McDonald's
Perbadanan McDonald's (NYSE:MCD), juga Mekdi, merupakan rangkaian restoran makanan segera yang terbesar di dunia yang memberi layanan kepada lebih 46 juta orang pelanggan setiap hari.
Dinamakan sempena | Richard dan Maurice McDonald |
---|---|
Jenis/bentuk sah | Awam (NYSE:MCD) |
ISIN | US5801351017 |
Industri | Restoran |
Ditubuhkan | 15 Mei 1940 di San Bernardino, California; McDonald's Corporation, 1955 di Des Plaines, Illinois |
Pengasas | Richard dan Maurice McDonald, pencipta konsep restoran McDonald's; Ray Kroc, pengasas McDonald's Corporation. |
Ibu pejabat | Oak Brook, Illinois, Amerika Syarikat |
Bilangan lokasi | ▲ 41,822 buah restoran (2023) |
Kawasan perkhidmatan | Seluruh dunia (114 buah negara) |
Tokoh penting | James A. Skinner Naib Pengerusi & Ketua Pegawai Eksekutif |
Keluaran | Makanan segera (hamburger • ayam • kentang goreng • minuman ringan • kopi • milkshake • salad • pencuci mulut • sarapan) |
Hasil | ▲ US$ 25.49 bilion (2023)[1] |
Pendapatan kendalian | ▲ US$ 11.745 bilion (2023)[1] |
Pendapatan bersih | ▲ US$ 8.468 bilion (2023)[1] |
Modal | US$ 2.5 - 2.7 bilion (2024)[2] |
Jumlah aset | ▲ US$ 56.14 bilion (2023) |
Jumlah ekuiti | ▼ US$ -4.71 bilion (2023) |
Pemilik | The Vanguard Group, BlackRock, State Street Corporation |
Bilangan kakitangan | 150,000 (2023) |
Pembahagian | McCafé |
Anak syarikat | McDonald's Kanada |
Tapak web | www |
sunting · sunting di Wikidata |
Sejarah
suntingSyarikat ini dimulakan pada tahun 1940 dengan sebuah restoran yang dibuka oleh adik-beradik Richard dan Maurice McDonald. "Sistem Perkhidmatan Speedee" mereka pada tahun 1948 yang membentuk asas prinsip-prinsip restoran makanan segera ini. Bagaimanapun, McDonald's pada masa ini mengisytiharkan tarikh penubuhannya sebagai tarikh pembukaan restoran francais pertama oleh Ketua Pegawai Eksekutif Ray Kroc pada tahun 1955. Sebenarnya, restoran Ray Kroc ini merupakan restoran kesembilan bagi McDonald's.
Korporat
suntingJenama McDonald's boleh didapati di 114 buah negara di seluruh dunia dan lebih 70% daripadanya dimiliki dan dikendali oleh usahawan-usahawan tempatan yang bebas.
Tambahan pula, syarikat itu menjalankan jenama-jenama restoran yang lain, seperti Aroma Café, Boston Market, Chipotle Mexican Grill, serta mempunyai hak milik minoriti di Pret a Manger. Sehingga Disember 2003, ia juga memiliki Donatos Pizza. McDonald's juga memiliki sebuah anak syarikat, Redbox, yang bermula pada 2003 sebagai kedai mudah beli 18-kaki lebar automatik, tetapi sejak 2005 menumpukan kepada mesin sewaan DVD.
Kebanyakan restoran berasingan McDonald's menyediakan perkhidmatan kaunter serta pandu lalu, dengan tempat duduk dalam dan luar. Perkhidmatan pandu lalu mempunyai nama yang berlainan di pelbagai negara, umpamanya Pandu-Lalu atau Drive-Thru, Auto-Mac, atau McDrive, dan seringnya menyediakan tempat yang berasingan untuk menempah, membayar dan menerima makanan, walaupun kedua-dua langkah yang terakhir itu sering digabungkan. Sebahagian restoran McDrive yang berhampiran dengan lebuh raya tidak menyediakan perkhidmatan kaunter ataupun tempat duduk. Sebaliknya, restoran di kawasan bandar yang mempunyai kepadatan penduduk yang tinggi seringnya tidak memberikan perkhidmatan pandu lalu. Terdapat juga beberapa restoran yang terletak di kawasan pusat bandar yang menyediakan perkhidmatan Jalan Lalu (Walk-Thru).
