Wikipedia

Perdana Menteri Luxembourg

Perdana Menteri Luxembourg (Luxembourg: Premierminister vu Lëtzebuerg; Perancis: Premier ministre luxembourgeois; Jerman: Premierminister von Luxemburg) ialah ketua kerajaan Luxembourg. Perdana menteri mengetuai cabang eksekutif, mempengerusikan Kabinet dan melantik menterinya.

Perdana Menteri
Grand Duchy Luxembourg
Luxembourg: Premierminister vu Lëtzebuerg
Perancis: Premier ministre luxembourgeois
Jerman: Premierminister von Luxemburg
Jata kecil Luxembourg
Penyandang
Luc Frieden
sejak 17 November 2023
Cawangan eksekutif Grand Duchy Luxembourg
GelaranMr. Prime Minister (tidak formal)
The Honorable (formal)
His Excellency (diplomatic)
StatusKetua kerajaan
Lapor kepadaGrand Duke Luxembourg • Parlimen Luxembourg
KediamanHôtel Saint-Maximin
PusatLuxembourg City
Dilantik olehGrand Duke Luxembourg
Tempoh jawatanTiada tempoh tetap
Surat cara pembentukanPerlembagaan Grand Duchy Luxembourg
Dibentuk1 Ogos 1848; 176 tahun yang lalu (1848-08-01)
Pemegang pertamaGaspard-Théodore-Ignace de la Fontaine
Nama tidak rasmiMenteri Negara
Premier
Timbalan/naibTimbalan Perdana Menteri
Gaji€256,800 annually[1]
Tapak webgouvernement.lu
sunting · sunting di Wikidata
Lihat pendokumenan templat ini
Lihat pendokumenan templat ini

Sejak 1989, gelaran Perdana Menteri telah menjadi gelaran rasmi,[2] walaupun ketua kerajaan telah dikenali secara tidak rasmi dengan nama itu untuk beberapa lama. Antara tahun 1857 dan 1989, perdana menteri digelar sebagai Presiden Kerajaan,[3] dengan pengecualian 25 hari jawatan perdana menteri Mathias Mongenast.[4] Sebelum 1857, perdana menteri adalah Presiden Majlis. Sebagai tambahan kepada gelaran ini, perdana menteri menggunakan gelaran Menteri Negara, walaupun ini biasanya diturunkan kepada gelaran sekunder.

Ini ialah senarai perdana menteri dan kerajaan sejak jawatan itu diasaskan, pada tahun 1848. Dalam fon yang lebih besar ialah tarikh perdana menteri memasuki dan meninggalkan jawatan. Tarikh yang lebih kecil, semasa jawatan perdana menteri, adalah tarikh kerajaan perdana menteri. Luxembourg mempunyai sistem kerajaan kolegial; selalunya, kerajaan akan membentangkan peletakan jawatannya, hanya untuk kerajaan pengganti termasuk ramai, jika tidak kebanyakan, menteri terdahulu yang berkhidmat di bawah perdana menteri yang sama. Setiap tarikh yang lebih kecil mencerminkan perubahan dalam kerajaan tanpa pertukaran perdana menteri.

Era ahli politik dan negarawan bebas (1848–1918)

sunting

Dari pengisytiharan perlembagaan pertama, pada tahun 1848, sehingga awal abad kedua puluh, politik Luxembourg didominasi oleh ahli politik dan negarawan bebas.[5] Kuasa prerogatif duke besar kekal tidak tercemar, dan, oleh itu, raja secara aktif memilih dan melantik perdana menteri secara peribadi. Akibatnya, perdana menteri selalunya seorang yang sederhana, tanpa sebarang pertalian kuat kepada salah satu daripada dua puak ideologi utama dalam Dewan Perwakilan: golongan liberal sekular dan konservatif Katolik.

