Wikipedia

Penyakit arteri koronari

(Dilencongkan daripada Penyakit jantung iskemia)


Penyakit arteri koronari (CAD), juga dipanggil penyakit jantung koronari (CHD), atau penyakit jantung iskemia (IHD),[13] ialah sejenis penyakit jantung yang melibatkan pengurangan aliran darah ke otot jantung akibat pengumpulan plak aterosklerotik dalam arteri jantung.[5][14][15] Ia adalah penyakit kardiovaskular yang paling biasa berlaku.[16] CAD boleh menyebabkan angina stabil, angina tidak stabil, iskemia miokardium,[17] dan infarksi miokardium.[18]

Penyakit arteri koronari
Nama lain
Penyakit jantung arteriosklerosis, penyakit jantung aterosklerosis,[1] penyakit vaskular aterosklerosis,[2] coronary heart disease[3]
Ilustrasi yang menggambarkan aterosklerosis dalam arteri koronari
PengkhususanKardiologi, pembedahan jantung
GejalaSakit dada, sesak nafas[4]
KerumitanKegagalan jantung, abnormal heart rhythms, serangan jantung, kejutan kardiogenik, jantung terhenti[5]
PuncaAterosklerosis arteri jantung[6]
Tekanan darah tinggi, merokok, kencing manis, kurang bersenam, obesiti, kolesterol darah tinggi [6][7]
Elektrokardiogram, uijan tekanan jantung, angiografi tomografi komputer koronari, angiogram koronari[8]
PencegahanDiet sihat, senaman berkala, mengekalkan berat badan unggul, tidak merokok[9]
Rawatanintervensi koronari perkutaneus (PCI), pembedahan pintasan arteri koronari (CABG)[10]
Rawatan perubatan
Aspirin, penghalang beta nitrogliserin, statin[10]
Kekerapan110 juta (2015)[11]
Kematian8.9 juta (2015)[12]
sunting
Lihat pendokumenan templat ini
Lihat pendokumenan templat ini

Simptom biasa ialah angina, iaitu sakit dada atau ketidakselesaan yang mungkin merebak ke bahu, lengan, belakang, leher, atau rahang.[4] Sesekali mungkin terasa seperti pedih ulu hati. Dalam angina stabil, gejala berlaku dengan senaman atau tekanan emosi, berlangsung kurang daripada beberapa minit dan bertambah baik dengan rehat.[4] Sesak nafas juga mungkin berlaku dan kadang-kadang tiada gejala hadir.[4] Dalam banyak kes, tanda pertama adalah serangan jantung.[5] Komplikasi lain termasuk kegagalan jantung atau degupan jantung yang tidak normal.[5]

Faktor risiko termasuk tekanan darah tinggi, merokok, kencing manis, kurang bersenam, obesiti, kolesterol darah tinggi, diet yang tidak baik, kemurungan dan pengambilan alkohol berlebihan.[14][6][7] Beberapa ujian mungkin membantu dalam diagnosis termasuk: elektrokardiogram, ujian tekanan jantung, angiografi tomografi komputer koronari, biomarker (troponin jantung sensitif tinggi) dan angiogram koronari, antara lain.[8][19] Cara untuk mengurangkan risiko CAD termasuk makan makanan yang sihat, kerap bersenam, mengekalkan berat badan yang sihat dan tidak merokok.[20][9] Ubat untuk diabetes, kolesterol tinggi atau tekanan darah tinggi kadang-kadang digunakan.[9] Terdapat bukti terhad untuk menyaring orang yang berisiko rendah dan tidak mempunyai gejala.[21] Rawatan melibatkan langkah yang sama seperti pencegahan.[10][22] Ubat tambahan seperti antiplatelet (termasuk aspirin), penghalang beta atau nitrogliserin mungkin disyorkan.[10] Prosedur seperti intervensi koronari perkutaneus (PCI) atau pembedahan pintasan arteri koronari (CABG) boleh digunakan dalam penyakit yang teruk.[10][23] Dalam kes CAD stabil, tidak jelas sama ada PCI atau CABG selain daripada rawatan lain dapat meningkatkan jangka hayat atau mengurangkan risiko serangan jantung.[24]

Pada 2015, CAD menjejaskan 110 juta orang dan mengakibatkan 8.9 juta kematian.[11][12] Ia membentuk 15.6% daripada semua kematian, menjadikannya punca kematian paling biasa di seluruh dunia.[12] Risiko kematian akibat CAD untuk umur tertentu menurun antara 1980 dan 2010, terutamanya di negara maju.[25] Bilangan kes CAD untuk umur tertentu juga menurun antara 1990 dan 2010.[26] Di Amerika Syarikat pada tahun 2010, kira-kira 20% daripada mereka yang berumur lebih daripada 65 tahun mempunyai CAD, manakala ia hadir dalam 7% daripada mereka yang berumur 45 hingga 64, dan 1.3% daripada mereka yang berumur 18 hingga 45;[27] kadar adalah lebih tinggi dalam kalangan lelaki berbanding wanita pada umur tertentu.[27]

