Pengiran Umar
Pengiran Umar bin Haji Pengiran Apong (2 Februari 1940 – 12 Mei 2023), kadangkala dieja Pengiran Omar Apong,[1] dululah seorang bangsawan dan pegawai polis yang menjadi warga Brunei kedua yang dilantik sebagai Pesuruhjaya Polis Diraja Brunei (PDB) selepas negara Brunei memperoleh semula kemerdekaan penuh daripada Great Britain pada 1 Januari 1984, dan kemudiannya menjadi ahli Majlis Diraja.[2]
Pengiran Umar | |
|---|---|
| ڤڠيرن عمر | |
| Pesuruhjaya Polis | |
| Dalam jawatan 1984–1991 | |
| Raja | Hassanal Bolkiah |
| Didahului oleh | Pengiran Jaya |
| Digantikan oleh | Abdul Rahman Besar |
| Maklumat peribadi | |
| Lahir | Awangku Umar bin Pengiran Apong 2 Februari 1940 Kianggeh, Bandar Brunei, Brunei |
| Mati | 12 Mei 2023 (umur 83) Hospital Raja Isteri Pengiran Anak Saleha, Bandar Seri Begawan, Brunei |
| Tempat semadi | Tanah Perkuburan Islam Kianggeh Dagang, Bandar Seri Begawan, Brunei |
| Pasangan | Suraya Harun (k. 1945) |
| Pertalian | Pengiran Ibnu Basit (adik) |
| Anak | 4 |
| Tempat belajar | Kolej Sultan Omar Ali Saifuddien |
| Kerjaya kepolisan | |
| Negara |  Brunei |
| Bahagian |  Polis Diraja Brunei |
| Tahun berkhidmat | 1957–1991 |
| Pangkat | .gif){kind=small} Pesuruhjaya |
Kehidupan awal dan kerjaya
suntingAwangku Umar dilahirkan pada 2 Februari 1940 di Kampong Kianggeh, Bandar Brunei.[3] Ayahnya bernama Pengiran Datu Penghulu Pengiran Haji Apong bin Pengiran Saifuddin manakala ibunya Pengiran Siti Hawa binti Pengiran Abdul Rahman Piut. Umar mendapat pendidikan awal di Sekolah Melayu Sultan Muhammad Jamalul Alam pada tahun 1950, Sekolah Misi Saint Georges, dan Kolej Sultan Omar 'Ali Saifuddien.[4][3]
Kerjaya polis
suntingPada tahun 1957, Awangku Umar mendaftar sebagai rekrut dan menyertai Pasukan Polis Brunei. Pada tahun 1958, beliau menjalani latihan selama sembilan bulan di Kuching, Sarawak. Pada majlis tamat latihan rekrut polis, beliau menerima gelaran "Rekrut Terbaik" dari Brunei. Menjelang akhir tahun, Awangku Umar telah dinaikkan pangkat ke Koperal 1959. Beliau menerima kenaikan pangkat ke Sarjan pada awal 1960 dan berkhidmat sebagai mentor bagi rekrut polis dari Brunei yang ditempatkan di Kuala Lumpur pada April 1960.[3]
Pada pertengahan tahun 1961, beliau kembali ke Brunei, di mana beliau kemudiannya ditugaskan ke Pasukan Polis Simpanan Pencegahan Rusuhan.[3] Semasa berkhidmat dengan Pasukan Polis Brunei, bersama 4 anggota polis yang lain, Awangku Umar telah menahan seorang pembunuh di Daerah Tutong, di mana lima penduduk Kampong Kiudang telah dibunuh pada 25 Julai 1961, oleh seorang warga asing menggunakan parang. Dua kanak-kanak lelaki, berumur 5 bulan dan 2 tahun, seorang kanak-kanak perempuan, 7, dan seorang kanak-kanak perempuan berumur 15 tahun, bersama ibunya, menjadi mangsa tambahan pembunuhan itu. Pada 3 Ogos 1961, kira-kira jam 9.30 pagi, pembunuh itu berjaya ditangkap di dalam hutan antara Kampong Lamunin dan Kampong Mungkom. Allen Neil Outram, Pesuruhjaya Polis ketika itu, merakamkan ucapan tahniah kepada lima anggota polis atas keberkesanan mereka dalam menjalankan tugas sehingga pembunuh tersebut ditahan.[1] Beliau dinaikkan pangkat menjadi Inspektor pada penghujung tahun 1961.[3]
