Gempa bumi Sabah 2015
Gempa bumi Sabah 2015 pada 6.0 skala richter berlaku di sekitar Ranau, Sabah pada jam 7.15 pagi, hari Jumaat 5 Jun 2015.[1] Pusat Gempa Bumi Dan Tsunami Nasional melaporkan gegaran dirasai di kebanyakan tempat di Sabah termasuk Tambunan, Tuaran, Pedalaman, Kota Kinabalu , Kota Belud, Inanam, Kota Marudu, Kudat, Likas, Penampang, Putatan, Kinarut, Papar, Beaufort, Keningau, Sandakan, Kunak, Tawau, Labuan, Lawas, Limbang, Miri di Sarawak dan Bandar Seri Begawan di Brunei.[2] Lokasinya di 5.1 Utara 16.6 Timur. Gempa susulan yang lemah berlaku 47 kali sekitar 2.2 hingga 3.3.[3]
  | |
| Tarikh | 05 Jun 2015 |
|---|---|
| Masa | 07:15:43 MST[1] |
| Durasi | 30 saat |
| Magnitud | 6.0 magnitud (USGS) 5.9 magnitud (MetMalaysia) |
| Kedalaman | 10.0 km (USGS) |
| Koordinat | 5°58′48″N 116°31′30″E / 5.980°N 116.525°EKoordinat: 5°58′48″N 116°31′30″E / 5.980°N 116.525°E[1] |
| Kawasan terjejas | Pantai Barat kawasan (kawasan Gunung Kinabalu), Sabah, Malaysia Timur |
| Jumlah kerosakan | Kerosakan bangunan dan infrastruktur, tanah runtuh dan perubahan geologi |
| Keamatan maksimum | VII (Sangat kuat) |
| Gegaran susulan | 33 (pada 7 Jun 2015) |
| Korban | 18 mati 10 cedera |
Jabatan Meteorologi Malaysia nasihatkan penduduk Ranau, di Sabah waspada kerana ada 10 gempa bumi susulan. Netizen turut menghantar gambar dinding cermin BSN di Ranau pecah berserakan dan bangunan-bangunan lain sedang dipantau. Pengarah Pusat Gempa dan Tsunami (Met Malaysia), Dr Wan Azli Wan Hassan menyatakan gegaran itu sedang dipantau.[4][5]
Menteri Pelancongan, Kebudayaan dan Alam Sekitar negeri Datuk Masidi Manjun mengesahkan batu-batu dan bongkah banyak yang jatuh di Ranau dan Gunung Kinabalu akibat gegaran itu. Pondok-pondok pendaki di Pana Laban dan Gunting Lagadan rosak teruk. Ikon Telinga Keldai di Gunung Kinabalu turut rosak teruk. Oleh itu semua aktviti pendakian di batalkan.[6]
Ahli Geologi Amerika Syarikat mengesahkan tiada tsunami dan kerosakan teruk. Kedudukannya terletak di kedalaman 10 km dari bandar Ranau dan 54 km dari bandar Kota Kinabalu. Malaysia sepatutnya bebas dari pengalaman gempa bumi kecuali pada 1981. Malaysia tidak terletak di dalam Lingkaran Api Pasifik. Lingkaran ini termasuklah Lautan Pasifik, negara jiran seperti Filipina dan Indonesia. Gunung Kinabalu merupakan jenis gunung lipat muda yang aktif gunung berapi dan gempa bumi.[7]
Tan Sri Muhyiddin Yassin menyatakan bahawa 23 sekolah membabitkan 16 Sekolah Kebangsaan, enam Sekolah Menengah Kebangsaan dan sebuah Sekolah Jenis Kebangsaan Cina di daerah Ranau, Tuaran, Kota Belud, Penampang, Nabawan dan Keningau. Jabatan Pendidikan Sabah melaporkan berlaku kejadian bangunan sekolah runtuh atau retak, kuarters guru, jalan raya dan tanah merekah.[8]
Usaha menyelamat