Arteri tersumbat

Tanda dan gejala

sunting

Gejala yang paling biasa ialah sakit dada atau ketidakselesaan yang berlaku secara berkala dengan aktiviti, selepas makan, atau pada masa lain yang boleh diramalkan; fenomena ini dipanggil angina stabil dan dikaitkan dengan penyempitan arteri jantung. Angina juga termasuk ketegangan di dada, rasa berat, tekanan, kebas, kepenuhan, atau perasaan memampat.[28] Angina yang berubah dari segi intensiti, sifat atau kekerapan dipanggil angina tidak stabil. Angina yang tidak stabil mungkin mendahului infarksi miokardium. Dalam kalangan dewasa yang pergi ke jabatan kecemasan dengan punca kesakitan yang tidak jelas, kira-kira 30% mempunyai kesakitan akibat penyakit arteri koronari.[29] Angina, sesak nafas, berpeluh, loya atau muntah, dan pening adalah tanda serangan jantung atau infarksi miokardium, dan perkhidmatan perubatan kecemasan segera adalah penting.[28]

Dengan penyakit yang semakin teruk, penyempitan arteri koronari mengurangkan bekalan darah kaya oksigen ke jantung. Keadaan ini menjadi lebih ketara semasa aktiviti berat, apabila jantung berdegup lebih cepat dan mempunyai permintaan oksigen yang meningkat.[30] Bagi sesetengah orang, ini menyebabkan gejala yang teruk, sementara yang lain tidak mengalami sebarang gejala.[4]

Gejala pada wanita

sunting

Gejala pada wanita boleh berbeza daripada lelaki, dan gejala yang paling biasa dilaporkan oleh wanita dari semua kaum adalah sesak nafas.[31] Gejala lain yang lebih sering dilaporkan oleh wanita berbanding lelaki termasuk keletihan yang melampau, gangguan tidur, masalah pencernaan, dan kebimbangan.[32] Namun, beberapa wanita mengalami degupan jantung yang tidak teratur, pening, peluh, dan loya.[28] Rasa terbakar, sakit, atau tekanan di dada atau abdomen atas yang mungkin merebak ke lengan atau rahang juga boleh dialami oleh wanita, tetapi kurang biasa dilaporkan berbanding lelaki.[32] Secara umum, wanita mengalami gejala 10 tahun lebih lewat berbanding lelaki.[33] Wanita juga kurang cenderung untuk mengenali gejala dan mendapatkan rawatan.[28]

