Elisa Firmansjah Noor (meninggal dunia 14 Mac 1961), atau lebih dikenali sebagai Lies Noor, merupakan seorang pelakon wanita Indonesia. Meningkat kepada populariti selepas penampilan dalam Pulang (1952), yang diarahkan oleh Basuki Effendy, menjelang 1955 Noor dapat menuntut bayaran Rp 10.000 untuk penampilan filem beliau. Beliau berehat dari bidang lakonan selepas melahirkan anak pertama, kemudian kembali ke pawagam pada tahun 1960 dengan Pedjuang Noor meninggal dunia akibat ensefalitis pada tahun 1961 dan dikebumikan di Perkuburan Awam Karet Bivak.

Noor pada sekitar 1956

Biografi

sunting

Noor dilahirkan di Hindia Timur Belanda. Dalam temuramah bersama majalah Varia, beliau berkata berasal dari latar belakang keluarga cara lama yang tidak mahu beliau berlakon. Semasa berada di sekolah tinggi di Jakarta, pada 1952, beliau telah diminta oleh Basuki Effendi untuk berlakon dalam filemnya Pulang. Memikirkan yang beliau mungkin bersara dari lakonan secepat mungkin untuk bekerja—seperti peranannya Maria Ulfah Santoso—untuk kebaikan sosial, Noor menerima peranan tersebut.[1] Pulang telah dikeluarkan kepada sanjungan,[1] dengan ulasan dalam De Nieuwsgier mengetengahkan Noor sebagai berbakat dan fotogenik.[2]

Noor segera mencipta populariti di Indonesia untuk lakonannya, dan tawaran datang dari pengarah dan penerbit lain.[1] Beliau muncul dalam Rentjong dan Surat pada 1953, diikuti oleh Kopral Djono pada 1954.[3] Di dalam rencana untuk majalah Film Varia keluaran Ogos 1954, Haznam Rahman menjelaskan Noor sebagai harapan baru untuk pawagam Indonesia, telah mendapat tempat yang terbaik di dalam hati penonton walaupun filemografi pendek beliau. Beliau melahirkan harapan bahawa masa depannya akan menjadi salah satu yang cerah, dan mencadangkan bahawa beliau berhijrah dari Gabungan Artis Film (GAF) untuk studio yang lebih besar seperti Persari atau Perfini.[4]

Noor merupakan paling produktif pada 1955, apabila beliau muncul dalam lima filem: Gagal, Peristiwa Didanau Toba, Sampai Berdjumpa Kembali, Ibu dan Putri, dan Oh, Ibuku.[5] Beliau mampu menuntut Rp 10.000 untuk filem yang dihasilkan di Jakarta atau Rp 12,500 untuk sebuah filem yang dihasilkan di luar bandar.[a] Apabila beliau didekati oleh Honey Motion Pictures untuk Awan dan Tjemara (1955), beliau tidak mahu mengambil peranan utama kerana hanya ditawarkan Rp 7500; peranan itu diberikan kepada pendatang baru, Triana.[6]

Pada 1956, Noor pergi ke Hong Kong bersama delegasi Indonesia untuk Festival Filem Asia Pasifik ketiga.[7] Pada tahun itu, beliau berlakon dalam tiga filem: Melati Sendja, Peristiwa 10 Nopember, dan Rajuan Alam.[8] Antara yang terakhir ini dibintangi oleh Noor bersama Bambang Hermanto sebagai suami isteri yang berdepan dengan malaria. Untuk Rajuan Alam, pada 1957 Noor merantau ke Tokyo bersama pasangan pelakonnya di Festival Filem Asia keempat, dimana Rajuan Alam bertanding di bawah tajuk A House, a Wife, a Singing Bird.[9][10]

 
Noor di muka depan Minggu Pagi, 7 Februari 1954

Noor berkahwin dengan Firmansjah (juga dikenali sebagai Dick Ninkeula), kakitangan Produksi Film Negara yang beliau telah berjumpa di set penggambaran filem Pulang, pada pertengahan tahun 1950-an, tidak lama lagi selepas menamatkan pengajian di sekolah menengah.[11] Selepas anaknya, Rio, dilahirkan, Noor berehat dari lakonan. Beliau menjelaskan kepada Varia dalam satu temuramah pada 1959 yang beliau berhasrat untuk menumpukan perhatian bagi membesarkan Rio sehingga beliau cukup dewasa baginya untuk kembali berlakon.[11]

Noor kembali ke pawagam pada 1960 menerusi filem Pedjuang arahan Usmar Ismail yang mengisahkan platun tentera Indonesia semasa Revolusi Nasional Indonesia.[12] Beliau muncul dalam filem terakhirnya, Pesan Ibu, pada 1961. Dalam filem ini, beliau memainkan watak seorang wanita muda yang terpaksa membantu ibunya menyara keluarga mereka selepas kematian bapa mereka.[13] Noor meninggal dunia akibat ensefalitis di Hospital Cikini, Jakarta, pada 14 Mac 1961, selepas dua hari rawatan.[14] Beliau dikebumikan di Perkuburan Karet Bivak pada hari berikutnya.[1] Pada waktu pengkebumian beberapa tokoh filem menyediakan madah, termasuk Djamaluddin Malik, Turino Djunaedy, dan Basuki Effendy. Antara orang yang berkabung adalah Chitra Dewi, Sofia Waldy, Bing Slamet, dan Astaman.[1]

Filemografi

sunting

Sepanjang kerjayanya selama 9 tahun, Noor muncul dalam 13 filem.[15]

Catatan penjelasan

sunting
  1. ^ Menurut satu artikel dalam edisi Mac 1955 dari Filem Varia, yuran maksimum yang dibayar kepada seorang pelakon Indonesia atau pelakon pada masa itu adalah Rp 10.000, walaupun sesetengah pelakon (lelaki dan wanita) telah mula menuntut Rp 15.000 (Sj. D. 1955, p. 3).

Rujukan

sunting

Sumber petikan

sunting
  • "Eerste PFN-product Bekoring der Natuur als kleurenfilm". Algemeen Indisch dagblad. 9 May 1956. m/s. 1 – melalui delpher.nl.
  • "Indonesische films naar Hongkong". De nieuwsgier. 9 May 1956. m/s. 6 – melalui delpher.nl.
  • "Jonge spelers". De nieuwsgier. 22 April 1954. m/s. 2 – melalui delpher.nl.
  • Kristanto, JB, penyunting (2007). Katalog Film Indonesia 1926–2007. Jakarta: Nalar. ISBN 978-979-26-9006-4.CS1 maint: ref=harv (link)
  • "Lies Noor en Bambang Hermanto naar Tokio". Algemeen Indisch dagblad. 20 May 1957. m/s. 3 – melalui delpher.nl.
  • "Lies Noor – Filmografi". filmindonesia.or.id. Jakarta: Konfiden Foundation. Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-06-16. Dicapai pada 16 June 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  • "Lies Noor Meninggal". Nasional. 16 March 1961. m/s. 3.
  • "Lies Noor Meninggal". Varia: 5, 26. 22 March 1961.
  • Rahman, Haznam (August 1954). "Mengapa Film-Film Persari dan Perfini Djarang Beredar? Mana Nana Mayo? Lies Noor Harapan Baru". Film Varia: 4–5, 35.CS1 maint: ref=harv (link)
  • Sj. D. (March 1955). "Honorarium Pemain Film". Film Varia: 2–3, 39.CS1 maint: ref=harv (link)

Pautan luar

sunting