suntingSeramai 52 daripada 189 pendaki yang terkandas di puncak Gunung Kinabalu berjaya dibawa turun dengan selamat. Pusat Kawalan Jabatan Bomba dan Penyelamat negeri Sabah di Pondok Timpohon menyatakan enam pendaki mengalami kecederaan termasuk seorang warga Turki. Setakat pukul 3.20 petang , 137 pendaki masih lagi berada di Gunung Kinabalu iaitu 105 pendaki bersama 32 malim gunung berada di puncak. Selebihnya berada di sekitar kawasan termasuk Laban Rata. Dua mangsa dilaporkan hilang selepas tiada di kawasan pengumpulan mahupun laluan pendakian.[9]
Majlis Keselamatan Negara (MKN) telah menggerakkan 25 anggota Pasukan Mencari dan Menyelamat Khas Malaysia (SMART) untuk membantu operasi menyelamat. Timbalan Setiausaha MKN Ogu Salim Omar menyatakan bahawa Setiausaha MKN Datuk Mohamed Thajudeen Abdul Wahab mengetuai operasi itu dan telah berlepas ke Sabah. Markas SMART terletak di Pulau Meranti, Puchong berhampiran dengan Putrajaya. [10]
Ketua Menteri Sabah Datuk Seri Musa Aman menafikan khabar angin bahawa cuti umum susulan gempa bumi sederhana itu.[11]
Mangsa
sunting| Negara | Mati | |
|---|---|---|
 Singapura
|
9 | |
 Malaysia
|
6 | |
 Republik Rakyat China
|
1 | |
 Jepun
|
1 | |
 Filipina[a]
|
1 | |
| Jumlah | 18 |
Pendaki yang terlibat itu dari negara Malaysia (6 orang), Singapura, Australia, Kanada, Republik Rakyat China, Denmark, India, Jepun, Kazakhstan, Belanda, Filipina, Korea Selatan, Thailand, Turki, United Kingdom dan Amerika Syarikat.
Pada 7 Jun 2015, sebanyak 18 mayat mangsa dibedah siasat di Hospital Queen Elizabeth (QEH). Pengarah QEH, Heric Corray mengesahkan perkara itu.[12]
| Negara | Nama mangsa |
|---|---|
| Malaysia | Lim Choon Seong, 45 (lelaki) Muhammad Logman bin Abd Karim, 22 (lelaki) Valerian Joannes, 27 – kakitangan Mountain Torq (lelaki), telah dikebumikan di Kampung Bundu Tuhan, Ranau Ricky Masarin – kakitangan Mountain Torq (lelaki) Joseph Solugin – malim gunung (lelaki) Robbie Sapinggi, 30 (lelaki) – pelatih gunung (mayat ditemui pada Jumaat) |
| Singapura | Rachel Ho Yann Shilin, 12 (perempuan) Sonia Jhala, 12 (perempuan) Emilie Giovanna Ramu, 12 (perempuan) Ameer Ryyan bin Mohd Aded, 12 (lelaki) Navdeep Singh Jayral s/o Raj Kumar, 13 (lelaki) Mohammad Ghazi b Mohamed, 35 (lelaki) Loo Jian Liang Terrence, 29 (lelaki) Muhammad Daanish b Amran, 22 (lelaki) 22 Jurupandu warga Singapura Wee Ying Ping Peony, 12 (perempuan) – (mayat ditemui pada Jumaat) pelajar dari Tanjong Katong Primary School (TKPS), Singapura dibawa pulang oleh Air Force Singapura. |
| Filipina | Karyl Mitzi Higuit Matahom, 12 (perempuan) |
| Jepun | Ozaki Masahiro, 29 (lelaki) |
| China | Lugi, 35 (lelaki) |
Lava gunung berapi hidup
suntingBeberapa malim gunung percaya lava gunung berapi hidup semula dan berlaku ekoran tindakan biadab sekumpulan pelancong Eropah yang berbogel di puncak gunung itu pada 31 Mei 2015.
