Wikipedia

Nikos Sampson

Nikos Sampson (Yunani: Νίκος Σαμψών; born Nikolaos (Nikos) Georgiadis, Νίκολαος (Νίκος) Γεωργιάδης; 16 Disember 1935 – 9 Mei 2001) ialah seorang wartawan, militan dan ahli politik Cyprus, yang dilantik sebagai pemangku Presiden Cyprus semasa rampasan kuasa 1974.[1]

Nikos Sampson
Νίκος Σαμψών
Presiden Cyprus de facto
Pemangku
Dalam jawatan
15 Julai 1974 – 23 Julai 1974
Didahului olehMakarios III
Digantikan olehGlafcos Clerides (acting)
Ahli Dewan Perwakilan Cyprus
Dalam jawatan
1970–1974
Maklumat peribadi
Lahir
Nikolaos (Nikos) Georgiadis
(Νικόλαος Γεωργιάδης)

16 Disember 1935
Famagusta, British Cyprus
(dipertikaikan)
Mati9 Mei 2001 (aged 65)
Nicosia, Cyprus
Parti politikParti Progresif (1969–1970)
Barisan Progresif (1970–1974)
PasanganVeronica Sampson
Anak2 termasuk Sotirios Sampson
PekerjaanRevolusionari
Ahli Politik
Perkhidmatan tentera
KesetiaanGreece Kerajaan Yunani
Cabang/khidmat EOKA
Perang/PertempuranDarurat Cyprus
Keganasan antara kaum Cyprus

Seorang bekas wartawan dan militan EOKA yang diampunkan di bawah Perjanjian London dan Zürich, Sampson pertama kali dipilih sebagai Ahli Dewan Rakyat pada tahun 1960 atas platform Enosis (penyatuan dengan Yunani). Sebagai penyokong utama rampasan kuasa 1974, beliau telah dilantik oleh para pemimpinnya sebagai Presiden pulau itu. Bagaimanapun, pencerobohan Turki ke atas Cyprus memaksa beliau berundur lapan hari kemudian. Berikutan kembalinya kerajaan yang sah berkuasa, tentera Turki enggan pergi, menyebabkan pembahagian Cyprus. Sampson dijatuhi hukuman penjara dua puluh tahun kerana peranannya sebagai pemimpin politik rampasan kuasa (walaupun selama 13 tahun hukuman itu dia diberikan cuti perubatan). Disabitkan secara khusus atas penyalahgunaan kuasa, dia adalah satu-satunya orang yang telah dipertanggungjawabkan secara jenayah untuk peristiwa tersebut.[2] Selepas pembebasannya pada pertengahan 1990-an, Sampson kembali ke industri media.

Kehidupan awal

sunting

Sampson dilahirkan di bandar pelabuhan Cyprus Famagusta kepada ibu bapa Yunani Cyprus Sampson Georgiadis dan Theano Liasidou. Semasa tahun remajanya, dia adalah seorang pemain bola sepak, bermain sebagai bek kanan dalam pasukan kedua Anorthosis Famagusta. Beliau memulakan kehidupan bekerja di akhbar Cyprus, The Cyprus Times, yang dimiliki dan disunting oleh Charles Foley. Nama asalnya ialah "Nikos Georgiadis", tetapi dia menggunakan nama depan bapanya (Sampson) sebagai nama keluarganya.[3]

Aktiviti militan

sunting

Semasa Kecemasan Cyprus, di mana organisasi Yunani-Cyprus EOKA melancarkan kempen gerila menentang penjajahan British di Cyprus dari 1955 hingga 1959, Sampson menyertai EOKA dan menerima pakai nom de guerre Atrotos (Yunani: Áτρωτος), atau "Kebal". Sampson menyertai EOKA dan membentuk sebahagian daripada pasukan pelaksana di bawah arahan langsung Jeneral Georgios Grivas ("Digenis"), ketua EOKA. Seorang lagi ahli pasukan ini ialah Neoptolemos Georgiou yang kemudiannya ditangkap kerana pelbagai aktiviti semasa menjadi ahli EOKA-B. Sampson dan Georgiou mengambil bahagian dalam beberapa pembunuhan yang dilakukan di sepanjang Ledra Street di Nicosia, yang digelar "Murder Mile", dan menembak mati ramai anggota tentera British, pegawai polis dan orang awam.[4] Dia terlibat dalam sekurang-kurangnya 15 pembunuhan.[5][6] Menurut sumber British, jumlah sebenar adalah lebih tinggi.[7] Antara mangsanya ialah tiga sarjan polis, dan pada Mei 1957, Sampson telah dibicarakan atas salah satu pembunuhan mereka. Dia mengaku, tetapi dibebaskan atas alasan bahawa pengakuannya mungkin telah dipaksa oleh penyeksaan.

