Pilihan raya mengejut

Suatu pilihan raya mengejut ialah pilihan raya yang dipanggil lebih awal daripada yang telah dijadualkan.

Secara am, pilihan raya mengejut dalam sistem parlimen (pembubaran parlimen) dipanggil untuk memanfaatkan peluang pilihan raya yang luar biasa atau untuk memutuskan isu yang mendesak, dalam keadaan apabila pilihan raya tidak diperlukan oleh undang-undang atau konvensyen. Pilihan raya mengejut berbeza daripada pilihan raya panggil balik, kerana ia dimulakan oleh ahli politik (biasanya ketua atau parti pemerintah) dan bukannya pengundi, dan daripada pilihan raya kecil, di mana parlimen baharu sepenuhnya dipilih berbanding hanya mengisi kekosongan dalam perhimpunan. Pilihan raya awal juga boleh diadakan dalam bidang kuasa tertentu selepas pakatan pemerintah dibubarkan jika pakatan gantian tidak dapat dibentuk dalam had masa yang ditetapkan oleh perlembagaan.

Memandangkan kuasa mengadakan pilihan raya mengejut, yakni pembubaran parlimen, biasanya terletak pada penyandangnya, ia sering menyebabkan peningkatan majoriti bagi parti yang sudah berkuasa dengan syarat mereka dipanggil pada masa yang berfaedah. Bagaimanapun, pilihan raya mengejut juga boleh menjejaskan penyandang, yang menyebabkan majoriti berkurangan atau dalam beberapa kes, pembangkang menang atau mendapat kuasa. Akibat daripada kes-kes yang terakhir ini, terdapat keadaan di mana akibatnya ialah pelaksanaan pilihan raya jangka tetap.