Pengontangan ialah keadaan kekeringan yang melampau, atau proses pengontangan yang melampau. Kekontang ialah bahan higroskopik (menarik dan menahan air) yang mendorong atau mengekalkan keadaan sedemikian di kawasan setempatnya dalam bekas bertutup sederhana.

Retakan pengontangan dalam enapcemar
Keretakan pengontangan sentripetal dalam Bentukan Moenave Jurasik Rendah di Tapak Penemuan Dinosaur St. George di Ladang Johnson, barat daya Utah. Jejak dinosaur berada di tengah.

Perusahaan

sunting

Pengontangan digunakan secara meluas dalam perusahaan minyak dan gas. Bahan-bahan tersebut diperolehi dalam keadaan terhidrat, tetapi kandungan air membawa kepada kakisan atau tidak serasi dengan pemprosesan hiliran. Penyingkiran air dicapai dengan pemeluwapan kriogenik, penyerapan ke dalam glikol, dan penyerapan ke kekontang seperti gel silika.[1]

Makmal

sunting
 
Pengontang hampagas (kiri) dan pengontang biasa (kanan). Gel silika dengan penunjuk kobalt klorida yang diletakkan di rak bawah digunakan sebagai kekontang.

Pengontang ialah bekas kaca atau plastik berat yang digunakan dalam kimia praktikal untuk mengeringkan atau menyimpankan sejumlah kecil bahan dalam keadaan sangat kering. Bahan diletakkan di atas rak dalam pengontang, dan agen pengering atau kekontang, seperti gel silika kering atau natrium hidroksida kontang, diletakkan di bawah rak tersebut.

Selalunya beberapa jenis penunjuk kelembapan disertakan dalam pengontang untuk menunjukkan, melalui perubahan warna, tahap kelembapan. Penunjuk tersebut adalah dalam bentuk palam penunjuk atau kad penunjuk. Bahan kimia giat ialah kobalt klorida (CoCl2). Kobalt klorida kontang berwarna biru. Apabila ia terikat dengan dua molekul air, (CoCl2•2H2O), ia bertukar menjadi ungu. Penghidratan selanjutnya menghasilkan kompleks heksaaquacobalt(II) klorida berwarna jambu [Co(H2O)6]2+.

Biologi dan ekologi

sunting
 
Hibrid Callistemon dikontangkan oleh haba dan kekeringan (Sydney)
 
Pengontangan cakera tulang belakang L4-L5 dan L5-S1 jelas pada MRI berwarna kerana kehilangan warna biru kelihatan pada tahap tersebut.

Dalam biologi dan ekologi, pengontangan merujuk kepada pengeringan organisma hidup, seperti apabila haiwan akuatik dikeluarkan dari air, lintah bulan terdedah kepada garam, atau apabila tumbuhan terdedah kepada cahaya matahari atau kemarau. Ahli ekologi kerap mengkaji dan menilai pelbagai organisma yang mudah terdedah kepada pengontangan. Sebagai contoh, dalam satu kajian, penyiasat mendapati bahawa larva dauer Caenorhabditis elegans ialah anhidrobiot sebenar yang boleh menahan pengontangan melampau dan asas kebolehan ini diasaskan dalam metabolisme trehalosa.[2]

Kerosakan dan pembaikan DNA

sunting

Beberapa spesies bakteria telah ditunjukkan untuk mengumpul kerosakan DNA apabila mengalami pengontangan. Deinococcus radiodurans sangat tahan terhadap sinaran pengion. Fungsi yang diperlukan untuk meneruskan sinaran pengion juga diperlukan untuk bertahan dalam pengontangan yang berpanjangan.[3] Rintangan sinaran dianggap sebagai akibat sampingan daripada penyesuaian evolusi organisma terhadap dehidrasi, tekanan fisiologi biasa dalam alam semulajadi.[3] DNA kromosom daripada D. radiodurans yang dikontangkan mendedahkan peningkatan putusan dwilembar DNA.[4] Putusan dwilembar DNA dibaiki terutamanya oleh proses penglanggabungan yang bergantung kepada RecA yang memerlukan kehadiran dua salinan genom.[4] Melalui proses tersebut, D. radiodurans boleh bertahan dengan beribu-ribu putusan dwilembar setiap sel.[4]

Strain mutan Mycobacterium smegmatis yang kekurangan kebolehan untuk membaiki putusan dwilembar oleh laluan pencantum hujung bukan homolog (NHEJ) adalah lebih sensitif kepada pengontangan berpanjangan semasa fasa pegun berbanding strain jenis liar.[5] NHEJ tampaknya merupakan laluan pilihan untuk membaiki putusan dwilembar yang disebabkan oleh pengontangan semasa fasa pegun. NHEJ boleh membaiki putusan dwilembar walaupun hanya terdapat satu kromosom dalam sel.

Apabila terdedah kepada kekeringan yang melampau, endospora Bacillus subtilis memperoleh putusan dwilembar DNA dan pautsilang protein DNA.[6]

Penyiaran

sunting

Dalam kejuruteraan penyiaran, pengontang boleh digunakan untuk menekankan talian suapan penghantar berkuasa tinggi. Disebabkan ia membawa sejumlah besar tenaga daripada pemancar ke antena, talian suapan mesti mempunyai kehilangan dielektrik yang rendah. Ia juga mestilah ringan supaya tidak membebankan menara radio, maka udara sering digunakan sebagai dielektrik. Oleh kerana kelengasan boleh terpeluwap dalam talian tersebut, udara kering atau gas nitrogen dipam masuk. Tekanan tersebut juga menghalang air atau kelengasan lain daripada masuk ke dalam talian pada mana-mana titik sepanjang panjangnya.

Lihat juga

sunting

Rujukan

sunting
  1. ^ Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Wiley-VCH. 2014. m/s. 1–13. doi:10.1002/14356007.r18_r07. ISBN 9783527306732. Missing or empty |title= (bantuan)
  2. ^ Erkut, Cihan (9 August 2011). "Trehalose Renders the Dauer Larva of Caenorhabditis elegans Resistant to Extreme Desiccation". Current Biology. 21 (15): 1331–1336. doi:10.1016/j.cub.2011.06.064. PMID 21782434.
  3. ^ a b "Radioresistance of Deinococcus radiodurans: functions necessary to survive ionizing radiation are also necessary to survive prolonged desiccation". J. Bacteriol. 178 (3): 633–7. 1996. doi:10.1128/jb.178.3.633-637.1996. PMC 177705. PMID 8550493.
  4. ^ a b c "Reassembly of shattered chromosomes in Deinococcus radiodurans". Nature. 443 (7111): 569–73. 2006. Bibcode:2006Natur.443..569Z. doi:10.1038/nature05160. PMID 17006450.
  5. ^ "NHEJ protects mycobacteria in stationary phase against the harmful effects of desiccation" (PDF). DNA Repair (Amst.). 6 (9): 1271–6. 2007. doi:10.1016/j.dnarep.2007.02.009. PMID 17360246.
  6. ^ "DNA stability and survival of Bacillus subtilis spores in extreme dryness". Orig Life Evol Biosph. 25 (1–3): 277–93. 1995. Bibcode:1995OLEB...25..277D. doi:10.1007/BF01581591. PMID 7708386.