Sir Henry Lovell Goldsworthy Gurney (KCMG) adalah pegawai merangkap pesuruhjaya tinggi British yang telah ditembak mati oleh pengganas komunis dalam satu serang hendap semasa darurat di Persekutuan Tanah Melayu.

The Honourable
Sir Henry Gurney

KCMG
Pesuruhjaya Tinggi British di Malaya
Dalam jawatan
1 Oktober 1948 – 6 Oktober 1951
Didahului olehSir Edward Gent
Digantikan olehField Marshal Sir Gerald Templer
Maklumat peribadi
Lahir(1898-06-27)27 Jun 1898
Poughill, United Kingdom
Mati6 Oktober 1951(1951-10-06) (umur 53)
Bukit Fraser, British Malaya
PasanganLady Isabel Lowther Weir

Latar Belakang

sunting

Henry Gurney dilahirkan pada 27 Jun 1898 di Cornwall, United Kingdom[1]. Dia adalah anak lelaki GGH Gurney dan Florence Gurney. Dia belajar di Kolej Winchester Universiti College, Oxford.

Berkahwin dengan Lady Isabel Lowther Weir pada 1924 dan mendapat dua anak lelaki, Michael dan Peter.

Kerjaya

sunting

Henry Gurney berkhidmat dengan King Royal Rifle Corps dari 1917-1921. Kemudian menyertai pasukan perkhidmatan di tanah jajahan British di Kenya pada 1921. Kemudian menjadi Pembantu Setiausaha Tanah Jajahan di Jamaica ( 1935), Ketua Setiausaha ke Persidangan Gabenor-Gabeno Afrika Timur (1938 - 1944), Setiausaha Tanah Jajahan Gold Coast (1944 - 1946), Ketua Setiausaha Kerajaan Palestin (1946 - 1948). Henry Gurney menjadi Pesuruhjaya Tinggi British Di Tanah Melayu pada 13 September 1948.

Pada 1948, dia dianugerah sebagai Order of St Michael and St George sebagai KCMG dan merupakan pangkat kedua paling tinggi Kesatria British kerana jasa-jasanya sebagai ketua setiusaha kerajaan Palestin.

Tanah Melayu

sunting

Beliau telah melancarkan Rancangan Briggs dengan tujuan untuk memutuskan hubungan komunis dengan penduduk setempat.

Beliau telah melancarkan kempen ‘Bulan Penduduk Tanah Melayu Menentang Komunis’.Beliau juga telah menubuhkan Jawatankuasa Hubungan Antara Kaum untuk mengeratkan perpaduan rakyat menentang komunis. Beliau telah menggalakan penubuhan penubuhan parti politik Cina yang tidak berhaluan ke Negara China.

Namanya kini terpahat di salah sebuah sekolah di Telok Mas, Melaka.

Pada 6 Oktober 1951, dia ditembak mati di Bukit Fraser dalam perjalanan menghadiri satu mesyuarat di sana. Dia ditembak mati oleh sekumpulan gerila pengganas komunis dari Parti Komunis Malaya. Kereta Roll Royce ditembak di tengah perjalanan . Henry Gurney cuba melindungi isteri dana pemandunya.Dia telah menubuhkan Advanced Approved School dan Sekolah Henry Gurney di Melaka.

Penghormatan

sunting
 
Kubur Gurney di Perkuburan Kristian Cheras, Kuala Lumpur

Henry Gurney dikurniai darjah kesatria oleh Ratu Elizabeth II setelah kematiannya pada 6 Oktober 1951. Kuburnya terletak di Perkuburan Kristian Cheras, Kuala Lumpur, Malaysia.

Beberapa jalan telah dinamakan sempena nama beliau seperti Jalan Henry Gurney di Melaka , Seremban , Kuala Lumpur dan Singapura. Kawasan rekreasi di Tanjung , Pulau Pinang dinamakan Gurney Drive.Nama beliau juga disemadikan pada perpustakaan awam pertama di Seremban yang dinamakan perpustakaan peringatan Sir Henry Gurney.Perbadanan Perpustakaan Awam Negeri Sembilan

Papan tanda peringatan

sunting

Pada 20 Jun 2009, Pegawai Daerah Hulu Selangor, Nor Hisham Ahmad Dahlan telah mengambil inisiatif memasang papan tanda peringatan peristiwa Parti Komunis Malaya menyerang hendap Henry Gurney di jalan Kuala Kubu Bharu - Gap. Pengganas komunis atas perancangan pemimpin PKM telah berjaya melakukan taktik serang hendap di Batu 56 1/2, Jalan Kuala Kubu Bharu-Bukit Fraser pada 7 Okt 1951. Ketika itu beliau dikatakan bersama isteri dan setiausaha peribadinya D.J. Staples sedang dalam perjalanan dari Kuala Lumpur ke Bukit Fraser. Pemandu kereta itu ialah Konstabel Mohd Din dengan kibaran bendera Union Jack menjadi sasaran peluru komunis. Hanya Henry Gurney yang terbunuh, yang lain selamat.

Peristiwa ini menyamai tindakan Dato Maharaja Lela membunuh JWW Birch di Pasir Salak,Perak 1875 dan Rosly Dhobi membunuh Sir Duncan Stewart.Pembunuhan kejam Henry Gurney menjadi titik tolak kepada penduduk Tanah Melayu untuk bangkit melawan kekejaman, keganasan dan kezaliman yang dicetuskan komunis.[2]

Pejabat-pejabat kerajaan
Didahului oleh
Sir Gerard Edward James Gent
Pesuruhjaya Tinggi British di Malaya
1948–1951
Diikuti oleh:
Sir Gerald Walter Robert Templer

Rujukan

sunting