Samoa Amerika

Samoa Amerika (bahasa Samoa: Amerika Samoa) ialah sebuah wilayah Amerika Syarikat yang tak terancang serta tak tergabung yang terletak di selatan Lautan Pasifik, dan di tenggara Samoa, sebuah negara berdaulat. Pulau utamanya yang terbesar dan yang mengandungi paling banyak penduduk ialah Tutuila. Pulau-pulaunya yang lain termasuk Kepulauan Manu'a, Atol Rose, dan Pulau Swains.

American Samoa Amerika Sāmoa / Sāmoa Amelika
Bendera Jata
Cogan kata: "Samoa, Muamua Le Atua"  (Samoan) "Samoa, Let God Be First"
Lagu kebangsaan: The Star-Spangled Banner, Amerika Samoa
Ibu negara	Pago Pago1
Bahasa rasmi	English, Samoan
Demonim	American Samoan
Pemerintahan
• Head of State	Barack Obama (D)
• Governor	Togiola Tulafono (D)
• Lieutenant Governor	Ipulasi Aitofele Sunia (D)
Unincorporated territory of the United States
• Tripartite Convention	1899
• Deed of Cession of Tutuila	1900
• Deed of Cession of Manuʻa	1904
Keluasan
• Jumlah	199 km2 (77 bt2) (212th)
• Perairan (%)	0
Populasi
• Perkiraan 2009	65,628 (196)
• Bancian Penduduk 2000	57,291
• Kepadatan	326/km2 (844.3/sq mi) (35th)
Mata wang	US dollar (USD)
Zon waktu	()
• Musim panas (DST)	not observed
Kod panggilan	+1-684
DPT internet	.as
Fagatogo is identified as the seat of government.

Batu Fatu (kanan) dan Batu Futi (kiri) ialah dua pulau kecil di terumbu Tutuila yang terletak pada jalan masuk ke Pelabuhan Pago Pago (dapat dilihat di belakang Fatu).

Samoa Amerika ialah sebahagian rantai Kepulauan Samoa yang terletak di barat Kepulauan Cook di utara Tonga, kira-kira 300 batu (500 kilometer) di selatan Tokelau. Di barat ialah pulau-pulau kumpulan Wallis dan Futuna. Banci untuk tahun 2000 menunjukkan sejumlah 57,291 penduduk. [1]. Keluasan tanah Samoa Amerika 200.22 kilometer persegi (77.305 batu persegi).

Sejarah

Rencana utama: Sejarah Samoa, Sejarah Samoa Amerika

Didiami manusia seawal 1000 SM, Samoa tidak dikunjungi oleh penjelajah-penjelajah Eropah sehingga abad ke-18.

Persaingan-persaingan pada separuh kedua abad-19 diselesaikan oleh Perjanjian Berlin pada tahun 1899, dan menyebabkan Jerman dan Amerika Syarikat membahagikan kepulauan Samoa. Pada tahun berikut, Amerika Syarikat menduduki bahagiannya yang terdiri daripada kumpulan pulau timur yang lebih kecil dan yang termasuk pelabuhan Pago Pago. Pulau-pulau barat kini merupakan negara Samoa yang merdeka.

Selepas Amerika Syarikat menguasai Samoa Amerika, Angkatan Tentera Laut Amerika Syarikat membina sebuah stesen jana kuasa berasas batu arang di Teluk Pago Pago untuk Skuadron Pasifiknya dan melantik seorang Setiausaha tempatan. Angkatan Tentera Laut itu kemudian memperoleh Surat Ikatan Penyerahhakan Tutuila pada tahun 1900, dan Surat Ikatan Penyerahhakan Manua pada tahun 1904. Tui Manua Elisala, raja Manua yang terakhir telah dipaksa memeterai surat ikatan penyerahhakan itu selepas satu siri percubaan Angkatan Tentera Laut Amerika Syarikat (kini dikenali sebagai "Percubaan Ipu") di Pago Pago, Tau, serta di atas bot pembedil Skuadron Pasifik.

Semasa Perang Dunia II, bilangan tentera marin Amerika Syarikat di Samoa Amerika melebihi bilangan penduduk tempatan dan oleh itu, mempunyai pengaruh budaya yang besar. Selepas peperangan, Akta Organik 4500, satu percubaan yang ditaja oleh Jabatan Dalam Negeri Amerika Syarikat untuk menggabungkan Samoa Amerika telah ditewaskan oleh Kongres, khususnya disebabkan oleh usaha-usaha ketua-ketua Samoa Amerika yang diketuai oleh Tuiasosopo Mariota. Usaha-usaha mereka ini menyebabkan penubuhan badan perundangan tempatan, iaitu Fono Samoa Amerika, yang bermesyuarat di kampung Fagatogo. Oleh itu, Fagatogo merupakan ibu kota de facto dan de jure.

Gabenor yang dilantik oleh Angkatan Tentera Amerika Syarikat kemudian digantikan dengan seorang yang dipilih oleh penduduk tempatan. Walaupun dianggap secara teknik sebagai sebuah wilayah "tak terancang" dari segi bahawa Kongres Amerika Syarikat tidak meluluskan Akta Organik untuk wilayah ini, Samoa Amerika mempunyai pemerintahan sendiri di bawah sebuah perlembagaan yang dikuatkuasakan pada 1 Julai 1967. Samoa Amerika sebagai sebuah Wilayah Amerika Syarikat telah disenaraikan dalam Daftar Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu untuk Wilayah-wilayah Bukan Berpemerintahan Sendiri, tetapi daftar ini telah dipertikaikan oleh pegawai-pegawai kerajaan wilayah ini.

Secara sejarah, mencari pekerjaan di pulau amat susah. Kebanyakan penduduk yang mempunyai kerja pergi ke Hawaii yang berhampiran untuk bertugas dengan Angkatan Tentera Amerika Syarikat atau menjadi tenteranya; sebenarnya, Angkatan Tentera Amerika Syarikat ialah majikan yang terbesar di pulau-pulau ini.

Pautan luar

• Samoa Amerika di Curlie
• Government of American Samoa
• Atlas Wikimedia American Samoa

• Country Data

  • "American Samoa". CIA World Factbook (ed. 2024). Agensi Perisikan Pusat.