Pada masa itu, Sampson bekerja sebagai wartawan, dan dia sering mengambil gambar mayat mangsanya selepas membunuh mereka, kemudian menghantar gambar tersebut ke akhbar The Cyprus Times untuk diterbitkan. Polis menjadi curiga tentang bagaimana Sampson sentiasa menjadi wartawan pertama yang tiba di tempat kejadian dan dia telah ditangkap. Hanya sebulan selepas dibebaskan, dia diserahkan oleh pemberi maklumat dan ditangkap di kampung Dhali. Dia disabitkan atas kesalahan memiliki senjata yang, di bawah peraturan darurat pada masa ini, membawa hukuman mati. Hukuman mati itu kemudiannya ditukar kepada penjara seumur hidup dan Sampson telah diterbangkan ke United Kingdom untuk menjalaninya. Setahun setengah kemudian, di bawah pengampunan am sebagai sebahagian daripada Perjanjian Zürich dan London 1959, dia dibebaskan tetapi dia kekal dalam buangan di Yunani sehingga Cyprus memperoleh kemerdekaan rasmi pada Ogos 1960. Dia kembali ke Nicosia sejurus selepas Hari Kemerdekaan.[8]

Pasca-merdeka

sunting

Sampson kembali ke penerbitan akhbar. Pada tahun 1960, beliau menubuhkan akhbar Makhi (Yunani: Μάχη), yang bermaksud pertempuran, atau perjuangan. Dalam satu siri artikel akhbar yang diterbitkan pada tahun 1961, Sampson membincangkan aspek penyertaannya dalam kempen EOKA menentang pemerintahan kolonial British di Cyprus, termasuk pertempuran yang disertainya menentang polis kolonial British.[9] Menurut The Daily Telegraph, sebagai seorang wartawan, dia terbang ke Algeria untuk menemu bual Ben Bella dan ke Washington, D.C. untuk bercakap dengan Presiden A.S. John F. Kennedy.[10]

Pada 14 Mei 1961, dia telah ditangkap, bersama seorang lagi lelaki, seorang mekanik garaj yang juga bekas ahli EOKA, berkaitan dengan pembunuhan arkitek British, Peter Gray, yang baru tiga minggu berada di negara itu dan telah ditembak dan dibunuh di Kyrenia di dalam keretanya. Sampson didakwa atas pembunuhan itu, tetapi dibebaskan tiga hari kemudian.[11][12] Makhi kemudiannya mencetak dakwaan bahawa Gray bekerja untuk Perkhidmatan Perisikan Rahsia British.[13] Pembunuhannya masih tidak dapat diselesaikan.

Berikutan letupan pada patung wira EOKA Markos Drakos di Nicosia, Sampson secara aktif mengambil bahagian dalam pertempuran antara masyarakat Yunani dan Turki pada bulan Disember 1963.[14]Pada pagi 24 Disember, pertempuran di Nicosia merebak dan pertempuran berterusan ke tahun berikutnya.[15] Sampson mengetuai kumpulan bersenjata dalam pertempuran sengit antara Cyprus Yunani dan warga Cyprus Turki yang tidak teratur. Selepas pertempuran di Omorphita, Nikos Sampson telah digelar oleh Cyprus Turki sebagai "Penjual daging Omorphita".[16][17]

Rampasan kuasa 1974

sunting

Pada tahun 1969 Sampson mengasaskan Parti Progresif, yang kemudiannya bergabung menjadi Barisan Progresif.[18] Sampson telah dipilih ke Dewan Perwakilan pada pilihan raya 1970. Pada tahun 1971, ketua EOKA George Grivas kembali ke Cyprus dan memberikan kempen untuk enosis momentum selanjutnya, membentuk EOKA B yang matlamatnya adalah enosis. Berikutan kematian Grivas pada Januari 1974, junta tentera Yunani 1967-1974 memberikan sokongan aktif kepada EOKA-B. Nikos Sampson mengekalkan kedudukan yang sangat nasionalis, pro-Greek sepanjang tahun ini. Pada 15 Julai 1974, Makarios telah digulingkan oleh rampasan kuasa tentera yang diketuai oleh pegawai Yunani Pengawal Kebangsaan Cyprus.