Pemasang stesen seismik
suntingKetua Pengarah Jabatan Meteorologi Malaysia Datuk Che Gayah Ismail memaklumkan bahawa 44 stesen seismik yang bertindak mengesan gegaran gempa bumi telah dipasang di seluruh negara termasuk lapan di Sabah. Sebanyak 20 lagi stesen seismik baharu termasuk tujuh di Sabah, akan dipasang di seluruh negara menjelang 2016. Setakat ini Sabah mempunyai dua stesen seismik 'strong motion' iaitu di Ranau dan Lembah Danum.Enam stesen seismik 'weak motion' di Sandakan, Kudat, Kota Kinabalu, Sepulut, Tawau dan Lahad Datu. Stesen seismik 'strong motion' yang baru dipasang di Keningau, Sandakan, Kota Belud dan Kota Kinabalu; tiga lagi stesen 'weak motion' (Ranau, Semporna dan Lembah Danum).
Setakat ini belum ada alat atau sistem di dunia ini yang dapat meramal berlakunya gempa bumi. [15]
Catatan
sunting- ^ Termasuk:
- 1 Filipina-Singapura
Rujukan
sunting- ^ a b c "M6.0 - 12km WNW of Ranau, Malaysia". United States Geological Survey. 5 June 2015. Dicapai pada 6 June 2015.
- ^ Gempa bumi: Aktiviti mendaki Gunung Kinabalu dibatal
- ^ Penduduk Sabah usah panik - MetMalaysia
- ^ Gempa Sabah: Penduduk Ranau dinasihatkan berwaspada terhadap gegaran susulan
- ^ Gempa 6.0 magnitud landa Ranau, Sabah
- ^ "Shedding new light on recent Sabah earthquake". Nanyang Technological University. June 2015. Diarkibkan daripada yang asal pada 21 May 2016. Dicapai pada 6 June 2015. Unknown parameter
|deadurl=ignored (bantuan) - ^ Strong 6.0-magnitude quake strikes Sabah
- ^ 23 sekolah di enam daerah terjejas akibat gempa bumi di Sabah - Tan Sri Muhyiddin
- ^ Kinabalu: 52 pendaki berjaya dibawa turun
- ^ 25 anggota SMART ke Sabah
- ^ Henti sebar khabar angin cuti umum susulan gempa bumi di Sabah[pautan mati kekal]
- ^ 15 mayat gempa bumi di Sabah jalani bedah siasat
- ^ "Senarai 19 Nama Mangsa Gempa Bumi Sabah." Diarkibkan daripada yang asal pada 2015-06-09. Dicapai pada 2015-06-08.
- ^ Mayat mangsa gempa bumi dituntut keluarga
- ^ 44 stesen seismik akan dipasang kesan gempa
Bacaan lanjut
sunting- "Local Earthquakes in Sabah" (PDF). Science Council of Japan. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 27 May 2019. Unknown parameter
|deadurl=ignored (bantuan) - Yu Wang; Shengji Wei; Xin Wang; Eric O. Lindsey; Felix Tongkul; Paul Tapponnier; Kyle Bradley; Chung-Han Chan; Emma M. Hill; Kerry Sieh (2017). "The 2015 M w 6.0 Mt. Kinabalu earthquake: an infrequent fault rupture within the Crocker fault system of East Malaysia". Geoscience Letters. doi:10.1186/s40562-017-0072-9 – melalui Springer Science+Business Media.
- Felix Tongkul (2017). "Active tectonics in Sabah – seismicity and active faults" (PDF). Bulletin of the Geological Society of Malaysia, Universiti Malaysia Sabah: 27–36. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 27 May 2019 – melalui Geological Society of Malaysia. Unknown parameter
|deadurl=ignored (bantuan) - Amin E Khalil; Ismail A Abir; Hanteh Ginsos; Hesham E Abdel Hafiez; Sohail Khan (2018). "Probabilistic seismic hazard assessments of Sabah, east Malaysia: accounting for local earthquake activity near Ranau". Journal of Geophysics and Engineering. doi:10.1088/1742-2140/aa8d51 – melalui IOP Publishing, Oxford University Press.
Pautan luar
sunting- Deadly earthquake hit Malaysia Diarkibkan 2015-06-10 di Wayback Machine on Earthquake Report Website