Kubu Tanjong Katong
Kubu Tanjong Katong adalah salah satu kubu tentera tertua yang dibina oleh bekas kerajaan jajahan British di Singapura. Kubu yang berdiri dari 1879 hingga 1901 itu memberikan namanya kepada Fort Road (Jalan Kubu) pada hari ini,[1] dan pernah berdiri di atas kawasan Taman Katong sekarang. Kubu Tanjong Katongm yang merupakan satu-satunya seumpamanya di sebelah timur pulau,[2] merupakan sebahagian daripada siri penyangga meriam pertahanan dan perkubuan di sepanjang pantai selatan Singapura, mempertahankan jalan tuju timur ke pelabuhan dan bandar Singapura daripada serangan laut. Oleh sebab reka bentuk strukturnya yang lemah dan terpencil, kubu itu kemudiannya ditinggalkan dan ditimbuskan sehingga ditemukan semula pada tahun 2001. Dijumpai dengan kesan parit dan tembok perimeter yang hampir utuh, kubu itu dianggap oleh pakar arkeologi tempatan sebagai salah satu penemuan arkeologi terpenting Singapura bagi "kubu abad ke-19" setakat ini.[3] Hasilnya, suatu kumpulan arkeologi telah melobi supaya tapak kubu tersebut diwartakan sebagai Monumen Negara. Sehingga Mei 2010, Lembaga Warisan Negara telah menyatakan bahawa badan itu tidak bercadang untuk mewartakan kubu itu buat masa ini.[4]
| Kubu Tanjong Katong | |
|---|---|
 Tinggalan tapak katelum yang digali di Kubu Tanjong Katong, Taman Katong, sekitar Ogos 2006. | |
 | |
| Maklumat umum | |
| Jenis | Kubu  |
| Lokasi | Taman Katong, Katong |
| Negara | Singapura |
| Koordinat | 1°17′48″N 103°53′12″E |
| Pembinaan bermula | 1879 |
| Diubah suai pada | 1885 (naik taraf penyangga meriam) |
| Ditutup pada | 1901 |
| Reka bentuk dan seni bina | |
| Arkitek | Henry Edward McCallum (en)  |
sunting · sunting di Wikidata | |
Sejarah
sunting.jpg)
Kubu Tanjong Katong telah direka bentuk dan dibina pada tahun 1879 oleh Henry Edward McCallum, Jurutera Jajahan dan Arkitek di Muzium Sejarah Singapura, Stamford Road. Kubu itu mencerminkan kebimbangan British bahawa kuasa-kuasa Eropah lain seperti Belanda dan Rusia[2] mungkin menyerang tanah jajahan strategik yang diasaskan oleh Sir Stamford Raffles dari Syarikat Hindia Timur Inggeris pada tahun 1819. Di pulau Sentosa, Kubu Siloso, Kubu Connaught, Kubu Serapong dan Bateri Imbiah telah dibina pada masa yang sama dengan Kubu Tanjong Katong bagi menjaga pintu masuk barat dan timur ke Pelabuhan Baru (kini Pelabuhan Keppel).[5]
Kubu itu terletak di atas ladang kelapa yang lembap dan rendah, menduduki kawasan dengan keluasan sekitar 2 hektar (4.9 ekar). Ia mempunyai penyangga meriam kecil yang ditinggikan sebanyak tiga meriam muatan muncung berlaras 7 in (180 mm) yang menghadap ke laut, bersama-sama dengan tempat perlindungan kalis bom. Penyangga meriam itu dikelilingi oleh parit berukuran 100 kaki (30 m) lebar pada rusuknya. Pasukan kontraktor tempatan membina kubu itu dalam masa kurang daripada 12 bulan.[2] Garison kubu itu termasuklah para anggota Artileri Sukarelawan Singapura (SVA) yang mengadakan latihan senjata api tetap dan kem latihan tahunan mereka di kubu itu. Pada tahun 1885, kerja-kerja menaik taraf penyangga meriam sedia ada di Singapura dimulakan, dan penyangga tiga meriam di Tanjong Katong telah digantikan dengan sepasang meriam muatan bawah Mark VII 8 inci (200 mm) yang lebih berkuasa dengan julat lebih panjang.[6]
"Kubu gagal"
suntingMengalami masalah sejak awal lagi, Kubu Tanjong Katong diberi julukan sebagai "kubu gagal".[7] Disebabkan tanah yang lembut, setiap kali tembakan dilepaskan, peralatan pencari julat akan bergegar dan perlu ditentukur semula. Lebih memburukkan keadaan, adalah sukar untuk mencari peluru untuk meriam 8 in (200 mm) baharu kerana tidak biasa dijumpai di Singapura. Keterpencilan tapak kubu yang turut menghalang bekalan dan bantuan mengurangkan keberkesanan Kubu Tanjong Katong sebagai posisi pertahanan.[7]