Junta tentera Yunani melantik Sampson sebagai presiden, hasil daripada keputusan Kolonel Constantinos Kombokis, Timbalan ketua rampasan kuasa, apabila Presiden Mahkamah Agung tidak dapat ditemui dan seorang bekas menteri Makarios Zenon Severis enggan mengambil alih sebagai presiden . Pelantikan Sampson adalah keputusan di tempat untuk mengelakkan kekosongan kuasa. Junta kedua Greece jatuh pada 24 Julai 1974, hanya lapan hari selepas Sampson dilantik. Sampson terpaksa meletakkan jawatan. Kerajaan Cyprus Greek telah dipulihkan di bawah Glafkos Clerides. Apabila Sampson meletak jawatan pada hari Selasa 23 Julai 1974, Turki telah menguasai 3% wilayah Cyprus dan enklaf Cyprus Turki (sekitar 4-5% wilayah) hampir semuanya jatuh ke tangan Yunani-Cyprus.[19]

Penjara dan tahun-tahun kemudian

sunting

Pencerobohan itu kehilangan Sampson banyak tarikan popularnya. Dia mendakwa tidak menjangkakan rampasan kuasa yang akan berlaku yang menabalkannya, sambil menambah bahawa, selepas pegawai tentera berkeras, dia "melihat kemungkinan perang saudara dan menerima"[20] untuk mengelakkan pergaduhan. Namun begitu, Sampson telah didakwa dan dijatuhkan hukuman penjara 20 tahun kerana salah guna kuasa (Yunani: νόσφιση εξουσίας) pada tahun 1976.

Pada tahun 1979, hanya tiga tahun dalam hukuman penjara, dia dibenarkan pergi ke Perancis atas alasan perubatan. Tinggal di Neuilly, dan kemudian di Fourqueux, dia disokong oleh dana rakan-rakan. Dia menghabiskan banyak masanya di antara Paris dan Marseille sebelum kembali ke Cyprus pada Jun 1990 untuk menyelesaikan hukumannya.

Selepas dibebaskan dari Penjara Pusat Nicosia pada tahun 1992,[21]dia kembali kepada perniagaan penerbitan akhbar. Dia meninggal dunia akibat kanser pada 9 Mei 2001 di Nicosia pada usia 65 tahun.

Dia meninggalkan isterinya Vera dan dua orang anak, seorang daripadanya seorang peguam dan seorang lagi seorang wartawan. Anak lelakinya Sotiris Sampson telah dipilih sebagai ahli Dewan Perwakilan Cyprus selama tiga penggal berturut-turut di Daerah Famagusta.[22]

Legasi

sunting

Beberapa di kanan politik di Cyprus merujuk kepada Sampson sebagai wira perjuangan kemerdekaan EOKA yang berusaha untuk menyatukan pulau itu dengan Greece. Sementara itu, ramai di kiri politik, sambil mengakui sumbangannya kepada perjuangan EOKA, melihatnya sebagai pengkhianat Republik Cyprus kerana penglibatannya dalam rampasan kuasa dan bersubahat dalam pembunuhan beberapa liberal dan kiri.[23] Ada juga yang menunjukkan fakta bahawa sebahagian daripada tindakannya yang membawa kepada pembahagian pulau itu.

Bibliography

sunting
  • Cyprus, Paul D. Hellander, 2003 ISBN 1-74059-122-4
  • The Cyprus Question and the Turkish Position in International Law, Zaim M. Necatigil, 1993 ISBN 0-19-825846-1
  • Η Μεγάλη Ιδέα της Μικρής Χούντας, Makarios Droushiotis, 2010
  • H Αλήθεια, Bonanos, 1986
  • Απο την Ζυριχη στον Αττιλα, Spyros Papageorgiou, 1980
  • Η Κατάθεση Μου, Glafcos Clerides, 1991
  • Πόρισμα της Ελληνικής Βουλής για τον Φακελο της Κυπρου, 1988
  • Πόρισμα Κυπριακής Βουλής για τον Φακελο της Κυπρου, 2011
  • Φάκελος Κύπρου: Τα απόρρητα Ντοκουμέντα, Eleftherotypia, 2010
  • 30 Hot Days, by Mehmet Ali Birand
  • 1974 – To Agnosto Paraskinio tis Tourkikis Eisvolis – Makarios Droushiotis
  • Years of Renewal-Kissinger Henry
  • Makarios Speech to the Security Council of the UN – 19 July 1974 – H Tragiki Anametrisi kai i Prodosia tis Kyprou – Marios Adamides – 2012
  • Secret Minutes of the Conversation of Makarios with the Prime Minister of the U.K Wilson – 17 July 1974 – H Tragiki Anametrisi kai i Prodosia tis Kyprou-Marios Adamides – 2012
  • Secret Minutes of the Conversation of the Prime Minister of Turkey Ecevit with the Prime Minister of the U.K Wilson – 17 July 1974 – H Tragiki Anametrisi kai i Prodosia tis Kyprou – Marios Adamides – 2012
  • The Tragic Duel and the Betrayal of Cyprus-H Tragiki Anametrisi kai i Prodosia tis Kyprou-Marios Adamides-2011-Library of Congress, Washington- Shelf Location FLS2015 186850 CALL NUMBER DS54.9 .A345 2011 OVERFLOWJ34 Request in Jefferson or Adams Building Reading Rooms (FLS2)