IPada awal abad ke-20, kemunculan sosialisme sebagai kuasa ketiga dalam politik Luxembourg menamatkan penguasaan golongan bebas, dan seterusnya mempolitikkan kerajaan negara itu.[5] Ini tidak menjejaskan kedudukan perdana menteri sehingga 1915, apabila Paul Eyschen yang telah lama berkhidmat meninggal dunia dalam jawatan. Kematiannya mencipta perebutan kuasa antara puak utama, yang membawa kepada penubuhan sistem parti yang diformalkan.[6]

Perdana Menteri dari 1848 hingga 1890

sunting
Perdana Menteri
(lahir-mati) 		Portret Tempoh jawatan Raja
(Memerintah)
No. Mula Akhir
1 Gaspard-Théodore-Ignace de la Fontaine
(1787–1871) 		  1 Ogos 1848 6 Disember 1848 Willem II
 

(1840–1849)
Perdana Menteri pertama. Meletak jawatan berikutan Undi tidak percaya.[7]
2 Jean-Jacques Madeleine Willmar
(1792–1866) 		  6 Disember 1848 23 September 1853 Willem III
 

(1849–1890)
Diberhentikan oleh Gabenor[8]
3 Charles-Mathias Simons
(1802–1874) 		  1
2
3
4
5
6
7
8 		23 September 1853
23 September 1854
24 Mei 1856
2 Jun 1857
29 November 1857
12 November 1858
23 Jun 1859
15 Julai 1859 		23 September 1854
24 Mei 1856
2 Jun 1857
29 November 1857
12 November 1858
23 Jun 1859
15 Julai 1859
26 September 1860
Rampasan kuasa 1856. Presiden Majlis sehingga November 1857;
selepas itu Presiden Kerajaan meletak jawatan.[9]
4 Victor, Baron de Tornaco
(1805–1875) 		  1
2
3
4
5
6
7 		26 September 1860
9 September 1863
31 March 1864
26 January 1866
3 Disember 1866
14 Disember 1866
18 Jun 1867 		9 September 1863
31 Mac 1864
26 January 1866
3 Disember 1866
14 Disember 1866
18 Jun 1867
3 Disember 1867
Kabinet terpendek, Disember 1866. Krisis Luxembourg; Perjanjian London.Meletak jawatan berikutan Undi tidak percaya.[10]
5 Lambert Joseph Emmanuel Servais
(1811–1890) 		  1
2
3
4
5 		3 Disember 1867
30 September 1869
12 Oktober 1869
7 Februari 1870
25 Mei 1873 		30 September 1869
12 Oktober 1869
7 Februari 1870
25 Mei 1873
26 Disember 1874
Meletak jawatan.[11]
6 Félix, Baron de Blochausen
(1834–1915) 		  1
2
3
4
5
6 		26 Disember 1874
26 April 1875
8 Julai 1876
6 August 1878
21 September 1882
12 Oktober 1882 		26 April 1875
8 Julai 1876
6 August 1878
21 September 1882
12 Oktober 1882
20 Februari 1885
Diberhentikan oleh Grand Duke.[12]
7 Jules Georges Édouard Thilges
(1817–1904) 		  20 Februari 1885 22 September 1888
Meletak jawatan.[13]

Kerajaan Belanda berkongsi raja-raja yang sama dengan Grand Duchy Luxembourg dari 1815 hingga 1890. Grand Duchy telah mempunyai raja-raja sendiri sejak 1890.

