Mangan dioksida

Mangan dioksida
Nama
	Nama IUPAC Mangan(IV) oksida
	Nama lain Pirolusit
Pengecam
No. Pendaftaran CAS	1313-13-9 ;
Imej model 3D Jmol	Imej berinteraktif;
ChEBI	CHEBI:136511 ;
ChemSpider	14117 ;
ECHA InfoCard	100.013.821
Nombor EC	215-202-6;
PubChem CID	14801;
Nombor RTECS	OP0350000;
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID501314019 DTXSID6042109, DTXSID501314019 ;
	InChI InChI=1S/Mn.2O Key: NUJOXMJBOLGQSY-UHFFFAOYSA-N ;
	SMILES O=[Mn]=O;
Sifat
Formula kimia	MnO2
Jisim molar	86.9368 g/mol
Rupa bentuk	Pepejal perang kehitaman
Ketumpatan	5.026 g/cm3
Takat lebur	535 °C (995 °F; 808 K) (Terurai)
Keterlarutan dalam air	Tidak larut
Kerentanan magnet (χ)	+2280.0·10−6 cm3/mol
Struktur
Struktur kristal	Tetragonal, tP6, No. 136
Kumpulan ruang	P42/mnm
Pemalar kekisi	a = 0.44008 nm, b = 0.44008 nm, c = 0.28745 nm
Unit formula (Z)	2
Termokimia
Muatan haba tentu, C	54.1 J·mol−1·K−1
Entropi molar; piawai So298	53.1 J·mol−1·K−1
Entalpi pembentukan; piawai (ΔfH⦵298)	−520.0 kJ·mol−1
Tenaga bebas Gibbs (ΔfG˚)	−465.1 kJ·mol−1
Bahaya
MSDS	ICSC 0175
Pengelasan EU	{{{value}}}
Frasa R	Templat:R20/22
Frasa S	Templat:S2, Templat:S25
NFPA 704 (berlian api)	1 1 2 OX
Takat kilat	535 °C (995 °F; 808 K)
Sebatian berkaitan
Anion lain	Mangan disulfida
Kation lain	Teknetium dioksida; Renium dioksida
Oksida mangan berkaitan	Mangan(II) oksida; Mangan(II,III) oksida; Mangan(III) oksida; Mangan heptoksida
	Kecuali jika dinyatakan sebaliknya, data diberikan untuk bahan-bahan dalam keadaan piawainya (pada 25 °C [77 °F], 100 kPa).
	pengesahan (apa yang perlu: /?)
	Rujukan kotak info

Mangan dioksida atau mangan(IV) oksida merupakan sebuah sebatian mangan dengan formula MnO₂. Sebatian ini boleh ditemui dalam galian pirolusit^[2] yang merupakan salah satu daripada bijih utama mangan. Kegunaan utama sebatian ini adalah dalam bateri jenis sel kering seperti bateri alkali dan bateri zink-karbon.^[3] Sebatian ini juga digunakan sebagai pelopor terhadap sebatian-sebatian lain seperti kalium permanganat, KMnO₄ serta digunakan dalam pigmen.

Kewujudan

Sumber utama mangan diokisda ialah pirolusit yang bersifat tetragon, dan secara amnya ialah sumber utama mangan.^[4] Ramsdelit merupakan galian mangan dioksida bersifat ortorombus, tetapi tidak sering dijumpai.

Penggunaan

Penggunaan lazim mangan dioksida ialah dalam sel kering; kira-kira 500 ribu tan mangan dioksida digunakan dengan tujuan ini setiap tahun.^[4] Mangan dioksida juga digunakan sebagai agen pengoksidaan, lazimnya dalam sintesis organik.^[5] Mangan dioksida juga digunakan untuk mewarnakan batu bata.^[6]

Juga digunakan dalam perubatan tradisional, batu kawi dilumurkan di tempat yang ditumbuhi cacar air. Batu kawi boleh didapati di kedai peruatan tradisional cina. Cara penggunaannya bancuh serbuk batu kawi dengan air, kemudian sapukan di bintik-bintik cacar air. Khasiat batu kawi ini juga dapat membuatkan cacar air cepat sembuh, mengering dan mengecut selain menyejukkan badan.

Kegunaan mangan yang terkandung di dalam batu kawi banyak dipakai sebagai campuran baja ferromangan. Bijih mangan, MnO2 dikenal dengan nama batu kawi (pirolusit), digunakan sebagai zat aktif dalam batu baterai. Dalam beberapa reaksi kimia, MnO2 digunakan sebagai pemangkin, misalnya pada penguraian KClO3 menjadi gas O2 dengan reaksi sebagai berikut :

MnO₂ + 2KClO₃ -> 2KCl + 3O₂

Rujukan

^ Rumble, p. 4.71
^ Ensiklopedi Umum
^ Greenwood, Norman N.; Earnshaw, Alan (1984). Chemistry of the Elements. Oxford: Pergamon Press. m/s. 1218–1220. ISBN 978-0-08-022057-4. Cite has empty unknown parameter: |1= (bantuan)
^ ^a ^b Reidies, Arno H. (2002), "Manganese Compounds", Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry, 20, Weinheim: Wiley-VCH, m/s. 495–542, doi:10.1002/14356007.a16_123, ISBN 978-3-527-30385-4
^ Cahiez, G.; Alami, M.; Taylor, R. J. K.; Reid, M.; Foot, J. S. (2004), "Manganese Dioxide", dalam Paquette, Leo A. (penyunting), Encyclopedia of Reagents for Organic Synthesis, New York: J. Wiley & Sons, m/s. 1–16, doi:10.1002/047084289X.rm021.pub4, ISBN 9780470842898.
^ Holleman, Arnold Frederik; Wiberg, Egon (2001), Wiberg, Nils (penyunting), Inorganic Chemistry, diterjemahkan oleh Eagleson, Mary; Brewer, William, San Diego/Berlin: Academic Press/De Gruyter, ISBN 0-12-352651-5

Pautan luar

Kategori berkenaan Mangan dioksida di Wikimedia Commons

[1] Rumble, p. 4.71

[2] Ensiklopedi Umum

[G&E-3] Greenwood, Norman N.; Earnshaw, Alan (1984). Chemistry of the Elements. Oxford: Pergamon Press. m/s. 1218–1220. ISBN 978-0-08-022057-4. Cite has empty unknown parameter: |1= (bantuan)

[Ullmann-4] Reidies, Arno H. (2002), "Manganese Compounds", Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry, 20, Weinheim: Wiley-VCH, m/s. 495–542, doi:10.1002/14356007.a16_123, ISBN 978-3-527-30385-4

[5] Cahiez, G.; Alami, M.; Taylor, R. J. K.; Reid, M.; Foot, J. S. (2004), "Manganese Dioxide", dalam Paquette, Leo A. (penyunting), Encyclopedia of Reagents for Organic Synthesis, New York: J. Wiley & Sons, m/s. 1–16, doi:10.1002/047084289X.rm021.pub4, ISBN 9780470842898.

[6] Holleman, Arnold Frederik; Wiberg, Egon (2001), Wiberg, Nils (penyunting), Inorganic Chemistry, diterjemahkan oleh Eagleson, Mary; Brewer, William, San Diego/Berlin: Academic Press/De Gruyter, ISBN 0-12-352651-5

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]

[6]