Pada Mac 1963, beliau dihantar ke Cawangan Khas. Jurucakap Polis Brunei menjelaskan bahawa Awangku Omar telah dipilih untuk berada di United Kingdom sementara itu, lalu beliau menolak ke sana dalam masa singkat. Bermula pada April 1965, Inspektor Awangku Umar dari Pasukan Polis Brunei telah dilantik sebagai Naib Penguasa Polis.[3]
Pengiran Umar memainkan peranan dalam mengiringi perarakan semasa Istiadat Pertabalan Sultan Hassanal Bolkiah pada 1 Ogos 1967. Selepas Brunei mencapai kemerdekaan penuh pada 1 Januari 1984, Pengiran Umar telah dilantik sebagai Pesuruhjaya Polis RBPF menggantikan Pengiran Jaya yang bersara daripada itu. kedudukan. Pelantikan ini sekaligus menjadikan Pengiran Umar sebagai pesuruhjaya polis ABDB yang pertama selepas negara merdeka.
Pada tahun 1997, Pengiran Umar dan Alias Sheikh Ahmad menentang perayu Zainuddin Marsal semasa Rayuan Majlis Mesyuarat Di-Raja No. 63 berhubung kemungkinan pemenjaraan salah seorang pegawai polis dari 20 Ogos 1986 hingga 11 April 1989. Ini disebabkan oleh konfrontasi antara seorang ahli perniagaan dan seorang anggota polis di Lapangan Terbang Antarabangsa Brunei (BIA). Selain itu, anggota polis itu menuduh responden bersubahat terhadapnya, cuai dan tidak jujur, serta gagal meneliti kesalahan yang didakwa terhadapnya, yang mengakibatkan penahanannya antara tarikh tersebut. Pada 30 September 1995, Pendaftar Kanan Mahkamah Tinggi telah menolak permintaannya untuk menambah enam defendan lagi dan membuat perubahan ketara pada writ dan pernyataan tuntutannya.[5]
Kematian
suntingPengiran Umar meninggal dunia di Hospital Raja Isteri Pengiran Anak Saleha, Bandar Seri Begawan pada 8.45 pagi pada 12 Mei 2023. Kedua-dua Sultan Hassanal Bolkiah dan Putera Mahkota Al-Muhtadee Billah menyampaikan penghormatan terakhir kepada Allahyarham Umar di kediaman baginda di Kampong Salambigar. Beliau dikebumikan di Tanah Perkuburan Islam Kianggeh.[6]
Kehidupan peribadi
suntingPengiran Umar berkahwin dengan pelakon veteran Malaysia, Datin Hajah Suraya binti Harun pada 31 Ogos 1945. Hasil perkahwinan ini, mereka dikurniakan empat orang anak, Awangku Saiful Feisal (lahir pada 25 Mei 1967), Awangku Saiful Rizal (lahir pada 7 Disember 1970). ), Awangku Saiful Hassanal (lahir pada 26 Ogos 1973) dan Dayangku Dara Naqiah (lahir pada 4 April 1976). Yang Mulia Datin Hajah Suraya meninggal dunia pada hari Rabu, 1 Jun 2016.[7] Beliau adalah anak kepada Pengiran Datu Penghulu Pengiran Haji Apong, dan abang kepada Pengiran Ibnu Basit, seorang pegawai tentera di Angkatan Bersenjata Diraja Brunei (ABDB).