Perdana Menteri dari 1890 hingga 1918

sunting
Perdana Menteri

(lahir-mati)

Portret Tempoh jawatan Raja
Memerintah
No. Mula Akhir
8 Paul Eyschen
(1841–1915) 		  1
2
3
4
5
6 		22 September 1888
26 Oktober 1892
23 Jun 1896
25 Oktober 1905
9 Januari 1910
3 Mac 1915 		26 Oktober 1892
23 Jun 1896
25 Oktober 1905
9 Januari 1910
3 Mac 1915
11 Oktober 1915 		Adolphe
 

(1890–1905)
Guillaume IV
 

(1905–1912)
Jawatan perdana terpanjang. Kabinet terpanjang 1896–1905.Luxembourg diduduki oleh Jerman pada 2 Ogos 1914. Meninggal dunia dalam jawatan.[6]
9 Mathias Mongenast
(1843–1926) 		  12 Oktober 1915 6 November 1915 Marie-Adélaïde
 

(1912–1919)
Jawatan perdana terpendek. Memerintah sebagai Presiden Majlis. meletak jawatan.[4]
10 Hubert Loutsch
(1878–1946) 		  6 November 1915 24 Februari 1916
Kerajaan minoriti.[14] Meletak jawatan berikutan Undi tidak percaya.[14]
11 Victor Thorn
(1844–1930) 		  24 Februari 1916 19 Jun 1917
Kerajaan Kesatuan Kebangsaan. Meletak jawatan.[15]
12 Léon Kauffman
(1869–1952) 		  19 Jun 1917 28 September 1918
Meletak jawatan.[16]
Léon KauffmanVictor ThornHubert LoutschMathias MongenastPaul EyschenÉdouard ThilgesFélix de BlochausenEmmanuel ServaisVictor de TornacoCharles-Mathias SimonsJean-Jacques WillmarGaspard-Théodore-Ignace de la Fontaine

Sistem parti (1918–sekarang)

sunting

Pada tahun 1918, menjelang akhir Perang Dunia I, Dewan Perwakilan baru telah dipilih dengan cita-cita yang jelas untuk mengkaji semula perlembagaan.[16] Untuk tujuan ini, parti rasmi telah dibentuk oleh blok politik utama, untuk meningkatkan kuasa tawar-menawar mereka dalam rundingan. Semakan kepada perlembagaan memperkenalkan hak pilih sejagat dan pengundian wajib, menerima pakai perwakilan berkadar, dan mengehadkan kedaulatan raja.

Sejak penubuhan sistem parti, hanya satu kabinet (antara 1921 dan 1925) tidak termasuk ahli lebih daripada satu parti. Selalunya, kerajaan adalah gabungan besar dua parti terbesar, tidak kira ideologi mereka; ini telah menjadikan Luxembourg sebagai salah satu negara demokrasi yang paling stabil di dunia.[17] Dua kabinet (antara 1945 dan 1947) termasuk ahli setiap parti yang diwakili dalam Dewan Timbalan.

Semasa pendudukan Luxembourg oleh Nazi Jerman dalam Perang Dunia II, Luxembourg ditadbir oleh seorang pegawai Parti Nazi, Gustav Simon. Pierre Dupong terus memimpin kerajaan dalam buangan di United Kingdom sehingga pembebasan Luxembourg pada Disember 1944, di mana kerajaan Luxembourg berperlembagaan kembali ke Grand Duchy. Oleh itu, walaupun Luxembourg secara rasmi dilampirkan pada 30 Ogos 1942, perdana menteri kerajaan dalam buangan, Pierre Dupong, diandaikan kekal sebagai perdana menteri sepanjang masa.

Perdana Menteri sejak 1918

sunting

Parti politik:       PD       PNI       CSV       DP

# Perdana Menteri
(lahir-mati) 		Potret Parti Politik Tempoh jawatan Kerajaan Gabungan Raja-raja
(Memerintah)
Pilihan raya Mula Akhir
13 Émile Reuter
(1874–1973) 		    PD —
1919
1922 		28 September 1918
5 Januari 1920
15 April 1921 		5 Januari 1920
15 April 1921
20 Mac 1925 		Reuter PD, LL
PD, LL
PD 		Marie-Adélaïde
 
