Dolar Malaya adalah mata wang tanah jajahan dan negeri naungan British di Tanah Melayu dan Brunei hingga 1953. Ia diperkenalkan pada tahun 1939, menggantikan Dolar Selat di par, dengan 1 dolar = dua siling empat pence sterling (60 dolar = 7 pound).

Muka hadapan nota 1 dolar Malaya, 1941.
Muka belakang suatu nota 1 dolar Malaya, 1941.

Sejarah

sunting

Dolar Malaya telah diutarakan oleh Badan Pesuruhanjaya Mata wang Malaya, sewaktu zaman kependudukan Jepun (1942–1945). Pada zaman ini, wang kertas telah diusulkan ke dalam sen dan dolar. Mata wang ini dilaraskan ke 1 dolar = 1 Yen Jepun, berbandingkan dengan suatu kadar 1:2 sebelum perang. Sewaktu perang, mata wang zaman kependudukan Jepun telah diumumkan tidak bernilai dan Dolar Malaya terdahulunya mendapatkan nilainya berkaitan dengan sterling.

Pada tahun 1952 perbadanan tersebut telah dinamakan Badan Pesuruhanjaya Mata Wang Malaya dan British Borneo. Badan ini bermula mengusulkan nota bank pada 1953. Sila lihat Dolar Malaya dan British Borneo.

Wang syiling

sunting

Wang syiling telah diusulkan pada tahun antara 1939 dan 1950 dalam denominasi ½ dan 1 sen (segi empat, gangsa), 5, 10 dan 20 sen (perak hingga 1945, cupro-nickel dari 1948).

Nota bank

sunting

Nota-nota 1, 5 dan 10 dolar telah dicetak di U.K. untuk sistem mata wang di Malaya pada 1940. Walau bagaimanapun, disebabkan oleh satu kapal, nota 1 dan 5 dolar telah dikuasai oleh tentera Jerman, hanya 10 dolar telah diusulkan. Oleh sebab peperangan di Eropah, Jabatan Peninjau telah mencetak 10 dan 25 sen untuk sistem mata wang. Ia diganti pada 1941 oleh nota-nota yang dicetak oleh Thomas de la Rue dalam denominasi 1, 5, 10, 20 dan 50 sen.

 
Suatu pengganti laras matawang pendudukan Jepun

Sewaktu kependudukan Jepun, kerajaan Jepun telah mengusulkan nota-nota 1, 5, 10 dan 50 sen, 1, 5 dan 10 dolar pada 1942, diikuti oleh 100 dolar pada 1944 dan 1000 dolar pada 1945.

Selepas British mendapatkan semula kekuasaanya terhadap Tanah Melayu, nota-nota telah diusulkan pada 1945 (dated 1941), dalam denominasi 1, 5, 10, 50, 100, 1000 dan 10,000 dolar.

Cent Note
Image Value Warna Utama Penjelasan Tarikh isu Printed
Obverse Reverse Obverse Reverse
none 1 sen unggu/jingga Raja George VI kosong 1941 Thomas De La Rue
5 cents tiada 5 sen merah/hijau kosong 1941 Thomas De La Rue
none 10 sen biru tua/merah jambu/perang blank 1940 Jabatan Kajian,

Negeri-negeri Melayu Bersekutu

none 10 cents Blue/pink blank 1941 Thomas De La Rue
20 cents brown/orange State emblems of 10 malay states and emblem of the Straits Settlements. 1940 Thomas De La Rue
25 cents green/orange 1941 Survey Department,

Negeri-negeri Melayu Bersekutu

50 cents purple/orange 1941 Thomas De La Rue
Malayan Dollar
Image Value Main Colour Description Date of issue
Obverse Reverse Obverse Reverse
$1 green King George VI State emblems of 10 malay states and emblem of the Straits Settlements. 1940
    $1 Blue 1941
$5 blue 1940
$5 Green/yellow 1941
$10 purple 1940
$10 Red 1941
$50 Blue/mauve 1941
$100 red/green 1941
$1000 blue/purple 1941
$10000 green/light brown 1941

Lihat pula

sunting

Rujukan

sunting
  • Pick, Albert (1996). Katalog Piawai Wang Kertas Dunia: Isu am hingga 1960. Colin R. Bruce II dan Neil Shafer (penyunting) (ed. ke-8). Krause Publications. ISBN 0-87341-469-1.
  • Krause, Chester L. dan Clifford Mishler (2003). 2004 Katalog Piawai Duit Syiling Dunia: 1901–kini. Colin R. Bruce II (penyunting kanan) (ed. ke-31). Krause Publications. ISBN 0873495934.

Pautan luar

sunting
Pre-WWII
Didahului oleh:
Straits dollar
Nisbah: at par, or 60 dollars = 7 British pounds
Mata wang Straits Settlements, Brunei
19391942
Digantikan dengan:
Banana money
Lokasi: present day Malaysia, Singapore, Brunei
Nisbah: at par
Nota: The Japanese allowed the Malayan dollar to circulate. But they were in practice hoarded as a more reliable store of value.
Selepas-WWII
Didahului oleh:
Banana money
Lokasi: kini Malaysia, Singapura, Brunei
Alasan: Japan lost World War II
Nisbah: The occupation currency became worthless. The value of the pre-occupation currency was restored.
Mata wang Straits Settlements
September 1945March 31, 1946
Mata wang Malaya, Singapore
19461953
Digantikan dengan:
Malaya and British Borneo dollar
Alasan: creation of a common Board of Commissioners of Currency
Nisbah: at par, or 60 dollars = 7 British pounds
Mata wang Brunei
19451953