Kehormatan
suntingPada 10 Ogos 1972, dengan perkenan Sultan Hassanal Bolkiah, Pengiran Umar telah diberi gelaran Cheteria iaitu Yang Amat Mulia Pengiran Putera Negara. Majlis pelantikan itu diadakan di Lapau.[4] Antara anugerah yang scenenugerahkan kepada Umar adalah:[8][2]
Negeri
sunting
Darjah Paduka Seri Laila Jasa Yang Amat Berjasa Darjah Pertama (PSLJ) – Dato Paduka Seri Laila Jasa
Darjah Pahlawan Negara Brunei Darjah Pertama (PSPNB; 10 Februari 1976) – Dato Seri Pahlawan[9]
Darjah Setia Negara Brunei Darjah Kedua (DSNB) – Dato Setia
Darjah Seri Paduka Mahkota Brunei Darjah Pertama (DPMB; 15 Julai 1970) – Dato Paduka[10]
Pingat Hassanal Bolkiah Sultan (PHBS; 1968)[11]
Pingat Bakti Laila Ikhlas (PBLI)
Pingat Jasi Kebaktian (PJK; 1968)[11]
Pingat Khidmat Lama Polis (PKLP)
.gif){kind=small}
.gif){kind=small}
Asing
sunting
Malaysia :
Panglima Setia Mahkota Kehormatan Darjah Yang Mulia Setia Mahkota Malaysia (PSM; 1989)[12]
United Kingdom:
Colonial Police Medal (CPM; 1969)
_Ribbon_bar.png){kind=small}
Rujukan
sunting- ^ a b "Pembunohan di-Kiudang: IBAN DI-TANGKAP" (PDF). Pelita Brunei. 16 August 1961. m/s. 3.
- ^ a b CHETERIA 8 (PDF). adat-istiadat.gov. 4 December 2019. m/s. 3.
- ^ a b c d e f "Inspektor Awangku Omar Di-Lantek Menjadi A.S.P." (PDF). www.pelitabrunei.gov.bn. 1965-04-21. m/s. 8. Dicapai pada 2024-06-25.
- ^ a b "Berkenan berangkat ziarah jenazah". Media Permata. 13 May 2023. m/s. 1. Dicapai pada 13 July 2023.
- ^ "Marsal v. Apong and Others (Brunei Darussalam), [1998] UKPC 10 | Privy Council, Judgment, Law, casemine.com". casemine.com. Dicapai pada 13 July 2023.
- ^ "His Majesty pays respect to state dignitary". Borneo Bulletin. 13 May 2023. m/s. 1. Dicapai pada 13 July 2023.
- ^ "Pelakon Suraya Harun meninggal dunia". Perak Hari Ini. 1 June 2016. m/s. 1. Dicapai pada 13 July 2023.
- ^ "Brunei List of Wazirs and Cheterias". bruneiresources.com. Dicapai pada 13 July 2023.
- ^ "Pengorniaan Musim Pertama Taghun 1976" (PDF). Pelita Brunei. 11 February 1976. m/s. 1. Dicapai pada 13 July 2023.
- ^ "105 orang di-kurniakan bintang2 dan pingat2 kebesaran" (PDF). Pelita Brunei. 22 July 1970. m/s. 2. Dicapai pada 2024-08-23.
- ^ a b "96 di-kurniakan bintang2 dan pingat2" (PDF). Pelita Brunei. 16 April 1969. m/s. 8. Dicapai pada 19 August 2023.
- ^ "Semakan Penerima Darjah Kebesaran Bintang Dan Pingat". Jabatan Perdana Menteri Bahagian Istiadat dan Urusetia Persidangan Antarabangsa. Dicapai pada 2024-10-14.
| Lantikan polis | ||
|---|---|---|
| Didahului oleh Pengiran Jaya |
Pesuruhjaya Polis Diraja Brunei 1984–1991 |
Diikuti oleh: Abdul Rahman Besar |