1912-1919
Charlotte
 

(1919–1964)
Kerajaan partisan pertama. gencatan senjata; Perlembagaan dipinda.[16] Hanya kabinet satu parti 1921–1925. Meletak jawatan.[18]
14 Pierre Prüm
(1886–1950) 		    PNI 1925 20 Mac 1925 16 Julai 1926 Prüm PNI, PRS
Hanya jawatan perdana menteri PNI. meletak jawatan.[19]
15 Joseph Bech
(1887–1975)
(kali pertama) 		    PD 1928, 1931
1934
1937 		16 Julai 1926
11 April 1932
27 Disember 1936 		11 April 1932
27 Disember 1936
5 November 1937 		Bech PD, LdG
PD, PRL
PD, PRL
Longest party-era cabinet 1926–1932. Resigned.[20]
16 Pierre Dupong
(1885–1953) 		    PD —
—
— 		5 November 1937
7 Februari 1938
6 April 1940 		7 Februari 1938
6 April 1940
10 Mei 1940 		Dupong-Krier PD, POL, PRL
PD, POL
PD, POL
— 10 Mei 1940 23 November 1944 Govt. in Exile PD, POL
  CSV —
—
— 		23 November 1944
23 Februari 1945
21 April 1945 		23 Februari 1945
21 April 1945
14 November 1945 		Liberation CSV, LSAP
1945
— 		14 November 1945
29 Ogos 1946 		29 Ogos 1946
1 Mac 1947 		National Union CSV, LSAP, GD, KPL
—
1948 		1 Mac 1947
14 Julai 1948 		14 Julai 1948
3 Julai 1951 		Dupong-Schaus CSV, GD
1951 3 Julai 1951 23 Disember 1953 Dupong-Bodson CSV, LSAP
Perang Dunia Kedua; Luxembourg kekal neutral.[21] Kerajaan darurat; pendudukan Nazi; kerajaan dalam buangan.

Kerajaan Pembebasan;[22] neutraliti berakhir.[23] Kerajaan Kesatuan Kebangsaan.[24] Meninggal dunia semasa menjawat.[25]

17 Joseph Bech
(1887–1975)
(kali ke-2) 		    CSV —
1954 		29 Disember 1953
29 Jun 1954 		29 Jun 1954
29 Mac 1958 		Bech-Bodson CSV, LSAP
Resigned.[26]
18 Pierre Frieden
(1892–1959) 		    CSV 1959 29 Mac 1958 23 Februari 1959 Frieden CSV, LSAP
Menang pilihan raya 1959; meninggal dunia di pejabat.[27]
19 Pierre Werner
(1913–2002)
(kali pertama) 		    CSV — 2 Mac 1959 15 Julai 1964 Werner-Schaus I CSV, DP
1964
— 		15 Julai 1964
3 Januari 1967 		3 Januari 1967
6 Februari 1969 		Werner-Cravatte CSV, LSAP Jean
 

(1964–2000)
1968
—
— 		6 Februari 1969
5 Julai 1971
19 September 1972 		5 Julai 1971
19 September 1972
15 Jun 1974 		Werner-Schaus II CSV, DP
Jawatan perdana era parti paling lama. Menjadi pembangkang selepas pilihan raya 1974.[28]
20 Gaston Egmond Thorn
(1928–2007) 		    DP 1974
—
— 		15 Jun 1974
21 July 1976
16 September 1977 		21 Julai 1976
16 September 1977
16 Julai 1979 		Thorn DP, LSAP
Jawatan perdana DP pertama. Menjadi Timbalan Perdana Menteri di bawah Werner apabila CSV kembali ke kerajaan selepas pilihan raya 1979.[29]
21 Pierre Werner
(1913–2002)
(kali ke-2) 		    CSV 1979
— 		16 Julai 1979
3 Mac 1980 		3 Mac 1980
22 November 1980 		Werner-Thorn CSV, DP
—
— 		22 November 1980
21 Disember 1982 		21 Disember 1982
20 Julai 1984 		Werner-Flesch
Bersara pada pilihan raya 1984.[30]
22 Jacques Santer
(lahir 1937) 		  CSV 1984 20 Julai 1984 14 Julai 1989 Santer-Poos I CSV, LSAP
1989
— 		14 July 1989
9 Disember 1992 		9 Disember 1992
13 Julai 1994 		Santer-Poos II
1994 13 Julai 1994 26 Januari 1995 Santer-Poos III
Presiden Kerajaan sehingga 1989; Perdana Menteri dari 1989. Dilantik Presiden SPR.[31]
23 Jean-Claude Juncker
(lahir 1954) 		    CSV —
— 		26 Januari 1995
4 Februari 1998 		4 Februari 1998
7 Ogos 1999 		Juncker-Poos CSV, LSAP
1999 7 Ogos 1999 31 Julai 2004 Juncker-Polfer CSV, DP Henri
 

