Burhanuddin al-Helmi

Almarhum Ungku Dato Seri Dr. Haji Burhanuddin bin Ungku Haji Muhammad Nor (lahir 29 Ogos 1911, Kota Bharu - meninggal 25 Oktober 1969, Taiping, Malaysia) merupakan bekas Yang Dipertua Agung Parti Islam Se-Malaysia (PAS).

Almarhum Ungku Dato Seri Dr. Burhanuddin al-Helmi S.P.M.P (Perak)
Ahli Parlimen Malaysia bagi Besut
Dalam jawatan 1959–1964
Didahului oleh	Konstituensi baharu
Digantikan oleh	Mohd Daud Abdul Samad
Yang Dipertua Parti Islam Se-Malaysia
Dalam jawatan 1956–1969
Didahului oleh	Abbas Alias
Digantikan oleh	Mohd Asri Muda
Yang Dipertua Parti Kebangsaan Melayu Malaya
Dalam jawatan 1946–1947
Didahului oleh	Mokhtaruddin Lasso
Digantikan oleh	Ishak Haji Muhammad
Maklumat peribadi
Lahir	29 Ogos 1911 Kota Bharu, Gopeng Perak
Mati	25 Oktober 1969(1969-10-25) (umur 58) Taiping, Perak
Parti politik	Parti Islam Se-Malaysia (1956-1969) Parti Kebangsaan Melayu Malaya (1945-1948)
Pasangan	Datin Seri Suri Yahya
Ibu bapa	Ungku Haji Muhammad Nor (bapa) Sharifah Zaharah Habib Osman (ibu)

Kehidupan awal

Burhanuddin merupakan anak pertama dari pasangan Haji Mohamad Nor dan Sharifah Zaharah bt Habib Osman. Ayahnya berasal dari Batusangkar, Tanah Datar, Sumatera Barat yang merantau ke Tanah Melayu pada tahun 1908, sedangkan ibunya berasal dari Melaka. Burhanuddin dilahirkan di Kota Bharu, Gopeng, Perak pada tahun 1911, dan belajar di Universiti Muslim Aligarh di India. Sekembalinya dari pelajarannya di India dan pengembaraannya ke Palestin dan Turki, Burhanuddin al-Helmi kembali bertugas sebagai guru bahasa Arab di Madrasah Aljunied Al-Islamiah, Aljunied, Singapura.

Semasa di India atau selepas kembali daripada India, Dr. Burhanuddin juga telah belajar homeopati. Beliau juga didapati pernah membuka klinik homeopati bersama Dr. S.A.Rajah di Singapura.

Aktiviti selepas perang

Selepas Perang Dunia II, Burhanuddin menubuhkan Parti Kebangsaan Melayu Malaya (PKMM). Parti ini menuntut kemerdekaan penuh bagi Tanah Melayu dan menentang sebarang bentuk penjajahan Inggeris, dan Dr. Burhanuddin membawa PKMM ke arah mewujudkan Melayu Raya iaitu satu gagasan "kesatuan politik" Malaya-Indonesia yang merupakan salah satu perjuangan utamanya.

Homeopati

Selain aktif dalam politik, Dr. Burhanuddin juga mempunyai kelulusan homeopati daripada Ismaeliah Medical college, New Delhi pada 1934. Apabila kembali ke Malaysia, beliau membuka sebuah klinik homoepati di Singapura bersama Dr. Rajah. Beliau juga dikatakan bertanggungjawab melatih dua belas orang pengikut setia yang kemudiannya membantu mengembangkan homeopati di Malaysia. Kemudiannya para pelajar dan pengikut homeopati kemudiannya bersepakat menubuhkan sebuah persatuan homeopati yang dinamakan Persatuan Homeopathy Malaya yang didaftarkan secara rasmi pada tahun 1961. Presiden pertamanya ialah Dr. Burhanuddin sendiri. Beliau terus memimpin persatuan ini sehingga beliau meninggal dunia pada 25 Oktober 1969.