Terdapat juga restoran-restoran yang bertemakan khas, seperti Rock-and-Roll McDonald's yang bertema tahun 1950-an. Beberapa restoran di kawasan sub-bandar dan seseparuh bandar raya membekalkan taman permainan dalam ataupun luar yang digelarkan McDonald's PlayPlace atau Playland. Taman-taman ini dicipta pada 1970-an dan 1980-an untuk Amerika Syarikat, tetapi kemudiannya disediakan secara antarabangsa.
Model perniagaan Perbadanan McDonald's berbeza sedikit dengan kebanyakan rangkaian makanan segera. Selain daripada yuran francais, bekalan, dan komisen jualan, McDonald's juga mengutip sewa yang sebahagiannya terkait kepada hasil jualan. Sebagai syarat perjanjian francais, Perbadanan McDonald's memiliki harta tanah kebanyakan francaisnya. Bagaimanapun di United Kingdom, model perniagaan ini tidak sejajar dengan model antarabangsa, dengan kurang daripada 30% restoran difrancais dan majoritinya masih merupakan hak milik syarikat.
McDonald's melatih pembeli-pembeli serta bakal pengurus-pengurus francaisnya di universiti sendiri. Universiti McDonald's yang pertama terletak di Oak Brook, Illinois, iaitu di bandar yang sama dengan ibu pejabatnya. Sekolah latihan Hamburger University juga telah ditubuhkan.
Menurut buku Fast Food Nation (2001) oleh Eric Schlosser, hampir satu pekerja bagi setiap lapan pekerja di Amerika Syarikat pernah berkhidmat untuk McDonald's. Buku itu juga mengatakan bahawa McDonald's merupakan pengendali swasta yang terbesar untuk taman permainan di Amerika Syarikat, serta pembeli tunggal yang terbesar untuk daging lembu, babi, kentang dan epal.
Jenis restoran
suntingRestoran McDonald's terawal bukannya sebuah restoran, tetapi merupakan gerai hamburger. Francais McDonald's yang awal dibina mengikut reka bentuk yang piawai tetapi membekalkan tempat duduk; sebahagian daripada alasannya adalah untuk mengelakkan pelanggan-pelanggan berdiri. Bagaimanapun, keperluan untuk tempat duduk adalah jelas sejak mulanya, dan syarikat menggantikan reka bentuknya kepada corak restoran bertempat duduk pada tahun 1967. Pada hari ini, restoran yang berasingan masih berdasarkan reka bentuk ini. Selepas pesaing Wendy's memperkenalkan konsep Pandu Lalu, McDonald's berbuat demikian juga pada tahun 1975, dan secara pantas, menambahkan kemudahan ini kepada sebahagian besar restoran-restorannya.
Betapa baiknya reka bentuk piawai dalam mempopularkan McDonald's dan menjadikan restoran-restorannya dapat dikenali dengan serentak, reka bentuk piawai tidak sesuai bagi setiap restoran. Syarikat ini sering menghadapi kempen yang mendakwa bahawa McDonald's mengancam sekitarnya, khususnya di tempat bersejarah. Mungkinnya sebagai usaha untuk menggalakkan negara-negara Eropah supaya menerima konsepnya, McDonald's kedua di Itali yang membuka pada tahun 1986 berhampiran Tangga Sepanyol di Rom, telah dibina dengan reka bentuk yang kini dianggapi sebagai restoran McDonald's yang termewah. Ia mempunyai air pancut di dalam restoran serta dinding dan lantai marmar. Restoran yang lain di tempat yang serupa sensitif mempunyai dekor yang berpadu dengan seni bina sekitar.
