Hadiah Templeton ialah sebuah hadiah tahunan yang disampaikan oleh Yayasan Templeton. Ditubuhkan pada 1972, hadiah itu dianugerahkan kepada orang hidup yang, dalam perkiraan juri, "telah membuat sumbangam menakjubkan dalam memperkuatkan dimensi kehidupan rohani, samada melalui pencerahan, penemuan, atau karya praktikal".[1] Hadiah itu dinamakan sempena Sir John Templeton (1912–2008), seorang usahawan England kelahiran Amerika, yang diangkat sebagai kesatria oleh Ratu Elizabeth II pada 1987 atas usaha kedermawanannya.[2] Sehingga 2001, nama hadiah itu ialah "Hadiah Templeton untuk Kemajuan dalam Agama", dan dari 2002 sampai 2008, ia dinamakan semula sebagai "Hadiah Templeton untuk Kemajuan Terhadap Penyelidikan atau Penemuan mengenai Realiti Rohani".[3][4] Hadiah itu biasanya disampaikan oleh Putera Philip dalam sebuah upacara di Istana Buckingham.[5][6][7]

Hadiah Templeton
JenisReligion-related award (en) Terjemah Sunting nilai ini di Wikidata
PeneranganSumbangan menakjubkan dalam memperkuatkan dimensi kehidupan rohani, apakah melalui pencerahan, penemuan, atau karya praktikal
NegaraAmerika Syarikat
Disampaikan olehYayasan Templeton
Kali pertama1973
Tapak web
www.templetonprize.org
sunting · sunting di Wikidata
Lihat pendokumenan templat ini
Lihat pendokumenan templat ini

Nilai wang dari hadiah itu disetarakan dengan Hadiah Nobel, kerana Templeton merasa "kerohanian dihiraukan" dalam Hadiah Nobel.[8] Sejumlah £1,200,000, pada 2015,[9] hadiah itu merupakan anugerah kewanganntahunan tunggal terbesar kedua (setelah Hadiah Fizik Fundamental) yang diberikan kepada seorang individu oleh sebuah pertubuhan dermawan.[10][11] Hadiah itu diaugerahkan "berdasarkan kepada keputusan panel juri dari pelbagai disiplin akademik dan tradisi keagamaan".[12] Hindu, Kristian, Yahudi, Buddha, Muslim dan ateis ada pada panel juri tersebut dan menjadi para penerima dari hadiah tersebut.[13]

Hadiah itu pernah dikritik: pakar biologi Inggeris Richard Dawkins berkata dalam bukunya The God Delusion bahawa hadiah itu biasanya diberikan "kepada seorang ilmuwan yang siap mengatakan sesuatu yang menyenangkan tentang agama".[14] Sean M. Carroll, seorang pakar penyelidikan di Jabatan Fizik Institut Teknologi California, mengkritik para rakan seperjuangannya kerana mengambil hadiah penyelidikan Templeton semasa mereka tidak menyokong keyakinan Templeton.[15] Martinus J. G. Veltman, penerima Hadiah Nobel dalam Fizik 1999, berpendapat bahawa hadiah itu "merapatkan jurang antara intipati dan bukan intipati".[16]

Penerima pertama hadiah tersebut, pada 1973, ialah Ibu Teresa, enam tahun sebelum beliau dianugerahkan Hadiah Keamanan Nobel. Beliau dipetik oleh Yayasan Templeton "atas usaha luar biasanya untuk membantu kanak-kanak yang tiada tempat tinggal dan terlantar di Calcutta," karya yang "menginspirasi jutaan orang di seluruh dunia".[17]