Hampir lima tahun selepas penaiktarafan selesai pada tahun 1888, kubu itu dicadangkan untuk dimusnahkan. Perbahasan mengenai kubu itu berlarutan di antara Jawatankuasa Pertahanan Tanah Jajahan di London, dan Jawatankuasa Pertahanan Tempatan di Singapura selama hampir satu dasawarsa.[8] Kubu itu akhirnya menjadi usang dan ditinggalkan pada tahun 1901 apabila senjatanya dikeluarkan. Daripada memusnahkan kubu itu, pihak British menganggap lebih mudah untuk menimbuskannya, yang dilakukan beberapa ketika selepas Perang Dunia I.[3] Sebahagian daripada tembok masih kelihatan di atas tanah sehingga tahun 1960-an, apabila taman awam dibina di atas kubu untuk kawasan pinggir bandar Katong yang berkembang pesat. Pada penghujung 1960-an, tembok itu akhirnya tertimbus apabila penambakan tanah di East Coast dijalankan.
Penemuan semula
suntingPada tahun 2001, rangka bahagian atas tembok katelum kelihatan semasa musim kemarau; mendorong seorang penduduk Katong, Jack Sim untuk mencari pihak berkuasa yang berkaitan bagi menyiasat asal-usulnya.[3] Walaupun banyak perbincangan awam dan minat yang disebabkan oleh penemuan itu, hanya pada tahun 2004 pemerintah Singapura akhirnya mendekati pasukan ahli arkeologi untuk menggali kubu yang dilupakan itu. Penggalian itu dijayakan oleh projek berasaskan komuniti yang dinamakan "Meningkatkan Sejarah, Menanam Akar", yang dimulakan oleh Jawatankuasa Perundingan Rakyat Mountbatten bersama-sama dengan penduduk dan sekolah tempatan sebagai program penglibatan komuniti untuk menggalakkan pemilikan warisan tempatan.[9] Dalam masa empat minggu sahaja, sejumlah S$200,000 telah dikumpulkan daripada penaja korporat dan majlis makan malam pengumpulan dana yang diadakan di Suntec City Mall pada 27 September 2004. Menteri Kanan Goh Chok Tong, anggota Parlimen kawasan undi perwakilan kumpulan Marine Parade, menjadi tetamu kehormat pada majlis itu.[10]
Penggalian yang ditunggu-tunggu bermula pada 29 September 2004, diketuai oleh sebilangan kecil ahli arkeologi dan sukarelawan yang dipanggil Southeast Asian Archaeology. Hampir 2 meter (79 in) ke bawah, para sukarelawan menemui sisa-sisa penting kubu yang masih in situ — sepasang katelum infantri yang tidak terdapat dalam pelan asal, perimeter tubir dalam parit dan apa yang kelihatan seperti struktur jambatan angkat. Pakar memanggilnya satu-satunya 'kubu sebenar' Singapura—yang mempunyai perlindungan di sekelilingnya—dan ia dianggap sebagai salah satu penemuan arkeologi paling penting di Singapura.[3]
Penggalian arkeologi di bekas tapak Kubu Tanjong Katong memberikan peluang unik kepada rakyat Singapura yang berfikiran sama untuk mengambil bahagian secara aktif dalam membongkar tinggalan kubu lama itu. Selama hampir 10 bulan, lebih seribu sukarelawan bekerja pada hari cuti mereka membantu ahli arkeologi di tapak dan menemui sendiri kubu tentera berusia 125 tahun itu.[10]
Muzium Penyelidikan Biodiversiti Raffles, unit penyelidikan sejarah semula jadi Universiti Nasional Singapura, membantu dengan menganalisis artifak marin dan batu karang yang ditemui di tapak, dan kira-kira 36 beg sampel telah disimpan dengan muzium untuk analisis lanjut.[11] Laporan Tapak Awal (bertarikh 7 Mei 2006) kemudiannya disusun dan diserahkan kepada pihak berkuasa berkaitan yang menggariskan proses penyelidikan, penemuan awal, sukarelawan yang pelbagai serta senarai pasukan penyelidik arkeologi yang terlibat.[12]
Ditimbuskan semula
suntingSehingga kini, projek penggalian di Kubu Tanjong Katong telah tamat dan hanya katelum tenggara, yang hampir digali sepenuhnya, telah dikepung selama-lamanya (kubu barat daya tidak disentuh). Kecuali katelum yang dikepung, tinggalan kubu lain yang terdedah telah ditimbuskan semula pada Disember 2005 oleh Lembaga Taman Negara bagi melindungi mereka daripada unsur-unsur yang akan ditemui oleh ahli arkeologi masa depan. Proses itu turut dilakukan kerana lubang yang digali boleh menjadi tempat pembiakan nyamuk; terdapat juga kebimbangan bahawa seseorang mungkin terjatuh ke dalam salah satu daripada lubang sedalam 2 meter itu.[3] Baki dana yang berjumlah kira-kira S$150,000 telah disalurkan kembali kepada dermasiswa dan biasiswa untuk pelajar di kawasan itu.