Pemergian Dr. Burhanuddin dianggap satu kehilangan besar bagi masyarakat homeopati di Malaysia. Selain sebagai guru homeopati dan pengasas persatuan homeopati di Malaysia, beliau dikatakan telah meninggalkan hasil karya sebagai bahan pengajaran dan rujukan pelajar-pelajar homeopati di Malaysia, iaitu (1) Falsafah Perubatan Homeopati, (2) Materia Medika Homeopati dan (3) Biochemistry Homeopati.

Presiden PAS

Pemimpin Parti Islam Se-Malaysia (PAS) berpindah tangan kepada Burhanuddin pada tahun 1956, hingga kematiannya pada tahun 1969. Di bawah kepimpinan Burhanuddin, PAS mempunyai orientasi menyokong kesatuan sekerja dan anti-kolonialisme. Beliau digambarkan sebagai seorang "nasionalis radikal dan pemikir Islam". Kepemimpinannya terpotong oleh penangkapan di bawah Akta Keselamatan Dalam Negeri pada tahun 1965, dan selanjutnya dipenjara selama satu tahun atas tuduhan berkomplot untuk menggulingkan kerajaan Malaysia dan memasang sebuah kerajaan pengganti yang lebih ramah kepada Indonesia.

Meninggal Dunia

Dr. Burhanuddin meninggal dunia pada tanggal 10 Oktober 1969 akibat penyakit lelah dan juga kesan seksaan yang beliau terima semasa dalam tahanan ISA.

Anugerah dan pengiktirafan

• Perak
  • Darjah Seri Paduka Mahkota Perak (S.P.M.P) - Dato' Seri - 2015

Garis masa

Tahun	Peristiwa	Catatan
1911	Burhanuddin dilahirkan sebagai anak pertama pasangan Haji Mohamad Noor dan Sharifah Zaharah bt Habib Osman di Kampung Changkat Tualang, Mukim Kota Bharu, Gopeng, Perak.	Hj Mohamad Noor berasal dari Batu Sangkar, daerah Tanah Datar, Minangkabau Sumatera dan telah datang ke Perak pada tahun 1908 Sharifah Zaharah berasal dari Melaka
1926	Menyambung pelajaran di sekolah agama kelolaan Syeikh Mohamad Khatib Minangkabau di Sungai Jambu, Batu Sangkar, Minangkabau, Sumatera Bertukar belajar di sekolah pondok Pulau Pisang, Jitra, Kedah	Hanya bertahan selama 6 bulan di Sungai Jambu kerana cara belajar mengikut 'sistem tadah' tidak disukai oleh Burhanuddin Hanya bertahan selama sebulan di Pulau Pisang kerana cara belajar masih mengikut 'sistem tadah'
1927	Menyambung pelajaran di Madrasah al-Masyhor, Pulau Pinang
1934	Melanjutkan pelajaran di Universiti Aligrah, New Delhi, India di dalam bidang falsafah dan sastera.
1942-1945	Menjadi Penasihat Hal Ehwal Islam & Adat Istiadat Melayu ketika pendudukan Jepun
1950	Ditahan oleh British kerana terlibat dengan Rusuhan Natrah di Singapura
1956	Menyertai Persatuan Islam Se-Tanah Melayu (PAS). Kemudian, dipilih sebagai Yang Dipertua Agung PAS ke-3 menggantikan Dato' Dr Haji Abbas Alias
1959	Menang Kerusi Parlimen Besut, Terengganu pada Pilihan Raya Umum 1959
1964-1966	Ditahan di bawah Akta Keselamatan Dalam Negeri (ISA) kerana kononnya menjadi ejen Indonesia dan terlibat dengan kegiatan menentang penubuhan Malaysia Jawatan beliau sebagai Yang Dipertua Agung PAS dipangku oleh Naib Yang Dipertua Agung, Mohd Asri Haji Muda Dibebaskan pada 1966 namun dikenakan tahanan terhad.
25 Oktober 1969	Meninggal dunia akibat penyakit lelah.

Bacaan lanjutan

• Ramlah Adam, Burhanuddin Al-Helmy - Suatu Kemelut Politik, Kuala Lumpur, Dewan Bahasa dan Pustaka, 2003

Pautan luar

• Burhanuddin bin Muhammad Nur al-Hilmi