McCafé
suntingMcCafé menggunakan konsep restoran yang berbentuk bistro dan merupakan usaha Perbadanan McDonald's untuk memperoleh sebahagian pasaran dalam sektor kopi gourmet yang amat popular semata-mata untuk mengelakkan kerugian bahagian pasarannya kepada syarikat-syarikat seperti Starbucks. Dengan kerusi dan sofa berkulit asli, dan meja gaya bistro, suasananya serupa dengan kedai kopi yang moden. Pelanggan yang makan di dalam restoran menggunakan piring tembikar dan kutleri bertangkai kekuli tahan karat, berbanding dulang plastik dan pembalut kertas.
Menunya memberi makanan bistro yang piawai, termasuknya sandwic panini, minuman kopi dan espreso, serta kek dan pastri. Kesemua makanan boleh dipesan untuk memgambil balik. Sebatian kopi sendiri dijual secara biasa ataupun dalam tin untuk dibru di rumah.
Konsep ini diperkenalkan di Australia pada tahun 1993 dan telah berjaya di beberapa negara, termasuk Brazil, Israel, Chile, Panama, New Zealand, Colombia, Perancis, Itali, Singapura, Filipina, dan baru-baru ini, Kanada. Terdapatnya 22 buah McCafé di Hong Kong sahaja. Konsep ini baru-baru diperkenalkan di Amerika Syarikat melalui McCafe pertama di Raleigh, Carolina Utara.
McDonald's Lampau
sunting- Yang paling besar: Orlando, Florida, Amerika Syarikat, berhampiran International Drive. Ia terdiri daripada dua tingkat dan mempunyai kawasan permainan dan arked yang amat besar, serta bahagian McGourmet yang menjual sandwic panino dan ais krim sundae.
- Yang paling tinggi dalam bangunan: Menara Berkembar Petronas di Kuala Lumpur.
- Yang paling tinggi dari aras laut: La Paz, Bolivia, sebelum ditutup pada 2002. Tingginya 3,600 meter (11,800 kaki) dari aras laut.
- Yang paling rendah dari aras laut: Perkampungan Ein Bokek, Israel, berhampiran Laut Mati. Rendahnya 396 meter (1,300 kaki) di bawah aras laut.
- Yang paling utara: Rovaniemi, Finland di Bulatan Artik.
- Yang paling selatan: Invercargill, New Zealand.
- Yang paling timur: Gisborne, New Zealand, disebabkan kedudukannya yang berhampiran dengan Garisan Tarikh Antarabangsa.
- Yang paling barat: Samoa Barat.
Kesan sejagat
suntingSebahagian pemerhati berpendapat bahawa kebanyakan daripada reka baru McDonald's telah menjadi biasa dan tidak lagi dianggap sebagai reka baru, dan syarikat itu harus diberikan penghargaan untuk meningkatkan taraf perkhidmatan dalam pasaran yang dimasukinya.
Sewaktu membuka cawangan di Hong Kong pada tahun 1975, McDonald's merupakan restoran pertama yang menyediakan bilik air yang sentiasa bersih. Oleh kerana itu, pelanggan mendesak taraf yang sama daripada restoran dan institusi yang lain. Dengan mempopularkan makanan restoran yang pantas, McDonald's telah membasmi atau mengurangkan perlakuan perbuatan pantang larang, umpamanya pantang larang makan sewaktu berjalan di Jepun. Dalam kebanyakan kes, McDonald's disambut dengan cepat, dan tidak dianggapi sebagai sebuah institusi yang asing.
Bahan pembungkusan dan bahan buangan yang dihasilkan oleh syarikat telah menimbulkan rasa bimbang terhadap orang ramai tentang kerosakan persekitaran, McDonald's memulakan projek bersama dengan Sahabat Alam (Friends of the Earth) untuk menghapuskan kegunaan bekas polistirena dan mengurangkan jumlah bahan-bahan buangan yang dihasilkan.
Lambang globalisasi
suntingMcDonald's telah menjadi lambang globalisasi, dan adakalanya dirujuk sebagai "Mcdonaldisasi" masyarakat. Majalah The Economist menggunakan "Indeks Big Mac" (harga untuk hamburger Big Mac) sebagai sukatan tidak rasmi untuk mengukur pariti kuasa beli antara mata wang negara-negara di dunia.