Kumpulan arkeologi sedang melobi agar tapak tersebut diwartakan sebagai Monumen Negara dan menggabungkan kubu yang ditinggalkan sebagai sebahagian daripada taman pada masa akan datang. Sehingga kini, statusnya masih tertunda sementara menunggu keputusan muktamad oleh Lembaga Pemeliharaan Monumen dan Penguasa Pembangunan Semula Bandar.[8]
Rujukan
sunting- ^ Victor R Savage, Brenda S A Yeoh (2004). Toponymics—A Study of Singapore Street Names (2nd Ed) (dalam bahasa Inggeris). Singapura: Eastern Universities Press. ISBN 981-210-364-3. LCCN 2005347057. OCLC 55894897. OL 3449233M.
- ^ a b c "History of Fort Tanjong Katong". The Straits Times (dalam bahasa Inggeris). 9 April 2006. m/s. 10. Dicapai pada 29 September 2024 – melalui NewspaperSG, Lembaga Perpustakaan Negara.
- ^ a b c d e Au, Jeremy (9 April 2006). "Buried, dug up – and buried again". The Straits Times (dalam bahasa Inggeris). m/s. 10. Dicapai pada 29 September 2024 – melalui NewspaperSG, Lembaga Perpustakaan Negara.
- ^ "Fort Tanjong Katong will not be gazetted". AsiaOne (dalam bahasa Inggeris). 19 Mei 2010. Diarkibkan daripada yang asal pada 13 November 2011. Dicapai pada 26 Mei 2010.
- ^ "Other historical forts in Singapore: On Sentosa — Fort Siloso, Fort Connaught, Fort Serapong". The Straits Times (dalam bahasa Inggeris). 9 April 2006. m/s. 10 – melalui NewspaperSG, Lembaga Perpustakaan Negara.
- ^ "List of other coastal batteries of Singapore" (dalam bahasa Inggeris). Fort Siloso. Diarkibkan daripada yang asal pada 30 April 2007. Dicapai pada 16 April 2007.
- ^ a b "Katong Park Guard Sculptures" (dalam bahasa Inggeris). 18 Ogos 2015. Diarkibkan daripada yang asal pada 7 September 2015. Dicapai pada 29 September 2024.
Fort Tanjong Katong (1879–1901)
- ^ a b "FORT TANJONG KATONG SITE 2004-2005" (dalam bahasa Inggeris). South East Asian Archaeology. Diarkibkan daripada yang asal pada 13 Ogos 2006. Dicapai pada 15 April 2007.
- ^ "Exhibition of Design Ideas for an Interpretative Centre at Katong Park" (PDF) (dalam bahasa Inggeris). Universiti Nasional Singapura. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 5 Oktober 2006. Dicapai pada 16 April 2007.
- ^ a b "$200,000 raised for excavation at Katong Park". The Straits Times (dalam bahasa Inggeris). 28 November 2004. m/s. 12. Dicapai pada 29 September 2024 – melalui NewspaperSG, Lembaga Perpustakaan Negara.
- ^ "19th century coral artefacts found at Fort Tanjong Katong dig" (dalam bahasa Inggeris). Muzium Penyelidikan Biodiversiti Raffles. Diarkibkan daripada yang asal pada 25 Mei 2007. Dicapai pada 15 April 2007.
- ^ Lim, Chen Sian. "FORT TANJONG KATONG RAISING HISTORY PLANTING ROOTS PROJECT: Preliminary Site Report version 1.2" (PDF) (dalam bahasa Inggeris). South East Asian Archaeology. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 27 September 2007. Dicapai pada 15 April 2007.