Rujukan

sunting
  1. ^ Cook, Chris; Bewes, Diccon (1997). What Happened Where: A Guide to Places and Events in Twentieth-century History. Routledge. m/s. 65. ISBN 1-85728-533-6.
  2. ^ Δημόσια Κατάθεση - Νίκος Σαμψών (Μέρος 2ο - 21/07/1998) (dalam bahasa Inggeris), dicapai pada 2023-04-12
  3. ^ Pavlowitch, Kosta (2001-05-20). "Nicos Sampson". The Guardian (dalam bahasa Inggeris). ISSN 0261-3077. Dicapai pada 2023-04-12.
  4. ^ BRITAIN'S MOST WANTED Diarkibkan 19 Mei 2014 di Wayback Machine
  5. ^ "Nikos Sampson, 66, Cyprus President After Coup, Dies". New York Times. May 11, 2001.
  6. ^ [ The Terrorist List], m/s. RA2-PA144, di Buku Google
  7. ^ "Nicos Sampson | The Economist". The Economist.
  8. ^ Pavlowitch, Kosta (2001-05-20). "Nicos Sampson". The Guardian (dalam bahasa Inggeris). ISSN 0261-3077. Dicapai pada 2023-04-12.
  9. ^ "Νίκος Σαμψών: Πρόεδρος για 8 ημέρες". avant-garde.com.cy (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2023-04-12.
  10. ^ "Nicos Sampson". The Daily Telegraph (dalam bahasa Inggeris). 2001-05-11. Dicapai pada 2018-12-03.
  11. ^ "Nicos Sampson". The Daily Telegraph (dalam bahasa Inggeris). 2001-05-11. Dicapai pada 2017-08-25.
  12. ^ "Cyprus Murder Inquiry". The Times (55108). London. 15 May 1961. m/s. 11. Dicapai pada 2017-08-25.
  13. ^ "Murdered Man not a British Spy". The Times (55081). London. 15 June 1961. m/s. 10. Dicapai pada 2017-08-25.
  14. ^ lila (2019-07-22). "Νίκος Σαμψών, ο εκτελεστής της ΕΟΚΑ που δολοφόνησε και τη δημοκρατία. Ήταν ο τρόμος των Βρετανών και τον αποκαλούσαν ο «άτρωτος» επειδή γλίτωνε συνεχώς. Στο τέλος πρόδωσε τον Μακάριο και συνεργάστηκε με την χούντα". ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ (dalam bahasa Greek). Dicapai pada 2023-04-12.
  15. ^ Ker-Lindsay, James (2004). "Britain and the Cyprus Crisis 1963–64". Academia.edu.
  16. ^ S. Akhtar Ali. Pakistan & Gulf economist, Volume 4, Issues 27–52 (1985), Economist Publications, [ p.7].
  17. ^ Newsweek, Volume 84, Issues 1–14 (1974), Newsweek, [ p.46]
  18. ^ James Ker-Lindsay and Hubert Faustmann (2008) The Government and Politics of Cyprus, Peter Lang, p89
  19. ^ Σήμερα .gr, Σαν. "Από τον «Αττίλα 1» στον « Αττίλα 2»". Σαν Σήμερα .gr (dalam bahasa Greek). Dicapai pada 2023-04-12.
  20. ^ "Mr Nicos Sampson denies he knew coup was coming". The Times Digital Archive. Reuters. 26 July 1974.
  21. ^ "Nikos Sampson, 66, Cyprus President After Coup, Dies". New York Times. May 11, 2001.
  22. ^ "Sampson N. Sotiris". House of Representatives of Cyprus. Dicapai pada 15 September 2012.
  23. ^ ΕΛΑΜ, Γραφείο Τύπου (2015-07-15). "Αφιέρωμα: Κύπρος 1974, βιώνοντας την απόλυτη προδοσία". Εθνικό Λαϊκό Μέτωπο (Ε.ΛΑ.Μ.) (dalam bahasa Greek). Dicapai pada 2023-04-12.
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Nikos_Sampson&oldid=6256697"