McDonald's masih merupakan sasaran untuk pembantah anti-globalisasi di seluruh dunia.
Mekdi
suntingPada 20 Ogos 2019, McDonald's Malaysia telah menukar papan tanda restoran cawangannya di Bukit Bintang, Kuala Lumpur, Malaysia kepada "Mekdi" hasil daripada singkatan yang biasa digunakan oleh seluruh dunia "McD".
Kritikan
suntingMcDonald's menghadapi pelbagai masalah. Sebahagian daripada ini adalah untuk bidang francais. Sebagai sebuah sistem francais yang terbesar dan terkenal di dunia, ia harus memperoleh keeratan dalaman melalui pengimbangan kepentingan pembeli francaisnya dengan kepentingan diri. Pada waktu yang sama, jangkauan sejagatnya serta barisan keluaran yang piawai dan tingkat perkhidmatannya telah menyebabkan McDonald's menjadi sasaran bantahan anti globalisasi. Sebagai sebuah syarikat makanan segera yang mempunyai profil yang tertinggi, ia sering disalahkan untuk kegemukan dan pembaziran bahan-bahan pembungkusan yang berlebih-lebihan. Langkah-langkah syarikat untuk melindungi reputasi dan tanda niaganya ada yang dianggap terlalu menindas.
Sebagai rangkaian restoran yang terbesar di dunia, McDonald's juga merupakan sasaran untuk kritikan luar. Walaupun francaisnya di luar negara biasanya dimiliki oleh usahawan tempatan dan menggunakan bahan-bahan makanan tempatan, McDonald's sering ditonjolkan sebagai lambang dominasi sumber ekonomi Amerika Syarikat. Terdapat banyak legenda di seluruh bandar mengenai syarikat ini dan makanannya. Ia sering juga mendapat sasaran tuntutan mahkamah di luar jangkaan.
McDonald's telah menjadi sasaran kritikan untuk tuduhan:
- eksploitasi pekerja-pekerja di peringkat kemasukan;
- penggunaan buruh yang bergaji rendah untuk menghasilkan mainan "hidangan gembira" (happy meal);
- kerosakan ekologi yang disebabkan oleh pengeluaran pertanian dan pemprosesan perindustrian untuk produknya;
- penjualan makanan yang tidak sihat;
- penghasilan produk buangan pembungkusan;
- pengiklanan yang bersifat mengeksploitasi (yang ditujukan khasnya kepada kanak-kanak, kelompok minoriti dan orang-orang yang berpendapatan rendah);
- penyumbangan kepada penderitaan dan eksploitasi ternakan.
- Kutipan untungnya diberikan kepada ibu pejabat McDonald's lantas dibahagikan untuk diberikan pada orang Yahudi di Palestin dan negara-negara senasibnya.
Kecenderungan bersejarah McDonald's untuk mempromosikan makanan berkalori tinggi seperti kentang goreng telah menyebabkannya memperolehi nama samaran "lengkung-lengkung berkanji".
Pada tahun 2004, filem dokumentari Morgan Spurlock bertajuk Super Size Me menghasilkan publisiti yang buruk untuk McDonald's, dengan tuduhan bahawa makanan McDonald's merupakan antara sebab yang utama kepada wabak kegemukan dalam masyarakat Amerika, serta telah gagal dalam memberikan maklumat pemakanan mengenai setiap kandungan makanannya kepada pelanggan. Selama 30 hari, Spurlock tidak makan apa-apa kecuali McDonald's (dan mengubahkan pesanannya kepada saiz besar jika ditanya). Selepas sebulan, Spurlock melaporkan kemurungan hati, disfungsi seksual, dan telah bertambah 24.5 paun (11.11 kg).
Selepas penayangan filem itu di Pesta Filem Sundance, tetapi sebelum penayangannya di pawagam, McDonald's menghentikan pilihan hidangan Saiz Super secara berperingkat-peringkat dan bermula menghidangkan beberapa pilihan yang lebih sihat. Syarikat itu juga memulakan amalan untuk meletakkan maklumat pemakanan bagi semua makanannya dalam huruf yang saiz taipnya kecil dan berwarna kelabu muda di sebelah belakang kertas dulang.
