Mokhtaruddin Lasso
Mokhtaruddin Lasso merupakan bekas pejuang anti-Jepun dalam masa Perang Dunia II dan kemudian menjadi salah seorang pengasas Parti Kebangsaan Melayu Malaya atau PKMM (bahasa Inggeris: Malay Nationalist Party).
Mokhtaruddin Lasso | |
|---|---|
 Gambar Mokhtaruddin Lasso, tarikh tidak diketahui | |
| Kelahiran | 1915 |
| Meninggal dunia | 1951 |
| Pekerjaan | Pejuang, cendekiawan, penulis |
Pada hari pengisytiharan dasar-dasar perjuangan PKMM pada 30hb November 1945 ia telah mengeluarkan lapan resolusi yang dianggap oleh pihak kerajaan penjajah sebagai diinspirasikan oleh rancangan 'Sembilan Perkara' Parti Komunis Malaya. Di samping itu kegiatan-kegiatan PKMM yang anti-UMNO dan anti-penjajah sangat dicurigai oleh kerajaan penjajah.
Akibat pandangan-pandangan dan pendiriannya yang anti-penjajah itu maka pada pada 23.04.1950, kerajaan Persekutuan Tanah Melayu di bawah British telah menolak pendaftaran Parti Kebangsaan Melayu Malaya di bawah undang-undang pertubuhan yang sengaja diperkenalkan, dan beberapa pemimpinnya di penjarakan.[perlu rujukan]
Kehidupan
suntingMokhtaruddin dilahirkan di Padang, Sumatera Barat, pada tahun 1915. Nama beliau adalah Mukhtar Sutan Indra Lasso. Beliau mempunyai pendidikan awal di MULO, Padang. Selepas pemberontakan Silungkang, beliau meninggalkan Sumatera Barat dan pergi ke Batavia dan menyertai Parti Nasional Indonesia. Pada tahun 1937, beliau berpindah ke Singapura dan Tanah Melayu. Di sana beliau menjalin hubungan dengan Tan Malaka. Dipengaruhi oleh konsep Tan Malaka, beliau menubuhkan Parti Kebangsaan Melayu Malaya dan membayangkan platform sosialis untuk parti itu. Beliau dilaporkan seorang yang ateis, yang terawal diketahui dalam sejarah orang Melayu, dan pernah berbahas tentang kewujudan tuhan dengan Dr. Burhanuddin al-Helmi, seorang gerakan sosialis Islam pra-kemerdekaan yang kemudiannya menjadi presiden PAS.[1]
Semasa hari pengisytiharan dasar PKMM, 30 November 1945, beliau mendedahkan 8 resolusi yang dianggap dipengaruhi oleh Parti Komunis Malaya oleh penjajah Inggeris. Tambahan pula, pergerakan dan kegiatan anti-UMNO dan anti-British PKMM bimbang oleh pihak British. Oleh kerana itu, British menolak pendaftaran Parti Kebangsaan Melayu Malaya di bawah undang-undang pendirian Malaya. Kemudian, Mokhtaruddin, bersama dengan beberapa pemimpin anti-British yang lain dipenjarakan dan kemungkinan telah dihukum mati.
Sumber
sunting- Harper, Timothy Norman; The End of Empire and the Making of Malaya, Cambridge University Press, 1999
Rujukan
sunting- ^ "Dialog Dr Burhanuddin Al Helmy Dengan Seorang Ateis". Hakim, Aiman. The Patriots. 9 September 2020. Dicapai pada 4 December 2020.