Mohamad Mochtar (1 Julai 1918 – 1 Disember 1981), lazimnya dikreditkan sebagai Moh Mochtar, merupakan seorang pelakon filem indonesia yang bergiat aktif dari 1939 sehingga kematiannya pada 1981.

Mohamad Mochtar
Mohamad Mochtar, 1954
Kelahiran1 Julai 1918
Meninggal dunia1 Disember 1981(1981-12-01) (umur 63)
Jakarta, Indonesia
PekerjaanPelakon
Anugerah1 Anugerah Citra

Biografi

sunting

Mochtar dilahirkan di Cianjur, Jawa Barat, Hindia Timur Belanda, pada 1 Julai 1918. Beliau tercicir dari sekolah pada tahun pertama di Meer Uitgebreid Lager Onderwijs (sekolah tinggi). Kadangkala selepas itu beliau mengikat kontrak bersama syarikat teater Miss Riboet's Orion untuk pasukan bola sepak mereka; beliau merupakan peminat bola sepak sejak usia muda. Mochtar kemudiannya diminta untuk mengadakan persembahan di pentas.[1][2] Menjelang 1930, beliau berkemahiran dalam seni mempertahankan diri tradisional silat.[3]

Pada 1939 Mochtar bertemu dengan The Teng Chun, pemilik dan pengarah Java Industrial Film (JIF), sewaktu berada di kedai gunting rambut. Mochtar mengikat kontrak untuk berlakon bersama Hadidjah dalam filem JIF yang akan datang, Alang-Alang, sebagai dua kekasih yang bersekongkol dengan penyamun di hutan.[3] The Teng Chun mengambil Mohamad Mochtar dan Hadidjah untuk menjadi pesaing kepada Roekiah dan Rd Mochtar, yang menjadi pasangan layar lebar popular kerana kerjayaan mereka dalam Terang Boelan (1937) dan Fatima (1938).[4] Alang-Alang merupakan satu kejayaan, dan Mohamad Mochtar diberi jolokan "Tarzan Jawa".[1]

Kejayaan ini membawa Hadidjah dan Mochtar berlakon dalam peranan romantik bersama-sama untuk lima lagi filem untuk JIF. Pada 1940, Mochtar muncul dalam Matjan Berbisik sebagai seorang lelaki yang berjuang demi adiknya kerana cinta seorang wanita muda,[5] kemudian dalam Rentjong Atjeh sebagai pemuda yang menentang lanun.[6] Pada 1941 pasangan ini muncul dalam tiga lagi filem: Srigala Item, Si Gomar, Singa Laoet.[7] Selain peranannya bersama Hadidjah, Mochtar juga berlakon dalam beberapa filem untuk Action Films, anak syarikat JIF, termasuk Srigala Item dan Tengkorak Hidoep (kedua-duanya 1941).[1] Melalui filem ini, Mochtar menjadi salah satu pelakon yang paling popular di Hindia Belanda, diiktiraf atas kecekapannya. Beliau melakukan aksi lagak ngeri sendiri — termasuk adegan melompat dari motosikal yang menuju ke trak.[2]

Pada Mac 1942, Jepun menakluki Hindia dan menutup semua tetapi satu studio filem, termasuk JIF.[8] Mochtar menjadi Heiho, seorang askar pribumi untuk kuasa Jepun, dan mengambil peranan dalam filem propaganda seperti Berdjoang (1943). Indonesia mengisytiharkan kemerdekaannya pada 17 Ogos 1945, dan untuk dua tahun, tiada filem cereka diterbitkan di kawasan itu. Mochtar membuat filem pertamanya selepas pengisytiharaan, Bengawan Solo, pada 1949.[1]

Sepanjang 1950an Mochtar berlakon dalam pelbagai filem, dan bekerja sebagai sinematografer untuk dua filem.[9] Beliau meninggalkan industri pada 1957. Beliau cuba bekerja di kilang kasut, kemudian mencuba untuk membuka hotel dan restoran sendiri. Pada 1967 beliau kembali ke filem, berlakon dalam Menjusurui Djedjak Berdarah; peranan ini melayakkannya menerima Anugerah Citra untuk Pelakon Pembantu Terbaik di Festival Filem Indonesia 1967.[1] Selepas kembalinya ke layar lebar, Mochtar menumpukan perhatian sepenuhnya kepada peranan pembantu, hanya mengambil dua peranan utama seterusnya dalam Lampu Merah (1971) dan Gara Gara (1973).[10] Di Festival Filem Indonesia 1979, beliau menerima anugerah khas,Trofi Pikiran Rakyat, atas kerjayanya untuk tempoh yang panjang.[11] Mochtar meninggal dunia di Jakarta pada 1 Disember 1981.[2]

Filemografi

sunting

Semasa kerjayanya selama 42 tahun, Mochtar berlakon dalam 63 filem dan mengendalikan sinematografi untuk dua filem.[9]

