Ungu Tirus

Ungu Tirus (Bahasa Yunani Kuno: πορφύραcode: grc is deprecated porphúra; Latin: purpuracode: la is deprecated ), juga dikenali sebagai ungu diraja, ungu empayar, atau pewarna empayar, ialah pewarna ungu kemerah-merahan semula jadi. Nama Tirus merujuk kepada kota Tirus, Lubnan, dahulu di Phoenicia. Ia dirembeskan oleh beberapa spesies siput laut pemangsa dalam keluarga Muricidae, siput batu yang asalnya dikenali dengan nama Murex atau siput unam (Bolinus brandaris, Hexaplex trunculus dan Stramonita haemastoma). Pada zaman dahulu, pengekstrakan pewarna ini melibatkan puluhan ribu siput dan tenaga kerja yang banyak, dan akibatnya, pewarna itu sangat berharga. Sebatian berwarnanya ialah 6,6'-dibromoindigo.

Kain yang dicelup pada zaman kini daripada spesies-spesies siput laut yang berbeza. Warna dalam gambar ini mungkin tidak megambarkannya setepat-tepatnya.

Galeri

• 
  Batu bersurat pepaku, bertarikh 600–500 SM, dengan arahan untuk cara mencelup bulu ungu dan biru. Ruj.BM62788.
• 
  Satu set Tzitzit, empat jumbai dengan benang tekhelet (ungu-biru) yang dihasilkan daripada pewarna berasaskan Hexaplex trunculus.
• 
  Lukisan seorang lelaki memakai toga picta serba ungu, daripada makan Etruska (kira-kira 350 SM).
• 
  Lelaki Rom memakai togae praetextae dengan jalur ungu kemerah-merahan semasa perarakan keagamaan (abad pertama SM).
• 
  Permaisuri Theodora, isteri Maharaja Justinian, berpakaian ungu Tirus. (abad ke-6).
• 
  Gambaran zaman pertengahan mengenai pertabalan MaharajaCharlemagne pada tahun 800 TM memakai warna biru diraja. Uskup dan kardinal memakai ungu Tirus, dan Paus memakai putih.
• 
  Cebisan kain kapan Maharaja Charlemagne dari tahun 814 TM. Ia diperbuat daripada emas dan ungu Tirus dari Konstantinopal.
• 
  6,6'-dibromoindigo, komponen utama ungu Tirus

Pautan luar

• "Tyrian Purple". World History Encyclopedia.
• "Making Tyrian purple". Dyes in History and Archaeology. 13: 7–13 (email the author for a copy). 1994. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-07-26. Dicapai pada 2010-05-11. Source of article in author's Bibliography page.
• Purple Murex Dye in Antiquity (PDF) (Tesis). University of Iceland. December 2013.
• "Tyrian purple". The Free Library.
• "Royal Purple of Tyre" (PDF).