Penerima

sunting
Tahun Penerima Catatan Ruj.
1973   Bunda Teresa Pendiri Misionaris Karitas; Penerima Nobel Perdamaian 1979 [18]
1974   Frère Roger Pengasas Komuniti Taizé [19]
1975   Dr Sarvepalli Radhakrishnan Mantan Presiden India, advokat non-agresi dengan Pakistan [19]
1976   Leo Josef Kardinal Suenens Pelopor gerakan Pembaharuan Karismatik Katolik [20]
1977   Chiara Lubich Pendiri Gerakan Focolare [21]
1978 Thomas F. Torrance Bekas Moderator Sidang Umum Gereja Skotlandia [20]
1979   Nikkyō Niwano Salah satu pendiri Risshō Kōsei Kai [20]
1980 Ralph Wendell Burhoe Pendiri Zygon: Journal of Religion & Science [22]
1981 Dame Cicely Saunders Pendiri gerakan hospis dan perawatan paliatif [23]
1982   Billy Graham Penginjil [24]
1983   Aleksandr Solzhenitsyn Novelis pembangkang Soviet; penerima Nobel [24]
1984 Michael Bourdeaux Pengasas Institut Keston [19]
1985 Sir Alister Hardy Pengasas, Pusat Penyelidikan Pengalaman Agama [25]
1986 James I. McCord Bekas presiden Seminari Teologi Princeton [26]
1987   Stanley Jaki Imam Benediktin; profesor astrofizik, Universiti Seton Hall [24]
1988 Inamullah Khan Mantan sekretaris-jenderal Kongres Muslim Dunia Modern [27]
1989   Carl Friedrich Freiherr von Weizsäcker Fisikawan dan filsuf [20][A]
1989 George MacLeod Pengasas Komuniti Iona [28][A]
1990 Baba Amte Pembangun komuniti moden bagi orang-orang yang menghidap leprosi [29][B]
1990 Charles Birch Profesor emeritus Universiti Sydney [30][B]
1991   Rabbi Jakobovits Mantan Kepala Rabbi Britania Raya dan Persemakmuran [20]
1992 Kyung-Chik Han Penginjil dan pendiri Gereja Presbiterian Young Nak [31]
1993   Charles Colson Pendiri Prison Fellowship [19]
1994 100px Michael Novak Filsuf dan diplomat [19]
1995 100px Paul Davies fisikawan teoretikal [32]
1996 Bill Bright Pendiri Campus Crusade for Christ [33]
1997 Pandurang Shastri Athavale Reformator sosial; filsuf; dan pendiri Gerakan Swadhyay [33]
1998 Sir Sigmund Sternberg Filantropist; pendiri, Forum Tiga Kepercayaan [19]
1999 Ian Barbour Profesor emeritus ilmu pengetahuan, teknologi dan masyarakat Carleton College [34]
2000 100px Freeman Dyson Profesor emeritus, Institute for Advanced Study, Princeton [34]
2001 Arthur Peacocke Mantan kepala Clare College, Cambridge [5]
2002 100px John Polkinghorne Fisikawan dan teolog [19]
2003 100px Holmes Rolston III Filsuf [35]
2004   George F. R. Ellis Kosmolog dan filsuf [36]
2005 Fail:Charles Townes Nobel.jpg Charles Hard Townes Penerima Nobel dan fisikawan [18]
2006 John D. Barrow Kosmolog dan fisikawan teoretikal [37]
2007   Charles Margrave Taylor Filsuf [14]
2008   Michał Heller Fisikawan dan filsuf [6]
2009 Bernard d'Espagnat Fisikawan [7]
2010   Francisco J. Ayala Biologis [38]
2011   Martin Rees, Baron Rees of Ludlow kosmolog dan astrofisikawan [39]
2012   Dalai Lama ke-14, Tenzin Gyatso Pemimpin spiritual Buddha Tibetan, dan penerima Nobel Perdamaian 1989 [40]
2013   Desmond Tutu Penerima Nobel, aktivis hak asasi sosial dan pensiunan uskup agung Anglikan [41]
2014   Tomáš Halík Imam, teolog, sosiolog Katolik Roma [42]
2015   Jean Vanier teolog Katolik, humanitarian dan pendiri Faith and Light [43]
2016   Jonathan Sacks Mantan Kepala Rabbi Britania Raya, filsuf, dan cendekiawan Yudaisme [44]
2017   Alvin Plantinga Cendekiawan, filsuf dan penulis Amerika [45]
2018   Abdullah II dari Jordan Raja Jordan [46]