Pelakon

sunting

  • Alang-Alang (1939)
  • Rentjong Atjeh (1940)
  • Dasima (1940)
  • Matjan Berbisik (1940)
  • Matula (1941)
  • Si Gomar (1941)
  • Singa Laoet (1941)
  • Srigala Item (1941)
  • Tengkorak Hidoep (1941)
  • Boenga Sembodja (1942)
  • Poelo Inten (1942)
  • Berdjoang (1943)
  • Di Desa (1943)
  • Keseberang (1944)
  • Bengawan Solo (1949)
  • Bantam (1950)
  • Pantai Bahagia (1950)
  • Terang Bulan (1950)
  • Tirtonadi (1950)
  • Air Mata Pengantin (1952)
  • Neng Yatimah (1953)
  • Timuriana (1953)
  • Djaja Merana (1954)
  • Sungai Darah (1954)
  • Bandar Djakarta (1955)
  • Korupsi (1956)
  • Teladan (1957)
  • Menjusuri Djedjak Berdarah (1967)
  • Djampang Mentjari Naga Hitam (1968)
  • Apa jang Kau Tjari, Palupi? (1969)
  • Kutukan Dewata (1970)
  • Samiun dan Dasima (1970)
  • Si Buta dari Gua Hantu (1970)

  • Api Dibukit Menoreh (Gugurnya Tohpati) (1971)
  • La Tando di Toradja (1971)
  • Lampu Merah (1971)
  • Impas (0 x 0) (1971)
  • Pendekar Bambu Kuning (1971)
  • Pendekar Sumur Tudjuh (1971)
  • Perawan Buta (1971)
  • Mutiara dalam Lumpur (1972)
  • Salah Asuhan (1972)
  • Gara-gara (1973)
  • Ratapan Anak Tiri (1973)
  • Anak yang Menderita (1974)
  • Pengorbanan (1974)
  • Sarah (1974)
  • Apa Salahku (1976)
  • Tanah Harapan (1976)
  • Ingin Cepat Kaya (Babi Jadi-jadian) (1976)
  • Mustika Ibu (1976)
  • Cobra (1977)
  • Terminal Terakhir (1977)
  • Tiada Seindah Cintamu (1977)
  • Pendekar Tangan Hitam (1977)
  • M-5 (Menantang Maut) (1978)
  • Pulau Cinta (1978)
  • Pacar Seorang Perjaka (1978)
  • Anak-anak Buangan (1979)
  • Ach yang Benerrr... (1979)
  • Detik-detik Cinta Menyentuh (1981)
  • Bunga Cinta Kasih (1981)
  • Apanya Dong (1983)

  • Air Mata Pengantin (1952) - Sinematografer
  • Tirtonadi (1950) - Sinematografer

Rujukan

sunting

Sumber petikan

sunting
  • Apa Siapa Orang Film Indonesia. Jakarta: Indonesian Ministry of Information. 1999. OCLC 44427179. Unknown parameter |trans_title= ignored (bantuan) (Indonesia)
  • Biran, Misbach Yusa, penyunting (1979). Apa Siapa Orang Film Indonesia 1926–1968. Sinematek Indonesia. OCLC 6655859. Unknown parameter |trans_title= ignored (bantuan)CS1 maint: ref=harv (link) (Indonesia)
  • Biran, Misbach Yusa (2009). Sejarah Film 1900–1950: Bikin Film di Jawa. Komunitas Bamboo working with the Jakarta Art Council. ISBN 978-979-3731-58-2. Unknown parameter |trans_title= ignored (bantuan)CS1 maint: ref=harv (link) (Indonesia)
  • "Filmografi Moh Mochtar". filmindonesia.or.id. Jakarta: Konfiden Foundation. Diarkibkan daripada yang asal pada 2014-01-12. Dicapai pada 12 January 2014. Unknown parameter |trans_title= ignored (bantuan) (Indonesia)
  • Imanjaya, Ekky (2006). A to Z about Indonesian Film. Bandung: Mizan. ISBN 978-979-752-367-1. Unknown parameter |trans_title= ignored (bantuan)CS1 maint: ref=harv (link) (Inggeris)
  • "Matjan Berbisik". filmindonesia.or.id. Jakarta: Konfiden Foundation. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-07-25. Dicapai pada 25 July 2012. (Indonesia)
  • "Penghargaan Moh Mochtar". filmindonesia.or.id. Jakarta: Konfiden Foundation. Diarkibkan daripada yang asal pada 2014-01-12. Dicapai pada 12 January 2014. Unknown parameter |trans_title= ignored (bantuan) (Indonesia)
  • "Rentjong Atjeh". filmindonesia.or.id. Jakarta: Konfiden Foundation. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-07-25. Dicapai pada 25 July 2012. (Indonesia)

Pautan luar

sunting