(2000–kini)
2004 31 Julai 2004 23 Julai 2009 Juncker-Asselborn I CSV, LSAP
2009 23 Julai 2009 4 Disember 2013 Juncker-Asselborn II
Jawatan perdana era parti tanpa gangguan yang paling lama. Juga Presiden Eurogroup. Dilantik Presiden SPR.
24 Xavier Bettel
(lahir 1973) 		    DP 2013 4 Disember 2013 5 Disember 2018 Bettel I DP, LSAP, DG
2018 5 Disember 2018 17 November 2023 Bettel II
25 Luc Frieden
(lahir 1963) 		    CSV 2023 17 November 2023 Incumbent Frieden-Bettel CSV, DP

Garis masa

sunting
Luc FriedenXavier BettelJean-Claude JunkerJacques SanterGaston Egmond ThornPierre WernerPierre FriedenPierre DupongJoseph BechPierre PrümÉmile ReuterLéon KauffmanVictor ThornHubert LoutschMathias MongenastPaul EyschenÉdouard ThilgesFélix de BlochausenEmmanuel ServaisVictor de TornacoCharles-Mathias SimonsJean-Jacques WillmarGaspard-Théodore-Ignace de la Fontaine

Rujukan

sunting
Spesifik
  1. ^ "IG.com Pay Check". IG. Diarkibkan daripada yang asal pada 25 April 2018. Dicapai pada 12 January 2020.
  2. ^ Thewes (2003), p. 209
  3. ^ Thewes (2003), p. 21
  4. ^ a b Thewes (2003), p. 65
  5. ^ a b Thewes (2003), p. 8
  6. ^ a b Thewes (2003), p. 64
  7. ^ Thewes (2003), p. 16
  8. ^ Thewes (2003), p. 20
  9. ^ Thewes (2003), p. 28
  10. ^ Thewes (2003), p. 34
  11. ^ Thewes (2003), p. 42
  12. ^ Thewes (2003), p. 48
  13. ^ Thewes (2003), p. 52
  14. ^ a b Thewes (2003), p. 66
  15. ^ Thewes (2003), p. 69
  16. ^ a b c Thewes (2003), p. 76
  17. ^ Weston, Steve (2 March 2003). "Luxembourg Country Commercial Guide FY 2003: Political Environment". Dicapai pada 28 June 2006. [pautan mati]
  18. ^ Thewes (2003), p. 88
  19. ^ Thewes (2003), p. 90
  20. ^ Thewes (2003), p. 104
  21. ^ Thewes (2003), p. 107
  22. ^ Thewes (2003), p. 115
  23. ^ Thewes (2003), p. 118
  24. ^ Thewes (2003), p. 122
  25. ^ Thewes (2003), p. 140
  26. ^ Thewes (2003), p. 148
  27. ^ Thewes (2003), p. 151
  28. ^ Thewes (2003), p. 182
  29. ^ Thewes (2003), p. 192
  30. ^ Thewes (2003), p. 204
  31. ^ Thewes (2003), p. 222
Bibliografi

Pautan luar

sunting
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Perdana_Menteri_Luxembourg&oldid=6250538"