Nota kaki

sunting
A. a Carl Friedrich von Weizsäcker dan Lord MacLeod of Fuinary sama-sama menerima hadiah itu pada 1989.[17]
B. b Baba Amte dan Charles Birch sama-sama menerima hadiah itu pada 1990.[17]

Rujukan

sunting
  • "Previous winners". Templeton Foundation. Dicapai pada July 3, 2007.

Khusus

sunting
  1. ^ "Templeton Prize". Templeton Foundation. Dicapai pada July 2, 2009.
  2. ^ Cuff, Daniel (July 19, 2002). "Making a Difference; The Suitors Call in Earnest As an 80th Birthday Nears". The New York Times. Dicapai pada July 2, 2009.
  3. ^ Enman, Charles (July 8, 2008). "Templeton dies". Ottawa Citizen. Canada.com. Dicapai pada July 9, 2009.
  4. ^ Crewe, Daniel (March 15, 2003). "Just because science looks forward, religion isn't backward". The Times. Dicapai pada July 2, 2009.
  5. ^ a b Niebuhr, Gustav (March 9, 2001). "Religion Prize Won by Priest Much Involved With Science". The New York Times. Dicapai pada July 2, 2009.
  6. ^ a b Hall, John (March 12, 2008). "Cosmologist wins world's largest monetary award". The Independent. Dicapai pada July 2, 2009.
  7. ^ a b Gledhill, Ruth (March 16, 2009). "Bernard d'Espagnat wins £1m Templeton Prize". The Times. Dicapai pada July 2, 2009.
  8. ^ "Obituary – John Templeton". The Economist. July 17, 2008. Dicapai pada July 2, 2009.
  9. ^ Lichfield, John (11 March 2015). "Jean Vanier: Philosopher who dislikes the 'religion' of success wins £1.2m Templeton Prize for promoting spiritual awareness". The Independent. The Independent. Diarkibkan daripada yang asal pada 2015-03-12. Dicapai pada 27 April 2015.
  10. ^ "About the prize". Templeton Foundation. Dicapai pada July 3, 2009.
  11. ^ "About". Fundamental Physics Prize. Diarkibkan daripada yang asal pada 2013-03-28. Dicapai pada April 3, 2013.
  12. ^ "Nomination procedure". Templeton Foundation. Dicapai pada July 3, 2009.
  13. ^ "Judges". Templeton Foundation. Dicapai pada July 2, 2009.
  14. ^ a b Jeffries, Stuart (December 8, 2007). "Is that all there is?". The Guardian. Dicapai pada July 2, 2009.
  15. ^ "The Devout Donor". Business Week. November 28, 2005. Dicapai pada July 2, 2009.
  16. ^ Veltman, Martinus. Facts and mysteries in elementary particle physics. World Scientific Publishing Company. m/s. 286. ISBN 981-238-149-X.
  17. ^ a b c "Previous winners". Templeton Foundation. Dicapai pada July 3, 2007.
  18. ^ a b "US scientist wins religion prize". BBC News. March 9, 2005. Dicapai pada July 2, 2009.
  19. ^ a b c d e f g Akbar, Arifa (March 15, 2007). "Philosopher wins £800,000 award for spiritual focus". The Independent. Diarkibkan daripada yang asal pada 2008-04-05. Dicapai pada July 2, 2009.
  20. ^ a b c d e Templeton, John (1998). The Humble Approach: Scientists Discover God. Templeton Foundation Press. m/s. 170–172. ISBN 1-890151-17-3.
  21. ^ "Lubich, Chiara – Italian Roman Catholic lay leader". Encyclopædia Britannica. Dicapai pada July 2, 2009.