Banyak orang yang lain kemudian mengikut Spurlock untuk makan di McDonald's tanpa makanan yang lain selama sebulan tetapi mereka memilih makanan mereka dengan bijak (Spurlock makan setiap makanan dalam menu sekurang-kurang sekali, dan selalu bersetuju menggantikan kepada saiz yang besar jika ditanya oleh pekerja McDonald's, dan terus makan lagi selepas dia telah kenyang) dan bersenam lebih kerap, tanpa mengalami kesan yang buruk.
Tuntutan mahkamah
suntingMcDonald's juga dikritik tentang caranya memelihara imej dan hak cipta. Syarikat ini telah mengugut banyak perniagaan perkhidmatan makanan dengan tindakan mahkamah melainkan mereka menggugurkan Mc atau Mac daripada nama niaga mereka. Dalam satu kes yang patut diberi perhatian, McDonald's mendakwa seorang pemilik kedai kopi Scotland yang bernama "McDonald's", walaupun perniagaannya telah berlangsung melebihi satu abad dari satu keturunan ke satu keturunan.
Di Afrika Selatan, McDonald's terpaksa melawan undang-undang tanda dagangan negara itu yang menyatakan bahawa sebuah tanda dagangan yang telah didaftarkan harus digunakan dalam tempoh yang tertentu. Oleh sebab McDonald's tidak mematuhi syarat ini, sebuah syarikat tempatan mengumumkan rancangan untuk melancarkan rangkaian makanan segeranya dengan menggunakan nama McDonald's. Bagaimanapun, Mahkamah Tinggi Afrika Selatan kemudian memihak McDonald's.
Pada tahun 2003, satu keputusan oleh Pihak Berkuasa Piawai Pengiklanan UK memastikan bahawa McDonald's telah melanggari tata amalan ketika memaklumkan cara bagaimana kentang jejarinya disediakan. Sebuah iklan bercetak McDonald's menyatakan bahawa "selepas memilih kentang... kami mengupas, memotong dan menggorengnya, itu sahaja." Sebenarnya, kentang McDonald's dipotong, digoreng lebih dahulu, kekadang dengan penambahan dekstrosa, disejuk beku, dihantar dan kemudiannya digoreng semula serta ditambah dengan garam.
Lihat juga
sunting- Sejarah McDonald's
- Butir menu McDonald's
- Senarai negara yang mempunyai francais McDonald's
- Kempen dan cogan kata televisyen McDonald's
- Legenda bandar McDonald's
- Tesis McDonaldisasi oleh George Ritzer
- McMurder di San Ysidro, California
- Don Gorske, seorang peminat McDonald's yang pernah makan melebihi 20,000 Big Mac hamburger
- Burger King - pesaing McDonald's yang terbesar
- Senarai promosi oleh McDonald's
- Fast Food Nation oleh Eric Schlosser
Filem dokumentari mengenai McDonald's
sunting- Kemunculan dan evolusi perniagaan McDonald's di Jepun didokumenkan dalam filem Japan Project: Made in America oleh Terry Sanders.
- Diet Morgan Spurlock yang terdiri hanya daripada makanan McDonald's selama 30 hari didokumenkan dalam filem Super Size Me.
- McLibel (2005) (versi baru filem dokumentari Inggeris McLibel (1997) arahan Ken Loach dan Franny Armstrong) dari Spanner Films.
Multimedia
sunting- CBC Archives CBC Television reports on the opening of Moscow McDonald's (1990).
- Worlds Biggest McDonald's Photo Collection All kinds of storefronts of McDonald's restaurants in the world.
- Iklan TV dari awal 1970an
Pautan luar
suntingWikimedia Commons mempunyai media berkaitan: McDonald's. |
Cari McDonald's dalam Wikikamus bahasa Melayu, kamus bebas. |
Wikipetik mempunyai koleksi petikan mengenai: McDonald's Corporation |
Rujukan
sunting