Setiausaha kepada Residen British Selangor dan kemudiannya Setiausaha Negeri Selangor yang pertama.
Beliau pernah menjadi Pesuruhjaya Tinggi Tanah Melayu di United Kingdom. Beliau telah terlibat dalam rundingan dengan British untuk menubuhkan Sistem Ahli pada tahun 1950-an.[4]
Menteri Besar Selangor
suntingRaja Tun Uda ialah ahli Majlis Negeri Selangor dan Majlis Persekutuan sehingga serangan Jepun pada tahun 1941. Pada tahun 1946, beliau menjadi pegawai Kelas 1B dalam Perkhidmatan Awam Malaya dan berkhidmat dalam berbagai-bagai lembaga dan jawatankuasa.
Beliau menjadi Menteri Besar Selangor sebanyak dua kali iaitu dari dari 1 Julai 1949 hingga 1953, dan sekali lagi dari 1954 hingga 1955. Beliau menggantikan Datuk Hamzah Abdullah dan Dato' Othman Mohamad.
Apabila parti Perikatan menang dalam Pilihan raya umum Tanah Melayu 1955 ,Raja Uda sekaligus telah dilantik sebagai Speaker Majlis Perundangan Persekutuan.
Gabenor Pulau Pinang dan Kerjaya Pascapolitik
suntingApabila Tanah Melayu mencapai kemerdekaan pada 31 Ogos 1957, Raja Tun Uda dilantik sebagai Gabenor Pulau Pinang yang pertama dan telah berkhidmat selama 10 tahun. Kemudian beliau diganti oleh Tun Tan Sri Syed Sheh .
Selepas persaraannya, Raja Tun Uda menyertai sektor perdagangan sebagai Pengarah Oversea- Chinese Banking Corp. Ltd (OCBC) dan kemudiannya Pengarah Great Eastern Life Assurance Co. Ltd. serta banyak syarikat yang lain.
Raja Tun Uda adalah seorang peminat tenis dan emas, selain daripada suka berkebun.
Mengenang jasa
suntingPerkhidmatannya dalam sejarah dua negeri telah menyebabkan banyak tempat dinamakan sempena beliau.
Pulau Pinang
sunting- Sekolah Menengah Kebangsaan Raja Tun Uda di Bayan Lepas, Pulau Pinang
- Jalan Raja Uda di Butterworth, Pulau Pinang
- Pengkalan Feri Tun Raja Uda di Pulau Pinang
Selangor
suntingBacaan Lebih Lanjut
sunting- Henssonow, Susan F; Tennoe, Mariam T.; Surhone, Lambert M (2010). Raja Uda Raja Muhammad. Betascript Publishing. ISBN 9786133097155.
Rujukan
sunting- ^ "Senarai Tuan yang Terutama Pulau Pinang". Portal Rasmi Kerajaan Pulau Pinang.
- ^ "Sejarah Menteri Besar Selangor". Portal Kerajaan Negeri Selangor Darul Ehsan.
- ^ "Salasilah Keluarga Raja Sir Tun Uda". THE RAJA SIR TUN UDA AL HAJ BIN RAJA MUHAMMAD FAMILY WEBSITE. Diarkibkan daripada yang asal pada 15 Oktober 2004.
- ^ -, Wangsa Mahkota Selangor. "Raja Sir Tun Uda". Wangsa Mahkota.CS1 maint: numeric names: authors list (link)