  22. ^ Saxon, Wolfgang (May 16, 1997). "Ralph Wendell Burhoe, 85; Reconciled Science and Faith". The New York Times. Dicapai pada July 2, 2009.
  23. ^ Clark, David. Cicely Saunders – Founder of the Hospice Movement: Selected Letters 1959–1999. Oxford University Press. m/s. 131. ISBN 0-19-856969-6.
  24. ^ a b c "British physicist wins religious prize". BBC News. March 14, 2002. Dicapai pada July 2, 2009.
  25. ^ Hood Jr., Ralph (1996). The Psychology of Religion. The Guilford Press. m/s. 248. ISBN 1-57230-116-3.
  26. ^ Berger, Joseph (February 27, 1986). "Princeton theologian wins Templeton Prize of $250,000". The New York Times. Dicapai pada July 2, 2009.
  27. ^ Steinfels, Peter (October 30, 1988). "Religion Notes; Prize Winner, Accused Of Bias, Collects Award". The New York Times. Dicapai pada July 2, 2009.
  28. ^ MacLeod, George. Daily Readings with George Macleod. Fount. m/s. 15. ISBN 0-00-627513-3.
  29. ^ Pandya, Haresh (February 17, 2008). "Baba Amte, 93, Dies; Advocate for Lepers". The New York Times. Dicapai pada July 2, 2009.
  30. ^ "Emeritus Professor Louis Charles Birch". University of Sydney. Dicapai pada July 2, 2009.
  31. ^ Brozan, Nadine (March 12, 1992). "Chronicle". The New York Times. Dicapai pada July 2, 2009.
  32. ^ Niebuhr, Gustav (March 9, 1995). "Scientist Wins Religion Prize Of $1 Million". The New York Times. Dicapai pada July 2, 2009.
  33. ^ a b Niebuhr, Gustav (March 6, 1997). "Leader of Spiritual Movement Wins $1.2 Million Religion Prize". The New York Times. Dicapai pada July 2, 2009.
  34. ^ a b Connor, Steve (March 23, 2000). "£600,000 prize for physicist who urges ethics in science". The Independent. Dicapai pada July 2, 2009.
  35. ^ Sewell, Helen (March 19, 2003). "Environmentalist wins $1m prize". BBC News. Dicapai pada July 2, 2009.
  36. ^ Howse, Christopher (March 20, 2004). "Sacred mysteries". Daily Telegraph. Dicapai pada July 2, 2009.
  37. ^ "British scientist wins $1m prize". BBC News. March 15, 2006. Dicapai pada July 2, 2009.
  38. ^ Dean, Cornelia (March 25, 2010). "Biologist Wins Templeton Prize". The New York Times. Dicapai pada March 25, 2010.
  39. ^ Satter, Raphael (April 6, 2011). "UK Astrophysicist Wins $1.6 Million Religion Prize". ABC News. Dicapai pada April 6, 2011.
  40. ^ "Dalai Lama Wins 2012 Templeton Prize". Philanthropy News Daily. March 30, 2012. Dicapai pada March 30, 2012.
  41. ^ "Archbishop Desmond Tutu wins £1.1m Templeton Prize". BBC News. April 4, 2013. Dicapai pada April 4, 2013.
  42. ^ Bingham, John (13 March 2014). "Czech priest and former dissident Tomáš Halík wins £1.1m Templeton prize". The Telegraph. Dicapai pada 13 March 2014.
  43. ^ "Current Winner". John Templeton Foundation. March 11, 2014. Dicapai pada March 11, 2015.
  44. ^ "Current Winner". John Templeton Foundation. Dicapai pada March 8, 2016.
  45. ^ "Current Winner". John Templeton Foundation. Dicapai pada March 8, 2016.
  46. ^ "Current Winner". John Templeton Foundation. Dicapai pada June 27, 2018.

Pautan luar

sunting

Templat:Penerima Anugerah Templeton