Asid formik (dari kata Latin formica "semut"[5]) atau asid metanoik merupakan asid karboksilik yang teringkas dengan formula kimia HCOOH atau HCO2H. Sebatian ini biasanya dihasilkan dalam industri daripada sebatian metanol dan boleh dijumpai dalam alam sekitar, terutamanya dalam kalangan spesis semut.

Formic acid
Skeletal structure of formic acid
Skeletal structure of formic acid
3D model of formic acid
3D model of formic acid
Nama
Nama IUPAC pilihan
Asid formik[1]
Nama IUPAC sistematik
Asid metanoik[1]
Pengecam
Imej model 3D Jmol
ChEBI
ChEMBL
ChemSpider
DrugBank
ECHA InfoCard 100.000.527
Nombor EC
  • 200-579-1
Nombor E E236 (bahan pengawet)
KEGG
Nombor RTECS
  • LQ4900000
UNII
  • InChI=1S/HCOOH/c2-1-3/h1H,(H,2,3) N
    Key: BDAGIHXWWSANSR-UHFFFAOYSA-N ☑Y
  • InChI=1/HCOOH/c2-1-3/h1H,(H,2,3)
    Key: BDAGIHXWWSANSR-UHFFFAOYAT
  • O=CO
Sifat
CH2O2
Jisim molar 46.03 g·mol−1
Rupa bentuk Cecair tidak berwarna meruwap
Bau Sengit
Ketumpatan 1.220 g/mL
Takat lebur 8.4 °C (47.1 °F; 281.5 K)
Takat didih 100.8 °C (213.4 °F; 373.9 K)
Bercampur
Keterlarutan Bercampur dengan eter, aseton, etil asetat, gliserol, metanol, etanol
Sedikit larut dalam benzena, toluena, xilena
log P −0.54
Tekanan wap 35 mmHg (20 °C)[2]
Keasidan (pKa) 3.77[3]
Bes konjugat Format
-19.90·10−6 cm3/mol
1.3714 (20 °C)
Kelikatan 1.57 cP at 268 °C
Struktur
Bentuk molekul Planar
Momen dwikutub 1.41 D (gas)
Termokimia
Entropi molar
piawai
So298
131.8 J/mol K
−425.0 kJ/mol
−254.6 kJ/mol
Farmakologi
Kod ATCvet QP53AG01
Bahaya
Bahaya-bahaya utama Mengakis; merengsa
MSDS JT Baker
Frasa R Templat:R10 R35
Frasa S S1/2 Templat:S23 S26 S45
NFPA 704 (berlian api)
NFPA 704 berlian 4 warnaKemudahbakaran kod 2: Mesti sederhana dipanaskan atau terdedah kepada suhu ambien yang agak tinggi sebelum pencucuhan boleh berlaku. takat kilat di antara 38 dan 93 ° C (100 dan 200 ° F). Cth, bahan api dieselKesihatan kod 3: Pendedahan sekejap boleh menyebabkan kecederaan sementara atau sisa yang serius. Cth, gas klorinKereaktifan kod 1: Biasanya stabil, tetapi boleh menjadi tidak stabil pada suhu dan tekanan yang tinggi. Cth, kalsiumBahaya khas (putih): tiada kod
2
3
1
Takat kilat 69 °C (156 °F; 342 K)
601 °C (1,114 °F; 874 K)
Had letupan 14 – 34%[perlu rujukan]
18% – 57% (larutan 90%)[2]
Dos maut (LD) atau kepekatan dos maut (LC)
LD50 (median dos)
700 mg/kg (tikus, oral), 4000 mg/kg (anjing, oral)[4]
7853 ppm (tikus, 15 min)[4]
NIOSH (Had pendedahan kesihatan AS):
TWA 5 ppm (9 mg/m3)[2]
REL (Disyorkan)
TWA 5 ppm (9 mg/m3)[2]
30 ppm[2]
Sebatian berkaitan
Asid asetik
Asid propionik
Sebatian berkaitan
Formaldehid
Metanol
Kecuali jika dinyatakan sebaliknya, data diberikan untuk bahan-bahan dalam keadaan piawainya (pada 25 °C [77 °F], 100 kPa).
 ☑Y pengesahan (apa yang perlu☑Y/N?)
Rujukan kotak info

Rujukan

sunting
  1. ^ a b Nomenclature of Organic Chemistry : IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013 (Blue Book). Cambridge: The Royal Society of Chemistry. 2014. m/s. 745. doi:10.1039/9781849733069. ISBN 978-0-85404-182-4.
  2. ^ a b c d e NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0296" (dalam bahasa Inggeris). National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
  3. ^ Brown, H. C. et al., in Braude, E. A. and Nachod, F. C., Determination of Organic Structures by Physical Methods, Academic Press, New York, 1955.
  4. ^ a b "Formic acid". Immediately Dangerous to Life or Health Concentrations (IDLH). National Institute for Occupational Safety and Health. 4 December 2014.
  5. ^ "formīca". K. Prent, J. Adisubrata, W. J. S. Poerwadarminta (1969). Kamus Latin-Indonesia. Jogjakarta: Penerbitan Jajasan Kanisius. m/s. 347.

Pautan luar

sunting