Jadual kodon DNA dan RNA
Jadual kodon boleh digunakan untuk menterjemah kod genetik menjadi jujukan asid amino.[1][2] Kod genetik yang piawai dilambangkan mengikut tradisi sebagai jadual kodon RNA, kerana apabila protein dibuat dala sel oleh ribosom, ia ialah RNA pengutus yang mengarahkan biosintesis protein.[2][3] Jujukan mRNA ditentukan oleh jujukan DNA genom.[4] Dalam konteks sedemikian, kod genetik piawai dirujuk sebagai jadual terjemahan 1.[3] Ia boleh juga dilambangkan dalam jadual kodon DNA. Kodon DNA dalam jadual sedemikian berlaku pada bebenang DNA bererti dan tersusun dalam arah 5′ hingga 3′.[5] Jadual berlainan dengan kodon berselang digunakan bergantung kepada sumber kod genetik, seperti daripada nukleus sel, mitokondrion, plastid, atau hidrogenosom.[6]
Terdapat 64 kodon yang berbeza dalam kod genetik dan jadual di bawah; paling menentukan asid amino.[7] Tiga jujukan, UAG, UGA, dan UAA, dikenali sebagai kodon henti,[a] tidak kod untuk asid amino tetapi mengisyaratkan pengeluaran polipeptida nasen daripada ribosom.[8] Dalam kod piawai, jujukan AUG—dibaca sebagai metionina—boleh berkhidmat sebagai kodon mula dan, bersama dengan jujukan seperti faktor permulaan, memulaka terjemahan.[3][9][10] Dalam kejadian yang jarang, kodon mula dalam kod piawai boleh juga memasukkan GUG atau UUG; kodon ini biasanya melambangkan valina dan leusina, masing-masing, tetapi sebagai kodon mula ia diterjemahkan sebagai metionina atau formilmetionina.[3][10]
Jadual pertama—jadual piawai—boleh digunakan untuk menterjemah triplet nukleotida menjadi asid amino yang sepadan atau isyarat yang sesuai jika ia kodon mula atau henti. Jadual kedua, sesuai dipanggil songsang, buat yang sebaliknya: ia boleh digunakan untuk menyimpulkan kod triplet yang boleh jadi jika asid amino diketahui. Dengan pelbagai kodon boleh kod untuk asid amino yang sama, tatatanda asid nukleik Kesatuan Kimia Tulen dan Gunaan Antarabangsa (IUPAC) diberi dalam beberapa contoh.
Lihat juga
sunting
Nota
suntingRujukan
sunting- ^ "Amino Acid Translation Table". Oregon State University. Diarkibkan daripada yang asal pada 29 May 2020. Dicapai pada 2 December 2020.
- ^ a b Bartee, Lisa; Brook, Jack. MHCC Biology 112: Biology for Health Professions. Open Oregon. m/s. 42. Diarkibkan daripada yang asal pada 6 December 2020. Dicapai pada 6 December 2020.
- ^ a b c d Elzanowski A, Ostell J (7 January 2019). "The Genetic Codes". National Center for Biotechnology Information. Diarkibkan daripada yang asal pada 9 October 2020. Dicapai pada 21 February 2019.
- ^ "RNA Functions". Scitable. Nature Education. Diarkibkan daripada yang asal pada 18 October 2008. Dicapai pada 5 January 2021.
- ^ Shu JJ (2017). "A new integrated symmetrical table for genetic codes". BioSystems. 151: 21–26. arXiv:1703.03787. doi:10.1016/j.biosystems.2016.11.004. PMID 27887904. S2CID 1121152.
- ^ "The Genetic Codes". National Center for Biotechnology Information. Diarkibkan daripada yang asal pada 13 May 2011. Dicapai pada 2 December 2020.
- ^ "Codon". National Human Genome Research Institute. Diarkibkan daripada yang asal pada 22 October 2020. Dicapai pada 10 October 2020.
- ^ a b Maloy S. (29 November 2003). "How nonsense mutations got their names". Microbial Genetics Course. San Diego State University. Diarkibkan daripada yang asal pada 23 September 2020. Dicapai pada 10 October 2020.
- ^ Hinnebusch AG (2011). "Molecular Mechanism of Scanning and Start Codon Selection in Eukaryotes". Microbiology and Molecular Biology Reviews. American Society for Microbiology. 75 (3): 434–467. doi:10.1128/MMBR.00008-11. PMC 3165540. PMID 21885680.
- ^ a b Touriol C, Bornes S, Bonnal S, Audigier S, Prats H, Prats AC, Vagner S (2003). "Generation of protein isoform diversity by alternative initiation of translation at non-AUG codons". Biology of the Cell. 95 (3–4): 169–78. doi:10.1016/S0248-4900(03)00033-9. PMID 12867081.
Bacaan lanjut
sunting- Chevance FV, Hughes KT (2 May 2017). "Case for the genetic code as a triplet of triplets". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 114 (18): 4745–4750. doi:10.1073/pnas.1614896114. JSTOR 26481868. PMC 5422812. PMID 28416671. Dicapai pada 17 October 2020.
- Dever TE (29 June 2012). "A New Start for Protein Synthesis". Science. American Association for the Advancement of Science. 336 (6089): 1645–1646. Bibcode:2012Sci...336.1645D. doi:10.1126/science.1224439. JSTOR 41585146. PMID 22745408. S2CID 44326947. Dicapai pada 17 October 2020.
- Gardner RS, Wahba AJ, Basilio C, Miller RS, Lengyel P, Speyer JF (December 1962). "Synthetic polynucleotides and the amino acid code. VII". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 48 (12): 2087–2094. Bibcode:1962PNAS...48.2087G. doi:10.1073/pnas.48.12.2087. PMC 221128. PMID 13946552.
- Nakamoto T (March 2009). "Evolution and the universality of the mechanism of initiation of protein synthesis". Gene. 432 (1–2): 1–6. doi:10.1016/j.gene.2008.11.001. PMID 19056476.
- Wahba AJ, Gardner RS, Basilio C, Miller RS, Speyer JF, Lengyel P (January 1963). "Synthetic polynucleotides and the amino acid code. VIII". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 49 (1): 116–122. Bibcode:1963PNAS...49..116W. doi:10.1073/pnas.49.1.116. PMC 300638. PMID 13998282.
- Yanofsky C (9 March 2007). "Establishing the Triplet Nature of the Genetic Code". Cell. 128 (5): 815–818. doi:10.1016/j.cell.2007.02.029. PMID 17350564. S2CID 14249277. Dicapai pada 9 October 2020.
- Zaneveld J, Hamady M, Sueoka N, Knight R (28 February 2009). "CodonExplorer: An Interactive Online Database for the Analysis of Codon Usage and Sequence Composition". Bioinformatics for DNA Sequence Analysis. Methods in Molecular Biology. 537. m/s. 207–232. doi:10.1007/978-1-59745-251-9_10. ISBN 978-1-58829-910-9. PMC 2953947. PMID 19378146.