Rujukan

sunting
  1. ^ "Coronary heart disease – causes, symptoms, prevention". Southern Cross Healthcare Group. Diarkibkan daripada yang asal pada 3 March 2014. Dicapai pada 15 September 2013.
  2. ^ Faxon DP, Creager MA, Smith SC, Pasternak RC, Olin JW, Bettmann MA, dll. (June 2004). "Atherosclerotic Vascular Disease Conference: Executive summary: Atherosclerotic Vascular Disease Conference proceeding for healthcare professionals from a special writing group of the American Heart Association". Circulation. 109 (21): 2595–604. doi:10.1161/01.CIR.0000128517.52533.DB. PMID 15173041.
  3. ^ MedlinePlus Encyclopedia Coronary heart disease
  4. ^ a b c d e "What Are the Signs and Symptoms of Coronary Heart Disease?". 29 September 2014. Diarkibkan daripada yang asal pada 24 February 2015. Dicapai pada 23 February 2015."What Are the Signs and Symptoms of Coronary Heart Disease?".
  5. ^ a b c d "Coronary Artery Disease (CAD)". 12 March 2013. Diarkibkan daripada yang asal pada 2 March 2015. Dicapai pada 23 February 2015.
  6. ^ a b c Mendis S, Puska P, Norrving B, penyunting (2011). Global atlas on cardiovascular disease prevention and control. World Health Organization. m/s. 3–18. hdl:10665/44701. ISBN 978-92-4-156437-3.
  7. ^ a b "Ischemic heart disease in women: a focus on risk factors". Trends in Cardiovascular Medicine. 25 (2): 140–51. February 2015. doi:10.1016/j.tcm.2014.10.005. PMC 4336825. PMID 25453985.
  8. ^ a b "How Is Coronary Heart Disease Diagnosed?". 29 September 2014. Diarkibkan daripada yang asal pada 24 February 2015. Dicapai pada 25 February 2015.
  9. ^ a b c "How Can Coronary Heart Disease Be Prevented or Delayed?". Diarkibkan daripada yang asal pada 24 February 2015. Dicapai pada 25 February 2015.
  10. ^ a b c d e "How Is Coronary Heart Disease Treated?". 29 September 2014. Diarkibkan daripada yang asal pada 24 February 2015. Dicapai pada 25 February 2015.
  11. ^ a b "Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1545–1602. October 2016. doi:10.1016/S0140-6736(16)31678-6. PMC 5055577. PMID 27733282.
  12. ^ a b c "Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1459–1544. October 2016. doi:10.1016/S0140-6736(16)31012-1. PMC 5388903. PMID 27733281.
  13. ^ Bhatia SK (2010). Biomaterials for clinical applications (ed. Online-Ausg.). New York: Springer. m/s. 23. ISBN 978-1-4419-6920-0. Diarkibkan daripada yang asal pada 10 January 2017.
  14. ^ a b "Ischemic Heart Disease". National Heart, Lung, and Blood Institute (NHLBI). Dicapai pada 2 February 2019.
  15. ^ "Ischemic Heart Disease". National Heart, Lung, and Blood Institute (NHLBI). Dicapai pada 2 February 2019.
  16. ^ Murray, Christopher J. L. (January 2015). "Global, regional, and national age-sex specific all-cause and cause-specific mortality for 240 causes of death, 1990–2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013". Lancet. 385 (9963): 117–71. doi:10.1016/S0140-6736(14)61682-2. PMC 4340604. PMID 25530442.
  17. ^ "Myocardial ischemia – Symptoms and causes" (dalam bahasa Inggeris). Mayo Clinic. Dicapai pada 2022-02-05.
  18. ^ "Epidemiological studies of CHD and the evolution of preventive cardiology". Nature Reviews. Cardiology. 11 (5): 276–89. May 2014. doi:10.1038/nrcardio.2014.26. PMID 24663092.
  19. ^ "2023 ESC Guidelines for the management of acute coronary syndromes". Eur Heart J. 44 (38): 3720–3826. October 2023. doi:10.1093/eurheartj/ehad191. PMID 37622654 Check |pmid= value (bantuan). Unknown parameter |displayauthors= ignored (bantuan)
  20. ^ Grundy, Scott M.; Stone, Neil J.; Bailey, Alison L.; Beam, Craig; Birtcher, Kim K.; Blumenthal, Roger S.; Braun, Lynne T.; de Ferranti, Sarah; Faiella-Tommasino, Joseph (2019-06-25). "2018 Guideline on the Management of Blood Cholesterol: A Report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Clinical Practice Guidelines". Journal of the American College of Cardiology (dalam bahasa Inggeris). 73 (24): e285–e350. doi:10.1016/j.jacc.2018.11.003. ISSN 0735-1097. PMID 30423393. |hdl-access= requires |hdl= (bantuan)
  21. ^ "Screening low-risk individuals for coronary artery disease". Current Atherosclerosis Reports. 16 (4): 402. April 2014. doi:10.1007/s11883-014-0402-8. PMID 24522859.
  22. ^ "Exercise as a therapeutic intervention in patients with stable ischemic heart disease: an underfilled prescription". The American Journal of Medicine. 127 (10): 905–11. October 2014. doi:10.1016/j.amjmed.2014.05.007. PMID 24844736.
  23. ^ "Coronary artery bypass graft surgery vs percutaneous interventions in coronary revascularization: a systematic review". JAMA. 310 (19): 2086–95. November 2013. doi:10.1001/jama.2013.281718. PMID 24240936.
  24. ^ "Conservative strategy for treatment of stable coronary artery disease". World Journal of Clinical Cases. 3 (2): 163–70. February 2015. doi:10.12998/wjcc.v3.i2.163. PMC 4317610. PMID 25685763.
  25. ^ "Temporal trends in ischemic heart disease mortality in 21 world regions, 1980 to 2010: the Global Burden of Disease 2010 study". Circulation. 129 (14): 1483–1492. April 2014. doi:10.1161/circulationaha.113.004042. PMC 4181359. PMID 24573352.
  26. ^ "The global burden of ischemic heart disease in 1990 and 2010: the Global Burden of Disease 2010 study". Circulation. 129 (14): 1493–1501. April 2014. doi:10.1161/circulationaha.113.004046. PMC 4181601. PMID 24573351. Unknown parameter |displayauthors= ignored (bantuan)
  27. ^ a b Centers for Disease Control and Prevention (CDC) (October 2011). "Prevalence of coronary heart disease—United States, 2006–2010". MMWR. Morbidity and Mortality Weekly Report. 60 (40): 1377–1381. PMID 21993341.
  28. ^ a b c d "Coronary Artery Disease Symptoms: Types, Causes, Risks, Treatment". Cleveland Clinic."Coronary Artery Disease Symptoms: Types, Causes, Risks, Treatment".
  29. ^ "Emergency department and office-based evaluation of patients with chest pain". Mayo Clinic Proceedings. 85 (3): 284–99. March 2010. doi:10.4065/mcp.2009.0560. PMC 2843115. PMID 20194155.
  30. ^ "Coronary artery disease – Symptoms and causes". Mayo Clinic (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2020-06-27.
  31. ^ "Racial differences in women's prodromal and acute symptoms of myocardial infarction". American Journal of Critical Care. 19 (1): 63–73. January 2010. doi:10.4037/ajcc2010372. PMC 2860802. PMID 20045850. Unknown parameter |displayauthors= ignored (bantuan)
  32. ^ a b "Women's early warning symptoms of acute myocardial infarction". Circulation. 108 (21): 2619–23. November 2003. doi:10.1161/01.CIR.0000097116.29625.7C. PMID 14597589.
  33. ^ "Women & Cardiovascular Disease". Cleveland Clinic.
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Penyakit_arteri_koronari&oldid=6351544"